محل دقیق نقش برجسته اردشیر بابکان
توریسم آنلاین : نقش برجسته اردشیر بابکان در گوشه شرقی محوطه نقش رستم حکاکی شده و در طول سالیان دراز نسبت به دیگر نقش برجسته‌های این مجموعه آسیب کمتری دیده است.
نقش رستم شیراز محوطه‌ای تاریخی در کوه‌های فارس است و کهن‌ترین بناها، آرامگاه‌ها، نقش برجسته‌ها و کتیبه‌های ایران باستان در آن قرار گرفته‌اند. در اطراف نقش رستم، مناطق تاریخی دیگری نیز قرار دارند که منبع تاریخی مهمی برای شناختن تاریخ و تمدن ایران در دوره پیش از میلاد و اوایل سال‌های میلادی به شمار می‌روند.
تمایز نقش رستم نسبت به سایر جاذبه‌های تاریخی فارس، قرار گرفتن آثاری از سه دوره تاریخی برجسته در آن است. منطقه نقش رستم برای پادشاهان هخامنشی و ساسانیان جایگاه ویژه‌ای داشته است و به همین دلیل بسیاری از آثار به جا مانده از این دوره‌ها را در نقش رستم می‌توان یافت.
نقش برجسته اردشیر بابکان در گوشه شرقی محوطه نقش رستم حکاکی شده و در طول سالیان دراز نسبت به دیگر نقش برجسته‌های این مجموعه آسیب کمتری دیده است. دلیل فاصله این نقش برجسته از دیگرنقوش موجود در نقش رستم معلوم نیست، اما با توجه به موقعیت جغرافیایی این منطقه امکان وجود چشمه زیر این نقش برجسته وجود داشته است و از آن جا که آب از عناصر مقدس برای ایرانیان باستان بوده، این منطقه برای حفر نقش برجسته موقعیت مناسبی داشته است. این حالت در نقش برجسته‌های مناطق دیگر نیز مانند فیروز آباد فارس، دیده می‌شود.
در نقش برجسته اردشیر بابکان نیمرخ چپ اهورامزدا و نیمرخ راست اردشیر روبه‌روی هم و سوار بر اسب دیده می‌شود و اهورامزدا اردشیر را به شاهی منسوب می‌کند. زیر پای اسب اردشیر، پیکر اردوان پنجم، آخرین پادشاه اشکانی دیده می‌شود. بر سر اردشیر کلاهی گنبدی با نوارهایی بلند تا پشت شاه قرار دارد. نشانه‌های پوشش شاهان ساسانی در این نقش برجسته به وضوح وجود دارند. ریش اردشیر حالت حلقه حلقه دارد، که در سایر نقش برجسته‌های شاهان ساسانی نیز این حالت دیده می‌شود. بر گردن اردشیر گردنبندی قرار دارد که در حلقه‌های آویخته آن، سر شیر را حکاکی کرده‌اند.
اسب‌های این نقش برجسته نیز با هیبت‌های کوچک تزیینات ظریفی دارند. در حلقه‌های تسمه اسب اردشیر نیز نقش برجسته سر شیر و در حلقه‌های تسمه پشت اسب اهورامزدا گل حکاکی کرده‌اند. کاکل و یال اسب‌ها را نیز به زیبایی آراسته‌اند. بر سینه اسب اردشیر کتیبه‌ای به سه زبان یونانی، پهلوی اشکانی و پهلوی ساسانی نقر شده است که در آن‌ها به نام اردشیر شاه اشاره کرده‌اند. بر سینه اسب اهورامزدا نیز به سه زبان نام اهورامزدا را آورده‌اند.
نقش برجسته اردشیر بابکان در انتهای شرقی محوطه نقش رستم قرار گرفته و نسبت به دیگر نقش برجسته‌ها آسیب کمتری دیده است
در نقش برجسته اردشیر بابکان، جوانی پشت اردشیر ایستاده است که کلاهی گرد با پوشش روی گوش دارد و روی آن نقشی شبیه دو برگ به هم چسبیده را تراشیده‌اند. این علامت در حجاری‌هایی در فیروز آباد و نقش رجب نیز دیده می‌شود، اما هنوز هویت این شخص برای محققان معلوم نیست.
زیر پای اسب اردشیر پیکر اردوان پنجم با لباس و هیبت پادشاهی و زیر پای اسب اهورامزدا تصویر اهریمن به چشم می‌خورد. دور گردن و اطراف سر اهریمن را مارها احاطه کرده‌اند و ظاهری آشفته و نامرتب دارد. سبک حفاری و تزیینات این نقش برجسته و عناصر استفاده شده در آن شباهت زیادی به نمونه‌های مشابه آن از زمان هخامنشیان دارد، اما دقت در جزئیات آن تفاوت‌های میان این دو دوره را آشکار می‌کند.
نقش برجسته اردشیر در فاصله دو متری از زمین قرار دارد و ابعاد آن در حدود ۶ متر و نیم در دو متر و نیم است. از زمان دقیق ساخت این اثر اطلاع دقیقی وجود ندارد، اما ظرافت بالا و پیچیدگی‌های تراش در قسمت‌های مختلف این نقش برجسته، ساخت آن را در سال‌های آغازین پادشاهی اردشیر رد می‌کند. از طرفی شاپور پسر اردشیر که در سال‌های آخر پادشاهی اردشیر همواره او را همراهی می‌کرد، دراین نقش برجسته دیده نمی‌شود؛ ازاین‌رو باستان شناسان تاریخ حکاکی این نقش برجسته را در حدود سال ۲۳۵ میلادی تخمین می‌زنند.
