اگر شما هم عاشق گشت‌وگذار اطراف دریاچه‌ها هستید با ما همراه شوید تا درباره 11 دریاچه محبوب و تماشایی ایران اطلاعات کسب کنیم.
توریسم آنلاین: دریاچه های نگین های فیروزه ای سرزمین چهاراقلیم ایران هستند و محلی برای تفریح و تمدد اعصاب در ایام تعطیل. در مناطق مختلف کشور خانواده های ایرانی برای گردش به اطراف دریاچه ها می روند و تفریحاتی مثل قایق سواری ،پرنده نگری ،پاراگلایدر و ورزش های آبی را تجربه می کنند
اگر شما هم عاشق گشت‌وگذار اطراف دریاچه‌ها هستید با ما همراه شوید تا درباره 11 دریاچه محبوب و تماشایی ایران اطلاعات کسب کنیم.
1- دریاچه خزر
بیشترین عمق: ۹۸۰ متر
وسعت: ۳۷,۱۰۰,۰۰۰ هکتار (بزرگترین دریاچه جهان)
منبع تامین آب: بزرگترین منبع، رودخانه ولگا در کشور روسیه و رودخانه‌های فصلی و دائمی در کشورهای اطراف (رودخانه‌های ایران بین چهار تا پنج درصد منابع تامین‌کننده)
شنا و ماهیگیری در مناطق مشخص قانونی مجاز
بهترین زمان سفر: در همه ماه‌های سال به‌جز تیر و مرداد
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده
آدرس: شمال ایران، کرانه ساحلی استان‌های گلستان، مازندران و گیلان
دریاچه کاسپین بزرگترین عرصه آبی محدود در جهان است که در شمال ایران قرار دارد. از این دریاچه به‌دلیل وسعت بالای آن با نام دریا یاد می‌کنند و کشورهای ایران، آذربایجان، روسیه، ترکمنستان و قزاقزستان اطراف آن قرار گرفته‌اند. دریاچه کاسپین از طریق کانال به دریای سیاه وصل می‌شود و به‌طور مستقیم با هیچ یک از آب‌های آزاد جهان ارتباط ندارد.
طول دریاچه کاسپین بین ۱,۲۰۵ تا ۱,۲۸۰ کیلومتر است و مساحت آن (۳۷,۱۰۰,۰۰۰ هکتار) با حدود یک پنجم مساحت ایران برابری می‌کند. مساحت کاسپین در حدود ۱٫۵ برابر خلیج فارس است. عمیق‌ترین نقطه این دریاچه در حدود ۹۸۰ متر عمق دارد و رودخانه‌های متعددی از کشورهای اطراف آن به دریاچه کاسپین می‌ریزند. به‌دلیل اهمیت بالای این دریاچه در انتقال انرژی بین کشورهای هم جوار با آن و بهره‌برداری اقتصادی کشورها از این منبع بی پایان، کاسپین اهمیت بالایی در زمینه‌های اقتصادی و سیاسی دارد.
در گذشته دریاچه کاسپین را با نام دریای طبرستان نیز می‌شناختند؛ اما امروزه این دریاچه را با نام‌های کاسپین، خزر و مازندران می‌شناسند. از مهم‌ترین محصولات دریای کاسپین می‌توان ماهی خاویار را نام برد که بیشترین صید آن از این دریاچه در ایران انجام می‌شود. دریاچه کاسپین کوسه ندارد؛ اما تنوع آبزیان موجود در آن به بیش از ۴۰۰ نوع می‌رسد.
استان‌های گلستان، مازندران و گیلان در جوار دریاچه کاسپین قرار گرفته‌اند و این دریا سبب تبدیل این استان‌ها به پرترددترین مناطق گردشگری در ایران شده است. طول خط ساحلی در کرانه دریای خزر در حدود ۷۰۰ کیلومتر است که سراسر آن را طبیعت سرسبز و جنگل‌های هیرکانی پوشانده‌اند. برای دسترسی به دریای کاسپین با توجه به مقصد مورد نظر خود می‌تواند از جاده‌های هراز، فیروزکوه و چالوس خود را به سواحل زیبای این دریاچه برسانید.
2- دریاچه ارومیه
بیشترین عمق: در زمان پرآبی ۱۶ متر (در حال حاضر در حدود نیم متر)
وسعت: در زمان پرآبی ۴۶۲,۶۰۰ هکتار، پس از شروع خشکی در سال ۱۳۹۶ در حدود ۱۵۹,۴۰۰ هکتار و در شهریور ماه ۱۴۰۱ نزدیک به ۹۸,۰۰۰ هکتار
منبع تامین آب: رودخانه‌های زرینه رود و سیمینه رود
تالاب بین‌المللی
در شرایط نامناسب و در حال نابودی
بهترین زمان سفر: در حال حاضر به‌دلیل بحران بی‌آبی فصل‌های پاییز و زمستان (در فصل‌های گرم، خشک و باتلاقی)
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده
آدرس: مرز بین استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، ۲۰ کیلومتری شرق ارومیه
دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه داخل ایران است که بخش قابل‌توجهی از آب آن را رودخانه‌های زرینه رود و سیمینه رود تامین می‌کنند. متاسفانه به‌دلایل شوری بالای آب این دریاچه، کمبود بارش‌های چند سال اخیر، بی تدبیری در حفاظت از این عرصه آبی ارزشمند و تبخیر بالا، از این دریاچه در حال حاضر جز نامی باقی نمانده است.
