بهشتی گمشده در نقطه صفر مرزی

دومولی روستایی در دهستان انگوت غربی بخش انگوت شهرستان گرمی در ۱۷۰کیلومتری شمال اردبیل واقع شده‌است که ۱۸۷ نفر جمعیت دارد.

توریسم آنلاین: دومولا یا همان دومولو یا دومولی بهشتی گمشده در طبیعت و  مناظر روستای کوهستانی در نزدیکی بخش انگوت مغان از توابع شهرستان گرمی مغان واقع شده است.

تفرجگاه های منحصر بفرد این روستای دومولی در صورت تجهیز به امکانات گردشگری و اقامتی قابلیت احیای صنعت گردشگری و درآمدزایی در منطقه موغان را دارد.

انگوت-«آبشار دومولی»یکی از آبشارهای بکر و زیبای شهرستان انگوت است که در مسیر رودخانه دومولی واقع شده است.

آبشارها از جاذبه‌های طبیعی محسوب می‌شوند، شهرستان گرمی نیز با دارا بودن چندین آبشار در روستاها توانسته سالیانه پذیرای گردشگران زیادی باشد.

«ژئو پارک دومولی» یکی از زیباترین جاذبه طبیعی و گردشگری شهرستان انگوت است که چشم هر گردشگری را به طبیعت زیبا و سرسبز و پر از آبشار خود خیره می‌کند، در این محدوده انواع جاذبه‌های طبیعی، تاریخی، پوشش گیاهی، جانوری و مردم شناسی وجود دارد.

‌در بخش جنوبی روستا یکی از زیباترین آبشارهای بخش انگوت یعنی «آبشار دومولی» قرار دارد که کوه‌های مرتفع اطراف آبشار و دره سرسبز رودخانه دومولی باعث شده این آبشار یکی از مناطق جذاب گردشگری ایران باشد.

ژئوپارک دومولی در ۱۰۰ کیلومتری شمال شهر اردبیل از مناطق طبیعی گردشگری استان اردبیل محسوب می شود که انواع جاذبه های طبیعی ، تاریخی ، پوشش گیاهی، جانوری و مردم شناسی را در خود جای داده است.

دومولی روستایی در دهستان انگوت غربی بخش انگوت شهرستان گرمی در ۱۷۰کیلومتری شمال اردبیل واقع شده‌است که ۱۸۷ نفر جمعیت دارد.

ژئو پارک دومولی به عنوان یکی از جاذبه‌های شاخص طبیعت گردی کشور شامل روستاهای قاری قشلاقی، گلین بولاغی، داش زیوه و پشته است. در این محدوده انواع جاذبه‌های طبیعی، تاریخی، پوشش گیاهی، جانوری و مردم شناسی وجود دارد.

پوشش های گیاهی و جانوری در این نواحی مورد اهمیت بوده و شما می توانید از این پارک دیدن کنید. برای بازدید از زیبایی های این ناحیه می توانید به روستایی سفر کنید که از جذابیت های طبیعی زیادی برخوردار است. روستای قاری قشلاقی، داش زیوه و … از مهم ترین روستاهای این نزدیکی هستند. شما علاقه مندان در این بخش امکان آشنایی با مکان های دیدنی اردبیل را دارید.

شهرستان انگوت با زیبایی های مهم مورد توجه خواهد بود. طبیعت این ناحیه در کنار آبشارهای آن شگفت انگیز می باشند. فاصله این پارک تا اردبیل تنها ۱۰۰ کیلومتر بوده و شما از ان ها دیدن می کنید. ظرفیت های گردشگری این منطقه از توجه زیادی برخوردار اند. شما می توانید از جذابیت های مردم شناسی این منطقه هم دیدن کنید.

آبشار چالاچوخور که در مسیر رودخانه دومولی واقع شده با پرتگاه‌ ها و دره‌های عمیق کناری‌ اش معروف شده است. پوشش درختان جنگلی و خودرو در مسیر دسترسی به آبشار بر جذابیت آن افزوده است. این آبشار در ارتفاع ۱۱۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است.

