عمارت خورشید، کاخ ٣ طبقه‌ای است که نمای آن را با سنگ‌های قهوه‌ای خوش‌رنگ پوشانده‌اند. روی این سنگ‌ها، کنده کاری‌هایی از میوه‌ها و حیوانات گرمسیری به چشم می‌آید
توریسم آنلاین: عمارت خورشید، کاخ ٣ طبقه‌ای است که نمای آن را با سنگ‌های قهوه‌ای خوش‌رنگ پوشانده‌اند. روی این سنگ‌ها، کنده کاری‌هایی از میوه‌ها و حیوانات گرمسیری به چشم می‌آید.
نادرشاه افشار، زندگی پرفراز و نشیبی داشته است، از یک‌سو در دوره‌ای از عمرش، برای ایرانیان نماد اتحاد و دوام و جهانگشایی و حتی سخاوت بوده، اما از سوی دیگر، بویژه در پایان عمرش، تصویری خشن از او در تاریخ ایران باقی مانده است، تا جایی که پسرش نیز از آسیب وی در امان نمانده و پسر خود رضاقلی میرزا را کور می‌کند.
هنگامی که نادرشاه افشار در خراسان به حکومت می‌رسد، ایران با خطر جدی ضعف حکومت مرکزی روبرو بوده است، آنگاه نادر، نه تنها این اتحاد را برای ایرانیان به ارمغان می‌آورد، بلکه مهاجمان ایران را نیز به عقب می‌راند و کشورگشایی‌اش را تا هندوستان ادامه می‌دهد. در تاریخ ایران، از نادرشاه همواره به عنوان جنگجویی دلاور و بی‌باک یاد شده است. «ادوارد براون» در توصیف نادرشاه می‌گوید: او یکی از بی‌باک‌ترین نوابغ نظامی ایران به شمار می‌رود.
سرزمین کلات باتوجه به این که در میان کوه قرار گرفته، به سرزمین دژهای نفوذناپذیر شهرت دارد و دلیل انتخاب کلات توسط نادر نیز همین نفوذناپذیری آن بوده است. به عبارت بهتر کاخ خورشید، گنجینه گنج‌های نادر بوده است؛ تخت طاووس، الماس کوه نور، الماس دریای نور و گنج‌های حاصل از جهانگشایی او به هندوستان که فراوانی آن و گرانبهایی‌اش در تاریخ شهره عام است، تا جایی که می‌گویند نادر وقتی هند را فتح کرد و اهانت کنندگان به ایرانیان را به دار مجازات آویخت، در برابر دریافت کلید گنجینه هندیان، پذیرفت که حکمرانی را از حاکم هند سلب نکند. نادر همچنین به یمن این گنجینه‌های ارزشمند، تا 3 سال تمام، ایرانیان را از پرداخت مالیات معاف کرد.
در دیدار از عمارت خورشید در کلات، حوض سنگی کاخ جلب نظر می‌کند. این حوض حکایت جالبی دارد. نادر دستور داده بود که از چشمه سارهای قره سو در ۵ کیلومتری کلات، آب را به سمت شهر و به سوی این حوض هدایت کنند. مهندسان زمان هم با حفر گودال‌های ۵ متری و لوله‌های سفالین، مسیری برای عبور آب تا داخل کلات و خصوصاً قصر نادر کشیدند. بدین ترتیب، هم آب شرب منطقه تأمین شد و هم درختان چنار و ستبر کاخ سیراب شدند.
کاخی در 3 طبقه
عمارت خورشید، کاخ ٣ طبقه‌ای است که نمای آن را با سنگ‌های قهوه‌ای خوش‌رنگ پوشانده‌اند. روی این سنگ‌ها، کنده کاری‌هایی از میوه‌ها و حیوانات گرمسیری به چشم می‌آید. این حجاری‌ها به قدری زیبا و ظریف است که هنوز هم پس از سالیان طولانی، همچنان خیره کننده است.
یکی از عجایب این برج، لوله کشی 12 هزار متری آن است که استادکاران ایرانی با تراشیدن سنگ‌هایی با قطر یک متر و قرار دادن لوله‌های سفالینه در کنار هم، آب را از آبشار قره سو به قصر خورشید می‌آوردند. همچنین 360 حوض سنگی موجود در ارتفاعات اطراف کاخ نیز برای سیراب کردن لشگریان مورد استفاده قرار می‌گرفت. طبقه زیرزمین کاخ، اما نمور و ترسناک است و به گفته مردم بومی، روزگاری زندان مخوفی بوده است با پلکان‌های سنگی بلند که گویا قرار بود بعدها به آرامگاه نادر و محل نگهداری گنج‌های او اختصاص یابد.
موزه‌ای به قدمت تاریخ
بخش عمده زیرزمین عمارت خورشید، امروز به موزه مردم شناسی کلات تبدیل شده است. مجسمه‌های زن و مرد و کودک با لباس‌های اقوام گوناگون خراسانی در حال نمایش آداب و رسوم مختلف در معرض دید قرار گرفته‌اند. گوشه‌ای از این موزه، مجلس عروسی سنتی عشایر است و گوشه‌ای دیگر، زنان دوزنده خراسانی و مردان زحمتکش کشاورز درحال کار دیده می‌شوند.
طبقه همکف کاخ، تالار اندرونی و اتاق‌های کاخ است، با سقفی به غایت بلند و باشکوه و دیوارهایی نقاشی شده با رنگ‌های طبیعی و زنده‌ای که بعد از قرن‌ها هنوز هم به طرز زیبایی خودنمایی می‌کنند، انگار روح ناآرام نادر همچنان در این تالارهای تودرتو گام برمی‌دارد و کسی چه می‌داند شاید اگر شبانه به اینجا بیاییم، صدای برخورد شمشیر سردار ناآرام ایرانی با زره فولادی‌اش را بشنویم!