دریاچه ارومیه در روزگار پر آبی از بزرگترین دریاچه‌های آب شور جهان بود. در حال حاضر این دریاچه بخش قابل‌توجهی از عرصه خود را از دست داده است و گونه‌های متنوع حیات وحش در اطراف آن با خطر نابودی مواجه هستند. جانورانی مانند گوزن زرد که یکی از زیباترین و نایاب‌ترین گونه‌های جانوری رو به انقراض در جهان به شمار می‌روند، در اطراف دریاچه ارومیه زندگی می‌کنند.
دریاچه ارومیه به‌دلیل وجود ریز ذرات فعال در آن در طول سال، تغییر رنگ‌های مختلفی از سرخ و نارنجی تا سفید را تجربه می‌کند. نام این دریاچه در فهرست ذخیره گاه‌های زیست‌کره و مناطق حفاظت شده جهان قرار دارد. دریاچه ارومیه بیش از ۱۰۰ جزیره دارد که برخی از آن‌ها دور از دسترس قرار گرفته‌اند. از معروف‌ترین جزایر این دریاچه می‌توان آتش، آذر، آذین، اردشیر، اشکو، توس، چشمه کنار و شاهی را نام برد. شاهی تنها جزیره مسکونی در دریاچه ارومیه است و هفت روستا دارد.
عمق دریاچه ارومیه در روزگار پرآبی در عمیق‌ترین نقاط آن به ۱۶ متر می‌رسید؛ اما در حال حاضر عمق بسیاری از بخش‌های این دریاچه کمتر از نیم متر است. در صورت عدم رسیدگی مناسب و عدم حفاظت از این دریاچه، طولی نخواهد کشید که این عرصه آبی با ارزش به‌طور کامل خشک شود. بازدید از دریاچه ارومیه در تمام فصل‌های سال امکان‌پذیر است؛ اما در نیمه دوم سال دریاچه ارومیه زیبایی دوچندان دارد.
از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری و تفریحات متداول در دریاچه ارومیه می‌توان به قایق‌سواری بین جزایر این دریاچه، اتراق در طبیعت اطراف آن، تماشای منظره غروب خورشید بر فراز دریاچه ارومیه و گل بازی اشاره کرد. گل و لای کف دریاچه ارومیه خاصیت درمانی بالایی دارند و در درمان بیماری‌های پوستی، روماتیسمی و تنفسی موثر هستند.
برای بازدید از دریاچه ارومیه باید به شمال غربی ایران و شهر ارومیه بروید. این دریاچه در ۲۰ کیلومتری شرق ارومیه قرار دارد و پل بزرگراه ارومیه-تبریز از آن عبور می‌کند. در این مسیر با خودروی شخصی خود چشم‌اندازی تماشایی از دریاچه ارومیه را خواهید دید.
3- دریاچه مهارلو
بیشترین عمق: سه متر
وسعت: ۲۴,۰۰۰ هکتار
منبع تامین آب: بارش‌های سالانه و رودخانه‌های باباحاجی، چنار راهدار، نظر آباد و خشک شیراز و آبراهه‌های فصلی متعدد
منطقه حفاظت‌شده و شکار ممنوع
بهترین زمان سفر: فصل‌های پاییز و زمستان
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده
آدرس: استان فارس، ۶۰ کیلومتری جاده شیراز-فسا، روستای مهارلو
دریاچه یا تالاب مهارلو از جاذبه‌های طبیعی استان فارس است که در منطقه شکار ممنوع مهارلو قرار دارد. وسعت این دریاچه به حدود ۲۴,۰۰۰ هکتار می‌رسد و در ارتفاع بیش از ۱,۵۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است. در زمان پر آبی تالاب مهارلو بیشترین عمق آن به حدود سه متر می‌رسد. برخی به‌دلیل کاهش حجم آب این دریاچه در تابستان، دریاچه مهارلو را تالابی فصلی قلمداد می‌کنند؛ اما این دریاچه در طول سال آب دارد و تغییرات دما در طول سال، تنها حجم آن را تغییر می‌دهد.
دریاچه مهارلو را با نام‌های «مهلو»، «مهلویه» و «ماهلویه» نیز می‌شناسند. رشد جلبک‌هایی مخصوص در آب این دریاچه سبب تغییر رنگ آن به رنگ صورتی می‌شود. تالاب مهارلو در زمستان از گونه‌های متنوع پرندگان مهاجر میزبانی می‌کند که بیشترین آن‌ها را فلامینگوها تشکیل می‌دهند. این دریاچه حجم قابل‌توجهی از نمک خوراکی و صنعتی استان فارس را تامین می‌کند. طبیعت گردی در اطراف دریاچه مهارلو و پرنده‌نگری از پرطرفدارترین تفریحات این تالاب هستند.