آبشار دیگری که در این منطقه وجود دارد آبشار دومولی است. در بخش جنوبی روستا یکی از زیباترین آبشارهای بخش اونگوت یعنی آبشار دومولی است. کوه‌های مرتفع اطراف آبشار و دره سرسبز رودخانه دومولی باعث شده این آبشار یکی از مناطق جذاب گردشگری ایران باشد.

پیمایش درژئوپارک دومولا، از آبشار قاری قشلاق به گلین بلاغی

توسط در ادامه سفرنامه دلنشین  پیمایش درژئوپارک دومولا  نوشته احسان موسوی  را می خوانیم:  اسم این منطقه بهشتی در استان اردبیل تا فروردین ۱۴۰۱ به گوشم نخورده بود و بعد از سالها سفر و تحقیق در مورد سفر و جاذبه های طبیعی ایران با ژئوپارک دومولی(دومولا) کاملا بیگانه بودم. پس وقت را از دست ندادم و به اتفاق یاران همیشگی سفر، یک پیمایش خوب و حسابی در نیمه خرداد ۱۴۰۱ ترتیب داده شد.

تدارک سفر به ژئوپارک دومولا (در نقشه های تقسیمات کشوری دومولی نوشته شده ولی ساکنین روستا آن را دومولا تلفظ می کردند)در دل یک سفر چهار روزه بود که ۲۴ ساعت از آن را به این منطقه زمان دادیم.

اول از همه یک نکته بگویم که دومولا یک روستا در منطقه است و روستاهای دیگری هم در اطراف آن هستند ولیکن شاید به خاطر واقع شدن روستای دومولا در میانه ترین قسمت این منطقه، این نامگذاری رایج تر شده است.

ژئوپارک دومولا کجاست؟

ژئوپارک دومولا در تقریبا شمال استان اردبیل مابین شهرهای لاهرود در جنوب، انگوت در شرق، اهر در غرب و پارس آباد در شمال است. نزدیکترین شهر به آنجا انگوت است.

برای رسیدن به دومولا باید از اردبیل راهی مسیر لاهرود شد و در مسیر اصلی در سه راهی پارس آباد به سمت شمال و پارس آباد ادامه داد. در ۲۰ کیلومتر پس از مرادلو در سمت چپ جاده ای فرعی به سمت غرب راهی دهستانی می شود و پس از آن به سمت روستاهای گلین بلاغی، قره قشلاق و دومولاست.

در تعریفی که یونسکو از ژئوپارک ارائه داده به صورت خلاصه ناحیه ای است که دارای منظر خاص طبیعی است که با گردشگری پایدار مورد حفاظت قرار می گیرد. دومولا به آن معنی دقیق و ضوابط یک ژئوپارک نیست ولی قطعاً پتانسیل جذب گردشگر را دارد و قابلیت تبدیل به یک ناحیه با توسعه گردشگری پایدار را خواهد داشت. تعریف مسیر های پیاده روی، راه اندازی اقامتگاه های بومگردی با ضوابط اکوتوریسم می تواند رونق اقتصادی برای بومیان به همراه داشته باشد.

قسمت اول پیمایش: از آبشار قاری قشلاق تا آبشار دومولا(دو آبشار و یک دره زیبا)

نیمه خرداد ۱۴۰۱ شب به نسبت گرمی را در روستای قاری قشلاق بر روی یک سقف سیمانی مسجد که کل روز را آفتاب خورده بود چادر زدیم. ۵ صبح بیدار شدیم ‌شروع به جمع کردن وسایل کردیم که ساعت ۶ حرکت را شروع کنیم. منطقه گرم شده بود و هر چه زودتر میجنبیدیم بهتر بود. نقطه شروع برنامه دیدن آبشار قاری قشلاق(“چالاچوخور” هم شنیده ام) بود. آبشار ته یک دره در زیر پایمان بود و منظره جالبی داشت، فاصله اش از جاده حدود ۵۰ متر بود. قصد پایین رفت نداشتیم و از همانجا دید خوبی میداد، فقط میخواستم که سریعتر آهنگ حرکت را پیدا کنیم. این مسیر هم مانند همه برنامه ها برایم نا آشنا بود و فقط به کمک مطالعه و فایل gps دلم قرص بود. با وجود این کوله کشی کوله حمل سهند و بارهای دیگر هیچ توقفی را مجاز نمی کرد. قصد پیمایش تا ساعت ۸ برای صبحانه را داشتیم.

