فصل خوش «رفتینگ» در آب‌های خروشان

توریسم آنلاین: رفتینگ، یعنی کلک سواری یا قایقرانی در رودخانه که از سالیان دراز در دنیا و مخصوصاً در ایران رونق داشته است.

کیانوش محرابی : تصور کنید سوار بر قایقی پارویی با جریان آب رودخانه همسفر هستید.از کنار دشت‌ها، ‌مزارع سرسبز و آبادی‌ها گذر می‌کنید و روستاییان برایتان دست تکان می‌دهند. از میان کوه‌های سر به فلک کشیده و جنگل‌های انبوه نیز عبور می‌کنید و از دور حیواناتی را می‌بینید که در ساحل رودخانه آبتنی می‌کنند.

وقتی به سکوت طبیعت می‌اندیشید، صدای جریان آب، شما را به خود می‌آورد. وقتی صدای امواج خروشان را می‌شنوید، هیجان سراپای وجودتان را فرامی‌گیرد و برای رویارو شدن با امواج متلاطم رودخانه آماده می‌شوید. جای خود را درقایق محکم می‌کنید، اما وقتی به آرامی‌ به سمت امواج می‌روید، از هر سو با قطره‌‌های آب خیس می‌شوید و در یک آن، لحظه‌های شورانگیزی را با تمام وجودتان حس می‌کنید.

یک شب رؤیایی: جریان آب کم‌ کم آرام می‌شود و شما دوباره احساس آرامش خواهید کرد. ساحلی بکر و تمیز از دور نمایان می‌شود، توقف می‌کنید، پای بر زمین می‌نهید و چادرها را روی ماسه‌‌های ساحلی برپا می‌کنید.

حال وقت آن رسیده است که آتشی برپا کرده تا غذای لذیذی آماده کنید. پس از صرف شام، وقت آن می‌رسد که با همسفرانتان در مورد سفر ماجراجویانه و لذت‌بخش خود، گفتگو کنید و بعد با صدای آرام‌بخش امواج رودخانه، بخوابید تا صبح فردا با صدای آواز پرندگان از خواب بر‌خیزید.

بدنیست بدانیم تحقق این رؤیای شیرین، بسیار ساده و امکان‌پذیر است. امروزه در دنیا شاخه‌ای از گردشگری به نام «رفتینگ» وجود دارد که این امکان را به شما می‌دهد تا سفرهایی ناب و دل‌انگیز را در رودخانه‌ها تجربه کنید.

رفتینگ چیست؟

رفتینگ، یعنی کلک سواری یا قایقرانی در رودخانه که از سالیان دراز در دنیا و مخصوصاً در ایران رونق داشته است. کلک‌ها یا قایق‌های رفتینگ اولیه، ساده‌ترین شکل حمل‌ونقل انسان در آب بوده‌اند و از آنها برای کوچ و جابه‌جایی، شکار و یا حمل بار استفاده می‌شده است. در زمان‌های قدیم برای ساختن کلک‌، تنه و شاخه درختان و یا نی‌ها را به هم می‌بستند، اما کلک‌های امروزی از محفظه‌های لاستیکی بادی مجزا از هم تشکیل شده است؛ لاستیکی چند لایه، بسیار بادوام با قابلیت انعطاف زیاد. امروزه رفتینگ یا کلک‌‌سواری، به یکی از لذت‌بخش‌ترین تفریحات و گشت و گذارهای گروهی در رودخانه تبدیل شده است.

سفرهای رفتینگ: بیشتر رودخانه‌های ایران در منطقه زاگرس واقع شده‌اند، ولی با این حال، رودخانه‌های دیگری هم در منطقه البرز و در نزدیکی تهران دارای این قابلیت است. مانند سفید رود، ‌کرج یا جاجرود که در فصل پرآبی مناسب رفتینگ است.

سفرهای رفتینگ می‌تواند از چند کیلومتر تا چندصد کیلومتر انجام شود، اما در سفرهای بیش از یک‌روز، می‌بایست تجهیزات و لوازم کمپینگ و آشپزی هم در قایق حمل شود.

طول انواع قایق‌های رفتینگ از ۵/۳ تا ۶ متر و عرض آنها بین 5 تا 8 متر است. ظرفیت این نوع قایق‌ها بین ۴ تا ۱۲ نفر است و به قایقی که از آن برای حمل قایقرانان استفاده می‌شود، قایق «پاروزنی» و قایقی که تدارکات و بار را حمل می‌کند، قایق «تدارکات» گفته می‌شود.