برای بازدید از دریاچه مهارلو باید به شهر شیراز در استان فارس بروید. دسترسی به این دریاچه از جاده شیراز-فسا در جنوب شرقی شیراز امکان‌پذیر است. در این جاده با ادامه مسیر تا کیلومتر ۶۰، به روستای مهارلو خواهید رسید. دریاچه مهارلو مقابل این روستا در سوی دیگر جاده قرار دارد. بهترین زمان برای بازدید از این دریاچه فصل‌های پاییز و زمستان هستند.
4- دریاچه گهر
بیشترین عمق: گهر بزرگ ۲۸ متر و گهر کوچک سه متر
وسعت: گهر بزرگ ۸۵ هکتار و گهر کوچک پنج هکتار (درمجموع ۹۰ هکتار)
منبع تامین آب: رودخانه تاپله و چشمه‌های کوهستانی
شنا ممنوع و ماهیگیری با مجوز مجاز
بهترین زمان سفر: از اواخر بهار تا اواسط تابستان
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده
آدرس: استان لرستان، منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه، مرز بین شهرهای الیگودرز، دورود و ازنا
دریاچه گهر از زیباترین دریاچه‌های ایران در استان لرستان میان کوهستان اشترانکوه است. این دریاچه در ارتفاع بیش از ۲,۳۰۰ متری سطح دریا قرار دارد و از دو بخش گهر بزرگ و گهر کوچک تشکیل می‌شود. در فصل‌های بهار و تابستان اطراف دریاچه گهر از گل‌های رنگارنگ و طبیعت سرسبز پوشیده می‌شوند و در طول زمستان دریاچه یخی منظره‌ای تماشایی میان کوه‌های بلند ایجاد می‌کند.
آب دریاچه گهر شفافیت بالایی دارد و به همین دلیل عمق و ماهی‌های داخل آن به‌راحتی دیده می‌شوند. بازتاب نور خورشید در آب زلال گهر، رنگی شبیه به آبی فیروزه‌ای به وجود می‌آورد که بر زیبایی آن می‌افزاید. سواحل اطراف دریاچه گهر در شرق و غرب ماسه‌ای و در شمال و جنوب صخره‌ای هستند. دریاچه بزرگ گهر بین چهار تا ۲۸ متر عمق و ۸۵ هکتار مساحت دارد؛ اما عمق دریاچه کوچک‌تر گهر بین یک تا سه متر و مساحت آن نزدیک به پنج هکتار است.
از مهم‌ترین تفریحات دریاچه گهر می‌توان به ماهیگیری، قایق‌سواری، عکاسی، کمپ در طبیعت و کوهنوردی اشاره کرد. این دریاچه زیستگاه قزل‌آلای خال قرمز و رنگین کمانی است. با دریافت مجوز از واحد محیط زیست مستقر در جوار ضلع غربی دریاچه گهر، می‌توانید در این دریاچه ماهیگیری کنید؛ اما شنا در دریاچه گهر به‌دلیل بافت خاک آن ممنوع است.
برای بازدید از دریاچه گهر باید به شهرستان دورود استان لرستان بروید و مسیر خود را از جنوب شرقی این شهرستان تا منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه ادامه دهید. دسترسی به این دریاچه از شهرهای الیگودرز و دورود امکان‌پذیر است. در هر دو مسیر باید بخش‌های آخر را با پای پیاده طی کنید. از مسیر الیگودرز نخست به دریاچه گهر کوچک می‌رسید، اما در مسیر دورود ابتدا دریاچه گهر بزرگ را خواهید دید. بهترین زمان برای بازدید از این دریاچه از واپسین روزهای فصل بهار تا اواسط تابستان است.
5- دریاچه زریوار
بیشترین عمق: پنج متر
وسعت: ۸۰۰ هکتار
منبع تامین آب: چشمه‌های زیرزمینی و بارش‌های سالانه
شنا ممنوع، ماهیگیری از نخستین روزهای شهریور تا پایان اسفند مجاز
تالاب بین‌المللی و پناهگاه حیات وحش
بهترین زمان سفر: فصل‌های بهار و تابستان
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده
آدرس: استان کردستان، پنج کیلومتری غرب مریوان
دریاچه زریوار که با نام زریبار نیز شناخته می‌شود، بزرگترین دریاچه آب شیرین ایران در غرب کشور در استان کردستان است. این دریاچه زیبا در دره‌ای تماشایی پوشیده از درختان بلوط قرار دارد و بین جنگل‌های سرسبز و کوهستان‌های بلند خودنمایی می‌کند. مساحت دریاچه زریوار بین ۸۵۰ تا ۹۰۰ هکتار است و عمق آن از دو تا پنج متر تغییر می‌کند.