از آبشار که خلاص شدیم ابتدای دره دومولا قرار گرفتیم. اولش چند متری راه را اشتباه در خاکی سربالایی رفتیم که سریع فهمیدم و حرکت در کنار رود کم آب دره را ادامه دادیم. راه بارها آب را قطع می کرد ولی مسیر آب کن عرض بود و خیس شدنی درکار نبود. همیشه پا کوبی کم رنگ وجود داشت. هوا هنوز خنک بود و بی وقفه می رفتیم و از میان علف ها و درختان مسیر باصفایی بود. درخت توتی در میانه راه همه را شاد کردو پس از آن توقفی برای صبحانه بر سر دوراهی داشتیم. تا آنجا کلی منظره سنگهای فرسایش رفته جالب داشت.

ادامه مسیر دوراهی سمت راست بود و دره کم کم تنگ تر شد. به جایی که رسیدیم که اخطار داده بود وارد باغات نشوید. ولی مگر راه دیگری هم بود؟! اینجا ها کمی پیدا کردن مسیر دشوار شد چون ادامه دادیم و به بک آبشارک خوردیم و دره بن بست بود فایل جی پی اس هم دقیق نشان نمیداد. حدود ۲۰۰ متر برگشتیم و از راهی پر شیب از سمت چپ (چپ در جهت حرکت آب )به بالا جستیم و از دره رها شدیم و دیگر در آفتاب بودیم. پا کوب خاصی نبود ولی راه را مستقیم رفتیم و رفتیم تا از دور میشد جای دومولا را حدس زد و کمی بعد به جاده اصلی خاکی خوردیم. حرکت سر ظهر در خاکی حالمان را گرفت ولی به سمت ده رفتیم و از گپ و گفت با پیر و جوان سرحال آمدیم. با سلام علیک به حیاط خانواده پورحسن فرود آمدیم و آبی خوردیم و استراحت و گپ و عکس یادگاری. نان تازه منزل هم به ما دادند که حکم پیش ناهار بود. آنجا فهمیدیم که اسم این ده با صفا دومولاست نه دومولی. آدرس آبشار را گرفتیم و یکی از بجه های منزل ما را اول به چشمه برد و بعد به آبشار که ته دره بود رساند. عجب آبشاری بود در گرما معجزه بود. یک به یک زیرش رفتیم و جان گرفتیم. تقریبا یک ساعتی به آب بازی گذشت. نکته جالب حدود ۵ متر بالاتر از کف دره چشمه آب سردی بودکه پدربزرگ‌خانه پورحسن آدرسش را به من داد.

بعد از تنگ شدن دره و بن بست شدن آن بالارفتیم و دیگر در دره نبودیم.

مسیر به نصف رسیده بود ولی ظهر بود و‌آفتاب شوخی نداشت. باوجود تمام راهنمایی های پورحسن برای مسیر گلین بلاغی مسیر را به اشتباه زود پیچیدم. یعنی از آبشار باید در مسیر آب ادامه میدادیم و در نقطه ای در سمت راست پاکوب ما را از دره جدا می کرد و به دامنه میبرد. زود پیچیدم و مکافاتی یک ساعته داخل باغ های پر شیب گرفتارمان کرد و شانس آوردیم که به سلامت از منطقه خطر ارتفاع جستیم و دوباره به کف دره آمدیم. از اعصاب خوردی کمی نشستیم تا دوباره جان بگیریم و اینبار بشقاب پر دلمه خانواده ای که برای تفرج به دره و آبشاردومولا آمده بودند شگفتزده مان کرد و در دل گفتم عجب مردمانی داریم…

