راه اندازی دبیرخانه سوغات خبر خوشایندی است که می تواند امیدهای تازه ای درسر و سامان دادن به این بازار و نیز رونق بازار صنایع دستی مرغوب ایرانی باشد
توریسم آنلاین: در حالی که بازار میلیاردی سوغات می تواند نقش اساسی در اقتصاد گردشگری کشور بازی کند اما هنوز حتی شهرهایی بزرگی چون مشهد نتوانسته اند ثباتی به این بخش از بازار سفر بدهند کما اینکه بخش عمده ای از این بازار نیز به کالاهای چینی تعلق دارد.
روزنامه توریسم نوشت: ضعف بسته بندی و تبلیغات نامناسب نیزبر مشکلات این بازار مضاعف شده است. در این میان راه اندازی دبیرخانه سوغات خبر خوشایندی است که می تواند امیدهای تازه ای درسر و سامان دادن به این بازار و نیز رونق بازار صنایع دستی مرغوب ایرانی باشد.
در این بین بافته‌های داری ایران مثل فرش، گلیم، گبه، جاجیم ،پارچه‌های سنتی، گیوه،خاتم کاری، میناکاری،سفال،فیروزه، آجیل،زعفران،شیرینی جاتی چون گز و سوهان از محبوبترین سوغاتی های ایرانی است.
اهمیت مقوله سوغات همین بس که سوغات بخش خاصی از تجربه سفر است که خود به عنوان سفیر فرهنگی می تواند در معرفی مقصد گردشگری نقشی ویژه ایفا کند. سوغاتی برای بازدیدکنندگان، یادآور تجربه‌ها و خاطرات فراموش‌نشدنی در طول سفر است و برای مقصد نیز اهمیت زیادی دارد چرا که نتیجه آن در مرحله بعد از سفر و زمانی است که گردشگر به مبدا بازگشته و درباره اقلام خریداری شده خود اندیشیده و خاطرات و تجربیات خود از سفر را مرور می‌کنند.
« طبق تحقیقات دکتر هیو ویلکینز از دانشگاه گریفیت استرالیا در خصوص سوغات و چرایی خرید آن، نزدیک به ۶۰ درصد از زنان و بیش از ۴۳ درصد از مردانی که در نظرسنجی وی شرکت کرده اند اعلام کردند که عکس‌ها، کارت‌پستال‌ها و نقاشی‌های منطقه گردشگری معمولا به عنوان محبوبترین سوغاتی‌هایی هستند که در سفر خریداری می‌شوند و دومین مورد محبوب برای زنان، هنرها و صنایع دستی خاص منطقه و برای مردان، سایر محصولات محلی و بعد از آن عطر، کالاهای الکترونیکی، دوربین و سایر کالاهای مشابه است.
نتایج بررسی وی نشان داد که افراد به جای خرید کالاهای عمومی بیشتر سوغاتی‌های منعکس‌کننده ویژگی‌های منطقه را خریداری می‌کنند و در نتایج کمی و کیفی به‌طور واضح اهمیت ارتباط منطقه‌ای با سوغات مشهود بود.سوغاتی علاوه‌بر تحریک بازدیدکنندگان برای هزینه بیشتر در مقصد و افزایش درآمد گردشگری، می‌تواند برای بازاریابی مقصد به عنوان یک محصول کامل عمل کند و از این طریق یک تصویر هماهنگ و یکپارچه از مقصد ایجاد می‌کند.
ارائه محصولات سوغاتی برای رضایت گردشگران، به مقصد کمک می‌کند تا به‌ویژه هنگامی که محصولات سوغاتی ازنظر کاربردی بسیار ارزشمند هستند، وفاداری نسبت به مقصد ایجاد کنند. به‌عنوان‌مثال، هنگامی که بازدیدکننده به‌عنوان یادگاری یک فنجان با الگوی منحصربه‌فرد از تصویر مقصد را خریداری می‌کند، می‌تواند روزانه برای تهیه چای یا قهوه از آن استفاده کند و با هربار استفاده خاطرات سفر را به‌یاد آورد و تقریبا علاقه‌مند به بازگشت دوباره خواهد شد.
علاوه بر این، هنگامی که سوغاتی به عنوان هدیه خریداری می‌شود، سفیران تبلیغات برای مقصد و اولین برداشت از مقصد برای گردشگران هستند. از این‌رو، مقاصد با سرمایه‌گذاری در محصولات سوغاتی، به ویژه آنهایی که ارزش‌های سنتی و فرهنگی دارند، شناخت تصویر مقصد را بهتر ارائه و به احتمال زیاد گردشگران احساس کنجکاوی خواهند کرد و اصرار بیشتری برای کشف این مقاصد دارند.
ارائه محصولات سوغاتی سنتی و فرهنگ بومی در ایجاد مشاغل بیشتر برای جامعه محلی و حفظ ارزش‌های فرهنگی که پس از گذشت زمان به‌راحتی از بین می‌روند، موثر است و راهی به‌سمت توسعه پایدار خواهد بود.
راه‌اندازی دبیرخانه ساماندهی سوغات ملی ایران
گفتنی است هفته گذشته نخستین نشست کارگروه ساماندهی سوغات ملی ایران به ریاست معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور برگزار و در این نشست بر ضرورت تشکیل دبیرخانه ساماندهی سوغات ملی ایران تاکید شد.
مریم جلالی معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور در این نشست با اشاره به اهمیت توسعه اقتصاد هویت بنیان اظهارداشت: زمانی که سوغات کشور ما توانسته در دنیا حرف اول را بزند و حرف برای گفتن داشته باشد، پس می‌توانیم در بسته بندی هم همین طور باشیم.
معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور با بیان اینکه در تلاشیم تا رویکرد متفاوتی را محقق کنیم، گفت: این جمع متخصص و فعال در عرصه‌های اصناف و بازرگانی و همچنین تعاون این زمینه را دارند تا خلاقیت و نوآوری را با صنایع دستی در بسته بندی سوغات داشته باشند.
رئیس فراکسیون گردشگری و میراث فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه باید این جلسه تخصصی در مسیر آسیب شناسی حرکت کند، اظهارداشت: زمینه آماده است تا دبیرخانه‌ای برای این کارگروه تشکیل شود و ضمن آسیب شناسی، ظرفیت‌ها را شناسایی کند.
محمدرضا دشتی اردکانی با بیان اینکه متولی صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی و معاونت صنایع دستی است، افزود: خوب است اگر بتوانیم هر سه اتاق بازرگانی، اصناف و تعاون در قالب دبیرخانه و با نظارت متولی این حوزه اقدام کنیم.
دشتی اردکانی با اشاره به اینکه معاونت صنایع دستی باید قرارگاه حوزه صنایع دستی در تمام کشور باشد، گفت: اگر بتوانیم فرماندهی این حوزه را به متولی آن بسپاریم و هماهنگ باهم تلاش کنیم، می‌توانیم برآیند قابل توجهی را شاهد باشیم در عین حال لازم است که بانک آماری و اطلاعاتی جامعی نیز با مشارکت این سه حوزه جمع شود.