در دریاچه زریوار گونه‌های متنوعی از آبزیان زندگی می‌کنند. از مهم‌ترین ویژگی‌های این دریاچه می‌توان به جزیره‌های متحرک میان آن اشاره کرد که از کناره‌های آن جدا شده و شناور مانده‌اند. در زمستان سطح دریاچه زریوار پوشیده از یخ است و تنها در محل جوشش چشمه‌های زیرزمینی این دریاچه، آب در جریان می‌ماند. دریاچه زریوار یکی از تالاب‌های بین‌المللی ایران و پناهگاه حیات وحش است و نام آن به‌عنوان هفتمین تالاب ایران در کنوانسیون بین‌المللی رامسر ثبت شده است.
هیچ رودخانه‌ای به دریاچه زریوار نمی‌ریزد و رود مریوان نیز از این دریاچه سرچشمه می‌گیرد. آب دریاچه زریوار از چشمه‌های زیرزمینی جوشان کف آن و بارش‌های سالانه برف و باران تامین می‌شود. تنوع بالای ماهی‌ها در زریوار، سبب استقبال علاقه‌مندان به ماهیگیری از این دریاچه می‌شود. از دیگر تفریحات دریاچه زریوار می‌توان کمپ در طبیعت اطراف آن، تور دریاچه گردی، قایق‌سواری، اسکی روی آب، پرواز بر فراز دریاچه با پاراگلایدر و پرنده‌نگری را نام برد.
برای بازدید از دریاچه زریوار باید به شهرستان مریوان در استان کردستان بروید. این دریاچه در فاصله سه کیلومتری غرب مریوان قرار دارد و دسترسی به آن از جاده سنندج به مریوان امکان‌پذیر است. بهترین زمان‌ها برای بازدید از دریاچه زریوار فصل‌های بهار و تابستان هستند.
6- دریاچه اوان
بیشترین عمق: ۶ متر
وسعت: ۷۰ هکتار
منبع تامین آب: چشمه‌های زیرزمینی کف دریاچه و بارش‌های سالانه
شنا و ماهیگیری غیرمجاز
منطقه شکار ممنوع
بهترین زمان سفر: فصل‌های پاییز و بهار
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده
آدرس: استان قزوین، دهستان الموت، جاده زرآباد، جاده اوان
زیباترین دریاچه‌های ایران برای سفر در تمام فصل‌ها
دریاچه اوان از جاذبه‌های طبیعی در بخش رودبار الموت استان قزوین است. این دریاچه در میان کوهستان‌های زیبای شمالی دهستان الموت و در دامنه‌های کوه «خشچال» قرار دارد و اطراف آن روستاهای «اوان»، «ورین»، «زواردشت» و «زرآباد» قرار گرفته‌اند. از دریاچه اوان با نام «نگین الموت» یاد می‌کنند.
مساحت دریاچه اوان به بیش از ۷۰ هکتار می‌رسد و عمیق‌ترین بخش آن در حدود ۶ متر عمق دارد. آب آن از چشمه‌های طبیعی کف آن و بارش‌های سالانه برف و باران تامین می‌شود. اطراف اوان گونه‌های مختلف گیاهی مانند درختان بید، چنار، تبریزی و انواع میوه‌ها و همچنین گونه‌های علفی مانند گون، کنگر و شیرین بیان به چشم می‌خورند. گونه‌های مختلف پرندگان مانند عقاب، شاهین، کبک، جغد، دارکوب و زاغی، گربه‌سانان مانند پلنگ، روباه، گرگ و گربه وحشی و انواع ماهی‌هایی مانند کپور، قزل‌آلای رنگین کمانی و اردک ماهی نیز جانوران متنوع این نواحی هستند.
دریاچه اوان ظرفیت‌های بالای گردشگری برای علاقه‌مندان به پرنده‌نگری و طبیعت گردی دارد. از دیگر فعالیت‌های مورد توجه گردشگران در این دریاچه می‌توان به صید ورزشی سالانه اشاره کرد. در این سبک ماهیگیری، ماهی‌ها نخست صید و سپس رهاسازی می‌شوند. تنها حالت مجاز برای ماهیگیری در دریاچه اوان صید ورزشی است و ماهیگیری برای گردشگران شخصی در این منطقه مجاز نیست.
کوهنوردی در قله‌های اطراف دریاچه اوان، قایق‌سواری و اسکیت روی یخ در زمستان، از دیگر تفریحات دریاچه اوان هستند. در گشت‌وگذار اطراف دریاچه امکان ثبت تصاویری خاطره‌انگیز از طبیعت را نیز خواهید داشت. برای اتراق در این منطقه باید همه وسایل مورد نیاز پیک نیک یا کمپ در طبیعت را همراه ببرید.