خلاصه مسیر خروج از دره در سمت راست بود و پا کوب را با مصیبتی یافتیمش و در سینه کشی آفتابی شروع به بالا رفتن کردیم. ذخیره آب تمام بود. مناظر فوق العاده از سنگهای فرسایشی و سکوت و منطقه بکر… از گردنه گذشتیم و سرازیر شدیم. امیدی به آب نداشتم. پیش خودم گفتم نهایت جویباری پیدا میکنیم و آب را میجوشانیم. از استراحت قبلی بیش از یک ساعت بود که آمده بودیم. سرازیری که تمام شدو وارد دره وسیعی بودیم . در راه کسی نبود تا آنجا مه به شانس به دو محلی برخوردیم و خبره معجزه گونه جشمه در مسیر در همان حوالی را دادند. عجب چشمه ای بود. درست سر مسیر بود. گوارا و سرد از یک سنگ بیرون میزد. کل هیکل را دوباره خیساندیم و خوردیم و برداشتیم و همان حوالی اتراقی طولانی تا ساعت ۱۸ را داشتیم.

آفتاب که کمی خوابید دره را ادامه دادیم. آنجا ابتدای جنگل بود و باید برای گلین بلاغی مسیر را در سمت چپ از سینه کش بالا میرفتیم و داخل جنگل نمیرفتیم. مار ها بودند که جولان میدادند و حدود ۵ تایی را بچه ها دیدند ولی ظاهرا غیر سمی بودند. مسیر کلا سربالا و شر شر عرق و‌کوله کشی بود. تا دم غروب به بالا رسیدیم و‌حالا تمام منطقه زیر پا بود.توصیف صحنه لحظه غروب و خنکی و چشم انداز وسیع. اما تا گلین بلاغی یک گام آخر مانده بود. ده کاملا از دور معلوم بود ولی حدود ۳ کیلومتری را باید ته دره میرفتیم و بالا می آمدیم. چمن زار فوق العاده ای بود و سهند سرکیف تماش را خودش پیاده آمد. مناظر سنگی و شکل های خاص در آخرین دقایق روز خیلی زیبا بود. ساعت ۲۱ و ‌تاریکی‌بود که وارد دهکده کوچک گلین بلاغی شدیم و کنار مسجد به ون آقا پرویز که منتظر ما بود رسیدیم. با بهزاد از بچه های آنجا و کوهنورد منطقه آشنا شدیم و گپ زدیم و اطلاعات خوبی در مورد نحوه پیمایش منطقه و زمان های مناسب دادند. ایشان گفتند بیشتر گروه ها به سبب شیب زمین پیمایش را از گلین بلاغی به سمت دومولا انجام می دهند.

ادامه مسیر به سمت گلین بلاغی

چمنزارهای زیبا و ادامه مسیر به سمت گلین بلاغی، روستا دیده می شد. ولی نزدیک نبود و دره ای که دیده نمی شود بین ما بود

روستای گلین بلاغی دیده می شد و آخر مسیر بود. ولی دره ای در میان ما بود که پایین رفتن و بالا آمدنش یک ساعتی زمان می خواست! ولی مناظر سبز خیلی خوب بود و خستگی سربالایی ها را شست. سهند هم تمام این بخش ها را خودش پیمود. به گلین بلاغی که رسیدیم هوا کاملا تاریک بود.

مناظر سنگی زیبا در نرسیده به گلین بلاغی

پیمایش منطقه تمام بود و روز طولانی را گذرانده بودیم و هیچ چیز مثل یک شام و استراحت و گپ زدن نمیچسبید. بعد از کلی فکر کردن بالاخره به سوی مرادلو(در مسیر بازگشت به لاهرود) برای شب مانی رفتیم و خاطره دومولا برای همیشه در ذهنم حک شد.