تجهیزات رفتینگ: تجهیزات انفرادی رفتینگ، شامل پارو، جلیقه نجات، کلاه ایمنی، لباس مناسب قایقرانی، بادگیر، کیسه ضد‌آب و کیسه‌ی ‌خواب برای سفر‌های بیش از یک روز است و تجهیزات گروهی قایق هم شامل جعبه کمک‌های اولیه، طناب نجات، کیسه ضد‌آب، تلمبه، چادر آشپزخانه و تدارکات، چادر توالت، چادر سایه‌بان و ضد‌باران، چادر مسافران، تجهیزات کامل آشپزی و ظروف غذاخوری، مواد غذایی و پاروی اضافه است.

رفتنیگ در دنیا طرفداران بسیاری دارد و اکثر تورهای گردشگری اقدام به برگزاری چنین سفرهایی می‌کنند. رشته‌ای از این سفرها، تخصصی بوده و برای اجرا از راهنماهای حرفه‌ای و تجهیزات ویژه استفاده می‌شود، اما سفرهای توریستی رفتینگ می‌تواند با سایر برنامه‌های طبیعت گردی نظیر کمپینگ، جنگل نوردی، دوچرخه سواری، روستاگردی و سوارکاری ترکیب شود.

آیا «رفتینگ» خطرناک است؟

رفتینگ، همانند سایر برنامه‌های ماجراجویانه در طبیعت، استانداردهای اجرایی خاص خود را دارد. در اجرای سفرهای ماجراجویانه و تخصصی، دو نکته بسیار مهم وجود دارد؛ استفاده از ابزار تخصصی و اجرا توسط تیم حرفه‌ای که نبود هر یک از آنها، به معنای حادثه‌ای خطرساز است.

در عین حال، با رعایت استانداردهای ایمنی، استفاده از راهنماهای حرفه‌ای و تجهیزات تخصصی رفتینگ، می‌توان سفری هیجان انگیز، آرامش بخش و ایمن را تجربه کرد، ولی در غیر این صورت، می‌تواند بسیار خطرناک باشد.

رفتینگ برای همه: تمام افراد، حتی کودکان نیز می‌توانند در تورهای رفتینگ شرکت کنند، ولی عوامل محدود کننده‌ای شامل مدت زمان سفر، درجه سختی امواج رودخانه، میزان قدرتی که در پاروزنی نیاز است، تجهیزات ایمنی مناسب با سن افراد، دمای آب و دسترسی به امکانات رفاهی، باعث محدودیت حضور افراد در تورها می‌شود.

رودخانه کارون در استان چهارمحال و بختیاری حدفاصل روستای «دره بید» تا «پل ارمند» در فصل بهار دارای درجه سختی 3و4 و در تابستان درجه سختی 2و3 است. یعنی افرادی بین 12 تا 50 سال که از سلامت جسمی و روحی برخوردار باشند، می‌توانند در تور رفتینگ شرکت کنند.

افراد ماجراجویی که دوستدار سفری مهیج هستند، بهتر است در رودخانه‌های با حجم آب زیاد و امواج بزرگتر سفر کنند، اما خانواده‌ها و افرادی که دنبال سفری آرام‌تر هستند، باید از رودخانه‌های کم‌آب‌تر با امواج کوچکتر بهره بگیرند.

در سفرهای رفتینگ، تجهیزات ایمنی شامل جلیقه نجات و کلاه ایمنی در اختیار گردشگران قرار می‌گیرد و در خصوص حفظ ایمنی در رودخانه، چگونگی مواجه شدن با امواج و خوابیدن روی آب، آموزش‌های ساده‌ای ارائه می‌شود، لذا افرادی که شنا بلد نیستند هم می‌توانند بدون نگرانی در سفرهای رفتینگ شرکت کنند.

چه بپوشم؟

لباسی را که برای رفتن به طبیعت انتخاب می‌کنیم، همواره باید راحت و مناسب شرایط آب و هوای منطقه باشد. پوشش مناسب برای خانم‌ها، شامل شلوار ورزشی یا بادگیر، مانتو راحت و روسری یا مقنعه است و آقایان هم باید برای پوشاک خود، از شلوار ورزشی یا بادگیر و پیراهن ورزشی آستین بلند یا کوتاه استفاده کنند.

گردشگری مفرح «اکو رفتینگ» نمونه خوبی از سفرهای گروهی برای این نوع تفریحات آبی است. چرا که مسافران برای عبور موفق از قسمت‌های خروشان و لذت بردن از قایقرانی، باید به دستورات راهنمای قایق به صورت هماهنگ عمل کنند. در حقیقت، راهنمای رودخانه نقش فرمانده را داشته و مسافران همانند سرباز، به دستورات او عمل می‌کنند. رودخانه کارون در خوزستان ،‌«سزار» در لرستان ، «زرین رود» در آ‌ذربایجان شرقی ، «سیروان» کردستان ، «زاب» آذربایجان غربی ، هراز مازندران ، سفیدرود گیلان و کرج البرز رودخانه های محبوب برای  اکورفتینگ هستند.