فصل‌های بهار و پاییز بهترین زمان‌ها برای بازدید از دریاچه اوان هستند؛ اما تماشای دریاچه یخی در زمستان نیز برای بسیاری از گردشگران خالی از لطف نیست. دریاچه اوان از مهم‌ترین منابع طبیعی استان قزوین در منطقه الموت است که نقش قابل‌توجهی بر اقتصاد ساکنان روستاهای اطراف خود دارد. هرگونه آسیب به اکوسیستم دریاچه و طبیعت اطراف آن، تاثیر مخرب و غیر قابل جبرانی بر اوان می‌گذارد و سبب نابودی آن می‌شود.
برای بازدید از دریاچه اوان باید به منطقه الموت قزوین بروید. در مسیر اتوبان کرج به قزوین، خروجی الموت پیش از قزوین قرار دارد. جاده کوهستانی در مسیر دسترسی به دریاچه اوان در دهستان الموت بسیار تماشایی است و از کنار گردنه‌های پرشیب و سرسبز می‌گذرد. پس از عبور از روستای رجایی دشت به دوراهی خواهید رسید که مسیر سمت چپ شما را به دریاچه اوان می‌رساند.
7- دریاچه نئور
بیشترین عمق: ۱۳ متر
وسعت: در زمان پرآبی نزدیک به ۲۲۰ هکتار
منبع تامین آب: چشمه‌های کوهستانی و گسلی و بارش‌های سالانه
شنا ممنوع و ماهیگیری در تابستان مجاز
منطقه حفاظت‌شده
بهترین زمان سفر: فصل‌های بهار و تابستان
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده (مسیر دسترسی از ییلاق سوباتان با درجه سختی متوسط)
آدرس: استان اردبیل، جاده اردبیل به خلخال، جاده روستای عباس‌آباد، منطقه حفاظت‌شده نئور
دریاچه نئور در مرز بین استان‌های گیلان و اردبیل و در نزدیکی جاده تماشایی اسالم به خلخال قرار دارد. این دریاچه در منطقه حفاظت‌شده نئور واقع شده است و به‌دلیل گستردگی گونه‌های گیاهی و جانوری موجود در آن، اهمیت بالایی میان طبیعت گردان دارد. بیش از ۷۰ نوع گیاهان دارویی معطر دورتادور این دریاچه قرار گرفته‌اند که عطر آن‌ها در فصل بهار این منطقه را پر می‌کند.
دریاچه نئور شامل دو بخش نزدیک به هم می‌شود که در فصل گرم سال از یکدیگر جدا هستند. با شروع بارش‌های زمستانی و پس از ذوب برف کوهستان‌ها این دریاچه‌ها پر آب می‌شوند و با پیوستن به یکدیگر دریاچه نئور را به وجود می‌آورند. عمق آب دریاچه نئور در بخش‌های مختلف آن بین پنج تا ۱۳ متر تغییر می‌کند.
مسیر خاکی دورتادور دریاچه نئور برای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری بسیار مناسب است. علاقه‌مندان به کوهنوردی و طبیعت گردی می‌توانند در مسیرهای اطراف این دریاچه به گشت‌وگذار بپردازند. عکاسی در طبیعت این منطقه نیز خاطراتی خوش و مانا برای شما همراه خواهد داشت. برای قایق‌سواری در دریاچه نئور باید قایق بادی همراه ببرید. ساکنان روستاهای اطراف این دریاچه به گردشگران اسب کرایه می‌دهند. اتراق در طبیعت اطراف دریاچه نئور برای بسیاری از علاقه‌مندان به طبیعت گردی لذت‌بخش است. شنا در این دریاچه مجاز نیست و برای دریافت مجوز ماهیگیری در آن تنها باید در فصل تابستان اقدام کنید.
برای بازدید از دریاچه نئور باید به‌سمت اردبیل و شهر خلخال بروید. دسترسی به این دریاچه از استان گیلان نیز میسر است؛ اما بهترین مسیر به‌سمت این دریاچه از خلخال آغاز می‌شود. در میانه جاده اردبیل به خلخال جاده فرعی روستای «بودالالو» قرار دارد؛ مسیر دسترسی شما به این دریاچه از روبه‌روی این روستا آغاز می‌شود. با ورود به کوهستان‌های تالش و طی مسیری در حدود ۳۰ دقیقه، به بخش شمالی دریاچه نئور خواهید رسید. دسترسی به این جاده از ییلاق سوباتان نیز میسر است؛ اما عبور از این مسیر برای همه گردشگران مناسب نیست. بهترین زمان برای بازدید از دریاچه نئور فصل‌های بهار و تابستان هستند.