یکی از ویژگی های این سفر برای گروهمان همراهی دو کودک حدود دو و پنج ساله بود که با کوله های حمل کودک تمام مسیر را با صبر و تحمل بسیار طی کردند و دیدند و ما از همراهی آنها بینهایت لذت بردیم.

چند نکته برای برنامه ریزی و سفر به ژئوپارک دومولا:

⁃ اگر قصد دیدن زیبایی های طبیعی این منطقه را دارید فصل بهار بی شک زیباترین جلوه این منطقه را نشانتان میدهد، اواخر بهار منطقه به گرمی رفته و پوشش گیاهی کم کم زرد می شود. و پیمایش در گرما طاقت فرسا خواهد شد.

⁃ دیدن اوج زیبایی ژئوپارک دومولا با پیاده روی و کوهپیمایی به اعماق پارک همراه است، پس خود را برای ساعت ها قدم زدن و لذت بردن آماده کنید.

⁃ روستاهای منطقه کوچک هستند و مغازه ندارند و باید نیازمندیهای خود را همراه داشته باشید. هر چند که ساکنین منطقه آنقدر دریادل و بزرگوار هستند که از هیچ کمکی به ما دریغ نکردند.

⁃ سبکترین حالت پیمایش با توجه به شیب زمین شروع پیمایش از روستای “گلین بلاغی” به سمت روستای دومولا است و می توان بعد از آن از دومولا از دره به سمت قره قشلاق رفت. ما برعکس پیمایش را انجام دادیم و هرچند از مسیر راضی بودیم ولی فشار گرما و شیب در ظهر کمی برنامه را فرسایشی کرد.

⁃ در نزدیکی گلین بلاغی فرم های فرسایشی بسیار زیبا هستند و اگر امکان پیمایش طولانی را نداشتید می توان مستقیم به گلین بلاغی رفت و سنگ های زیبای جنوب روستا را تماشا کرد و بعد با ماشین به سمت دومولا رفت و از آبشارش دیدن کرد. ولی پیاده روی و لمس کردن چیز دیگری است.

⁃ آقا بهزاد عزیز از اهالی گلین بلاغی، در مورد برگردان فارسی نام روستای «گلین بلاغی» اینطور توضیح دادند: گلین بلاغی دو معنی دارد، گلین در زبان آذری یعنی عروس یا بیاین و بلاغ هم به معنی چشمه، پس معنی گلین بلاغی یا «بیاین چشمه» است یا «عروس چشمه» که اولی محتملتر است.

این روزها متاسفانه گلین بلاغی از کم آبی رنج می برد و اگر قصد شبمانی در این روستای زیبا را داشتین از این موضوع آگاه بوده و پیش بینی لازم را داشته باشید.

⁃ مسجد روستای قاری قشلاق و پشت بامش البته با اجازه ساکنین روستا مکان خوبی برای کمپ و شب مانی است، شیر آب روشویی و دستشویی هم وجود دارد.

مسیر پیمایش شده از آبشار قاری قشلاق به گلین بلاغی جهت حرکت از پایین عکس به بالا و سپس چپ است

⁃ کل مسیر پیموده از آبشار قاری قشلاق تا روستای گلین بلاغی ۱۷٫۵ کیلومتر با تغییر ارتفاع مثبت ۵۲۵ متر بود. مسیر به صورت خالص ۱۳٫۵ کیلومتر است که ما به سبب برخی از اشتباهات در مسیر یابی و انحراف از مسیر ۱۷٫۵ کیلومتر ثبت کرده بودیم.

⁃ متل “سحر” در مرادلو‌ مکانی بسیار خوب و حرفه ای و با امکانات و خوش قیمت برای اقامت در طول مسیر است. خدمات متل و رستوران و نان و شیرینی پزی شبانه روزی در آنجا تیم را به وجد آورد و شب خوبی را در آنجا گذراندیم.

⁃ برای آشنایی با مسیر طی شده که بیشتر آن پاکوب بوده ولی در برخی نقاط پیدا کردن مسیر با چالش فراوان همراه بوده، فایل GPS در Wikiloc قرار داده شده است.