به استناد کاوش های باستان شناسی، سکونت در محدوده فعلی آباده به هزاره اول قبل از میلاد بازمی گردد، اما توسعه و ترقی آن تقریبا از زمانی که کریم خان زند، شیراز را پایتخت ایران کرد، شروع شد.
توریسم آنلاین: اگرمقصد سفر نوروزی امسال شما استان فارس است بدانیدکه فارس فقط شیراز نیست و هر یک از شهرستان های می توانند مقصدی جذاب برای گذراندن تعطیلات نوروز باشند. شهرستان آباده را می‌توان موزه‌ای بی‌نظیر از تاریخ و میراث استان فارس دانست، جایی که از قدیمی‌ترین مسجد تاریخی کشور و همچنین قلعه‌هایی را با معماری‌های زیبا میزبانی می‌کند.
وسیع‌ترین قلعه خشتی جنوب ایران و کاخ کبود بهرام ساسانی همچنین قدیمی‌ترین مسجد تاریخی کشور با منبر خشتی و سدی با قدمت ۱۷۰۰ سال قبل، در شهرستان آباده قرار دارد. این منطقه نامش در کتیبه‌های بیستون کرمانشاه آمده و داریوش هخامنشی آن را «اوادویچ» نامیده و در گویش محلی این نام به «اوباده» یا «اوواده» و سپس آباده معروف شده است. در این منطقه آثاری از دوره‌های صفویه، هخامنشی، ساسانی و قاجار دیده می‌شود.
از نظر آب و هوایی، جزو شهرستان های سردسیر و معتدل استان محسوب می شود و این موضوع نیز در ساختار معماری و سنتی و لباس‌های محلی این منطقه نیز نقش موثری داشته است. به استناد کاوش های باستان شناسی، سکونت در محدوده فعلی آباده به هزاره اول قبل از میلاد بازمی گردد، اما توسعه و ترقی آن تقریبا از زمانی که کریم خان زند، شیراز را پایتخت ایران کرد، شروع شد.
بزرگ ترین معدن خاک نسوز خاورمیانه در این شهر واقع شده است. این شهرستان از شرق به شهرستان یزد، از جنوب به شهرستان خرم بید، از غرب به شهرستان اقلید و شهر سمیرم و از شمال به استان اصفهان متصل است. فاصله مرکز شهرستان تا شیراز ۲۷۵ کیلومتر است. حالا بیایید یک بار تصمیم بگیرید که قبل از اینکه به شیراز بروید و حافظ و سعدی را ملاقات کنید، از آباده بازدید خود را از فارس آغاز کنید.
تیمچه صرافیان
این بنای آجری از آثار دوران قاجاریه بوده و در بازار قدیمی آباده قرار دارد. این بنای ۲ طبقه در چهارسو دارای عمارت و حیاطی مستطیل شکل در وسط است. تیمچه صرافیان دارای ۳۶ حجره است که حجره های طبقه پایین مغازه و در طبقه بالا به عنوان مهمانپذیر مورد استفاده بوده است. در ورودی تیمچه از جنس چوب است که حاشیه و چهار چوب آن به طرز زیبایی منبت کاری شده و طاق ورودی آن نیز در دو طرف دارای مقرنس های زیبای گچی است. این بنای منحصربه فرد در سال های اخیر به طور مستمر توسط میراث فرهنگی فارس مورد مرمت قرار گرفته است و به عنوان اولین بازارچه دائم صنایع دستی شمال فارس و ششمین بازارچه در ایران است .
کاروانسرای خانخوره
نقشه این کاروانسرا هشت ضلعی و یکی از سه نمونه کاروانسرای منحصربه فرد ایران است. مصالح آن از سنگ، گل و گچ می باشد. این کاروانسرا در فاصله ۶۰ کیلومتری جاده آباده شیراز قرار دارد.
دشت لاله های واژگون واقع در منطقه خسرو شیرین (اثر طبیعی ثبت ملی)، باغات فیروزی، شور چشمه و شیرین چشمه، پارک جنگلی شهید فرهمند و تفرجگاه روستای بیدک از دیگر جاذبه های گردشگری شهرستان آباده هستند که پیشنهاد می کنیم، بدون بازدید از آنها آباده را ترک نکنید.
سوغات
از صنایع دستی منحصربه فرد این شهرستان نیز بدنیست با خود سوغات ببرید؛ منبت کاری که شهرت جهانی دارد و گیوه‌های آباده نیز در نهایت ظرافت و استحکام و دقت تهیه و در نوع خود بی نظیر است.
خاتم، خراطی و قالی هم از دیگر صنایع دستی آباده است، اما سوغات معروف آباده، سفیدآب یا روشور است که نوعی لایه بردار طبیعی پوست بدن بر پایه چربی حیوانی است و به طور سنتی در ایران معمولا به شکل قرص های سفیدرنگ تولید می‌شود و هنگام استحمام به کار گرفته می‌شود.
گیوه آباده‌ای پاپوشی از نخ قالی
گیوه نوعی پاپوش تابستانی، سبک، بادوام و مناسب برای راهپیمایی‌های طولانی است که در بسیاری از نقاط ایران توسط مردان و زنان روستایی بافته می‌شود. مراحل ساخت و تولید گیوه دو روز طول می‌کشد. همه مراحل تولید این پاپوش دستی است و اغلب از نخ قالی، نخ ابریشم و کف آن از پارچه، چرم یا لاستیک است.
گیوه انواع مختلفی دارد که بیشتر براساس منطقه ساخت آنها شناسایی می‌شوند. گیوه آباده‌ای هم یکی از این نوع پاپوش‌ها محسوب می‌شود که توسط مردان و زنان این خطه از میهن عزیزمان تولید می‌شود. مواد مورد استفاده برای ساخت این پاپوش در آباده نخ قالی، ابریشم و ضایعات چرم است که رویه آن به دست زنان بافته شده، اما مردان کار را نهایی می‌کنند.
گیوه‌دوزی سابقه‌ای 900 ساله در آباده دارد. صنعتگران هنرمند آباده‌ای در ساخت مرغوب ترین نوع گیوه به نام «ملکی» مهارت داشته و در این زمینه شهرت خاصی یافته‌اند. ملکی، گیوه ای است که کف تخت آن با نخ پرک آج خورده است و از استحکام زیادی برخوردار بوده و در زمستان و تابستان و روی یخ و سنگ محکم به زمین می چسبد و در شرایط طبیعی منطقه کارآیی بسیار دارد.