8- دریاچه پریشان
بیشترین عمق: در روزگار پر آبی ۶ متر
وسعت: پیش از خشکی نزدیک به ۴,۳۰۰ هکتار
منبع تامین آب: چشمه‌های طبیعی و ریزش‌های جوی سالانه
شنا و ماهیگیری ممنوع
تالاب بین‌المللی در منطقه حفاظت‌شده و در خطر خشکی
بهترین زمان سفر: نخستین روزهای فصل بهار
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده
آدرس: استان فارس، جنوب شرقی کازرون، بخش جره و آباده، منطقه حفاظت‌شده دشت ارژن
دریاچه پریشان یکی از دریاچه‌های زیبای استان فارس در منطقه ییلاقی و خوش آب و هوای ارژن است. این دریاچه را به نام‌های دیگری مانند «پیرشون»، «مور»، «یون» و «موز» نیز می‌شناسند. دریاچه پریشان در حدود ۸۲۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و آب آن از چشمه‌های طبیعی اطراف و ریزش‌های جوی در طول سال تامین می‌شود.
متاسفانه به‌دلیل خشکسالی‌ها و بارش‌های محدود در طول چند سال گذشته، دریاچه پریشان نیز مانند بسیاری دیگر از دریاچه‌های ایران در خطر جدی خشکی کامل است. از دیگر عوامل موثر بر خشکی این تالاب می‌توان فعالیت مداوم نیروگاه برق در نزدیکی دریاچه پریشان و حفر چاه‌های متعدد کشاورزان را نام برد. مساحت تالاب پریشان در دوره پر آبی به ۴,۳۰۰ هکتار می‌رسید و بیشترین عمق آن نیز ۶ متر بود. این تالاب در منطقه حفاظت‌شده قرار دارد و نام آن در فهرست تالاب‌های بین‌المللی به چشم می‌خورد.
روستاهای متعددی مانند «مالکی»، «عرب فامور»، «سی سخت»، «قلعه نارنجی» و «نرگس زار» در اطراف دریاچه پریشان قرار دارند که از مناطق محبوب میان گردشگران هستند. آب تالاب پریشان در دسته آب‌های شیرین قرار دارد؛ اما قابل شرب نیست. امروزه بخش‌های زیادی از دریاچه حالت باتلاقی دارند و دیگر اثری از ماهی‌های متنوع در آن به چشم نمی‌خورد.
دریاچه پریشان به‌همراه دشت ارژن و دره چوگان، مثلث گردشگری استان فارس را تشکیل می‌دهند که اقلیم متنوعی دارند. درختچه‌های گز، گیاهان نمک دوست و اسفنجی و لاک‌پشت‌ها، از مهم‌ترین گونه‌های گیاهی و جانوری در تالاب پریشان هستند. بهترین زمان برای بازدید از دریاچه پریشان نخستین روزهای فصل بهار است. در طول زمستان پرندگان مهاجر به این دریاچه سفر می‌کنند؛ اما آب تالاب در این زمان از سال باتلاقی است. خشکی دریاچه پریشان نیز سبب کاهش پرندگان مهاجر این تالاب در طول زمان شده است.
برای بازدید از دریاچه پریشان باید در استان فارس به‌سمت شهرستان کازرون بروید. جاده محلی دریاچه پریشان در فاصله ۱۰ کیلومتری از جنوب شرقی کازرون در بزرگراه کازرون به شیراز قرار دارد.
9- دریاچه شورابیل
بیشترین عمق: ۱۱ متر
وسعت: ۱۸۰ هکتار
منبع تامین آب: رودخانه بالیقلوچای، رودخانه‌های فصلی و چشمه‌های زیرزمینی
شنا و ماهیگیری ممنوع
بهترین زمان سفر: بهار و تابستان
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده
آدرس: استان اردبیل، شهر اردبیل، بزرگراه میلاد، بعد از میدان پلیس
دریاچه شورابیل از جاذبه‌های طبیعی پرطرفدار در شهر اردبیل است که امکانات رفاهی و تفریحی متنوعی دارد. این دریاچه در جنوب غربی اردبیل و داخل بافت شهری قرار گرفته است. شورابیل در گذشته تالابی وسیع با آب شور بود؛ اما در حال حاضر بخش قابل‌توجهی از شوری خود را از دست داده است. با هدایت رودخانه «بالیقلوچای» به سوی دریاچه شورابیل، ماهیت آب این دریاچه تغییر کرد و شوری آب شورابیل در طول زمان‌های طولانی از ۸۰ گرم در لیتر به دو گرم در لیتر رسید. نام دریاچه شورابیل را نیز به‌دلیل حجم بالای نمک در آب این تالاب در گذشته انتخاب کردند.
در طول سال گونه‌هایی از پرندگان مانند اردک چشم طلایی، لک‌لک سیاه، غاز و پلیکان خاکستری به دریاچه شورابیل مهاجرت می‌کنند و حواصیل، مرغابی، قرقاول و خوتکا نیز از پرندگان بومی اطراف این تالاب هستند. در گذشته به‌دلیل شوری بالای آب شورابیل، گونه‌های گیاهی آن تنوع بالایی نداشتند. با تغییر شوری آب به‌تدریج جنگل‌های مصنوعی اطراف این دریاچه احداث شده‌اند؛ جنگل‌هایی که تفرجگاه‌هایی محبوب میان گردشگران به شمار می‌روند.
دریاچه شورابیل در نواحی سردسیر و پربارش قرار دارد و ارتفاع آن به بیش از ۱,۳۰۰ متر از سطح دریا می‌رسد. بارش‌های سالانه، رودخانه بالیقلوچای، چشمه‌های زیرزمینی و دیگر رودخانه‌های جاری اطراف شورابیل، منابع تامین کننده آب این دریاچه هستند. در حال حاضر اداره شیلات اردبیل قزل‌آلای رنگین کمانی، کپور و شاه میگو در شورابیل پرورش می‌دهد.
از امکانات تفریحی دریاچه شورابیل می‌توان مسیر جاده تندرستی دورتادور دریاچه و سایت قایقرانی آن را نام برد. تنوع قایق‌های تفریحی این دریاچه بالا است و جت اسکی نیز در دسترس علاقه‌مندان به این تفریح آبی قرار دارد. دوچرخه سواری اطراف دریاچه شورابیل از دیگر فعالیت‌های مورد توجه گردشگران به شمار می‌رود. دیگر سالن‌های ورزشی نیز در جوار این دریاچه در دست ساخت هستند. از تفریحات مهیج مجموعه شورابیل می‌توان به زیپ لاین بر فراز دریاچه اشاره کرد که طول آن به ۹۰۰ متر می‌رسد.
در جوار دریاچه شورابیل شهربازی‌های سرباز و سرپوشیده وجود دارد و باغ بهشت و پارک صخره‌ای نیز از دیگر قسمت‌های این مجموعه تفریحی بزرگ هستند. بهترین زمان برای بازدید از دریاچه شورابیل فصل‌های بهار و تابستان است؛ اما تماشای طبیعت رنگارنگ پاییزی و دریاچه یخی در زمستان نیز خالی از لطف نیست. برای دسترسی به مجموعه تفریحی شورابیل باید به بزرگراه میلاد در جنوب غربی شهر اردبیل بروید.
10- دریاچه بختگان
بیشترین عمق: دریاچه بختگان دو متر و تالاب طشک سه متر
وسعت: دریاچه بختگان ۸۵,۰۰۰ هکتار و تالاب طشک ۴۱,۰۰۰ هکتار، در زمان اتصال به هم بین ۱۰۸,۰۰۰ تا ۱۳۶,۰۰۰ هکتار
منبع تامین آب: رودخانه‌های کر و سیوند
شنا و ماهیگیری آزاد (در زمان پرآبی)
تالاب بین‌المللی و منطقه حفاظت‌شده و در خطر خشکی کامل
بهترین زمان سفر: از اواسط زمستان تا اواسط بهار
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده
آدرس: استان فارس، شمال غربی شهرستان نیریز، پارک ملی بختگان
دریاچه بختگان از جاذبه‌های طبیعی استان فارس در شمال غربی شهر نیریز است که در محوطه پارک ملی بختگان قرار دارد. تالاب بختگان در جوار تالاب طشک واقع شده است و با شروع بارندگی‌های زمستانی به آن متصل می‌شود. این دو دریاچه در زمان اتصال به یکدیگر ۱۰۸,۰۰۰ هکتار وسعت دارند که با افزایش بارش ها مساحت آن‌ها به بیش از ۱۳۶,۰۰۰ هکتار می‌رسد. نام دریاچه‌های بختگان و طشک در کنواسیون رامسر در فهرست تالاب‌های بین‌المللی ایران به ثبت رسیده است. در این کنوانسیون مساحت تالاب بختگان ۸۵,۰۰۰ هکتار و مساحت تالاب طشک ۴۱,۰۰۰ هکتار عنوان شده است.
مجموعه بختگان از دو بخش پناهگاه حیات وحش و پارک ملی تشکیل می‌شود که از مهم‌ترین منابع طبیعی در استان فارس هستند. رودخانه‌های کر، سیوند و چشمه‌های گمبان و سهل آباد مهم‌ترین منابع تامین کننده آب تالاب بختگان هستند؛ اما رودخانه‌ها، چشمه‌های محلی و بارش‌های سالانه نیز در تامین بخشی از آب این تالاب نقش دارند. شوری آب در بختگان به‌سمت شمال شرقی و شرق این دریاچه افزایش می‌یابد. تالاب‌های بختگان و طشک در روزگار پرآبی خود از بزرگترین دریاچه‌های دائمی ایران بودند.
تالاب بختگان به‌دلیل وجود جزایر کوچک و بزرگ در آن از سوی سازمان بین‌المللی حیات پرندگان با عنوان زیستگاه شاخص پرندگان مهاجر شناخته شده است. با خشکی این دریاچه به‌دلیل کم آبی رودخانه کر و بارش‌های محدود سالانه، تعداد پرندگان مهاجر این تالاب نیز کاهش چشمگیری داشته است. امروزه درناهای مهاجر، تنها مهمانان تالاب بختگان در زمستان هستند که از زمین‌های کشاورزی اطراف تغذیه می‌کنند. احداث سد در مسیر رودخانه‌های منبع آب دریاچه بختگان از دیگر دلایل خشکی این تالاب به شمار می‌روند. تالاب‌های بختگان و طشک در چند سال اخیر کاملا از یکدیگر جدا شده‌اند و دیگر خبری از تالاب یک‌پارچه بزرگ نیست.
برای دسترسی به پارک ملی بختگان و تالاب بختگان باید به شهرستان نیریز فارس بروید و سپس از جاده‌های فرعی شمال غربی شهر نیریز، خود را به پارک ملی بختگان برسانید. از اواسط زمستان تا اواسط بهار میزان آب تالاب بختگان به بیشترین مقدار خود می‌رسد.
11- دریاچه هامون
بیشترین عمق: در زمان پرآبی ۱۱ متر
وسعت: پیش از خشکی ۵۶۶,۰۰۰ هکتار
منبع تامین آب: منبع اصلی رودخانه هیرمند افغانستان
شنا و ماهیگیری آزاد (زمان پرآبی)
تالاب بین‌المللی، ذخیره‌گاه زیست‌کره و در خطر خشکی کامل
بهترین زمان سفر: در سال‌های پربارش در فصل زمستان (تنها در زمان وقوع بارندگی‌های سیلابی آب دارد)
درجه سختی مسیر دسترسی: ساده
آدرس: استان سیستان و بلوچستان، ۳۶ کیلومتری جنوب غربی زابل
دریاچه هامون یکی از قدیمی‌ترین عرصه‌های آبی ایران است که نام آن در شاهنامه فردوسی نیز به چشم می‌خورد. تالاب هامون در استان سیستان و بلوچستان و در نزدیکی مرز ایران و افغانستان قرار دارد. این دریاچه در روزگاری نه چندان دور بسیار پر آب بود و شکل یک‌پارچه داشت؛ اما امروزه به بخش‌های مختلف تقسیم شده است. هامون صابری یا هامون سیستان، هامون پوزک ایران، هامون هیرمند و هامون پوزک افغانستان بخش‌های مختلف این تالاب هستند.
منابع تامین کننده دریاچه هامون رودخانه‌های هیرمند، خاش رود، فراه، شور رود، حسین آباد، نهبندان و هاروت رود هستند که سرچشمه بیشتر آن‌ها از افغانستان است. تالاب هامون در زمان پرآبی، از مهم‌ترین منابع اقتصادی سیستان و بلوچستان بود و با خشکی آن آسیب‌های غیر قابل جبرانی به اقتصاد مردم مناطق اطراف آن وارد شده است.
نوسانات آبی رودخانه هیرمند دلیل عمده خشکی تالاب هامون به شمار می‌رود. احداث سدهای «کجکی» و «کمان خان» بر رود هیرمند و کنترل آب ورودی از آن به ایران از طرف افغانستان، مشکلات فراوانی برای هامون ایجاد کرده‌اند. وسعت دریاچه هامون در زمان پرآبی به بیش از ۵۶۶,۰۰۰ هکتار می‌رسید و به مرور زمان به کمتر از ۳۸۲,۰۰۰ هکتار رسیده است. عمق این تالاب نیز نزدیک به ۱۱ متر بود که با خشکی تدریجی آن به کمر از یک متر رسید.
تنوع گونه‌های جانوری پیش از خشکی دریاچه هامون در آن بسیار بالا بود. بسیاری از پرندگان مانند فلامینگو، غاز، پلیکان، قوی گنگ و اردک تاجدار در این تالاب و اطراف آن زندگی می‌کردند. انواع خزندگان و آبزیان از دیگر گونه‌های جانوری در این تالاب بودند. امروزه بسیاری از جانوران این منطقه بر اثر بی‌آبی از بین رفته‌اند و این روند هم‌چنان ادامه دارد. پوشش گیاهی اطراف تالاب هامون و دامپروری ساکنان این منطقه نیز با خطر نابودی کامل روبه‌رو است. ماهیگیران محلی در گذشته صید روزانه خود را در تالاب هامون انجام می‌دادند. پرندگان مهاجر زیادی نیز با شروع زمستان به این دریاچه سفر می‌کردند که امروزه خبری از آن‌ها نیست.
برای بازدید از تالاب هامون باید خود را به شهرستان زابل در استان سیستان و بلوچستان برسانید. در ادامه باید از زابل به‌سمت نهبندان بروید. در جاده زابل-نهبندان در مسیر فرعی «چاه خرما» به تالاب هامون خواهید رسید. متاسفانه در حال حاضر به‌دلیل خشکی کامل بخش‌هایی از دریاچه هامون، عرصه آبی آن به کویری خشک تبدیل شده است. چنانچه زمان زیادی از بارندگی‌های سالانه نگذشته باشد، شانس تماشای دریاچه‌ای کم آب را خواهید داشت.
