توریسم آنلاین : شب “یلدا” یا همان “شب چله” برای دخترانی که به تازگی ازدواج کرده‌اند و یا در مراحل نامزدی و عقد به سر می‌برند حال و هوای دیگری دارد و خانواده‌ها برای این نوعروس‌ها خنچه‌ای از میوه و تنقلات هدیه می‌برند.
“چله برون” یکی دیگر از آیین‌ها در میان سرزمین قومیت ها به ویژه آداب و رسوم کهن کرمانج زبان این مرزو بوم است؛ درباره علت مراسم شب چله ای بسیاری معتقدند در گذشته که مانند امروز راه های زیادی برای ارتباط و آشنایی هر چه بیشتر بین خانواده ها نبوده است مراسمی همچون شب یلدا بهانه ای می شد تا خانواده ها ساعت های طولانی در کنار هم بوده و فرصت بیشتری برای صحبت و آشنایی داشته باشند.
شب چله یکی از روش های ابراز ارادت و علاقه خانواده داماد به نو عروس نیز می باشد. به علاوه در قدیم آقا داماد اجازه ملاقات های مکرر عروس خانم را نداشته و فقط در بعضی شب های خاص مثل شب یلدا می توانسته او را ببیند.
لحظه شماری و آماده کردن وسایل پذیرایی، میزبانی از خانواده داماد و مهمان‌های دعوت شده از دغدغه های نوعروسان برای این شب باشکوه است چرا که درصدد هستند شبی خاطره انگیز و بیادماندنی را سپری کنند.
خانواده داماد که در شب یلدا سینی‌هایی را خنچه بندی می‌کنند و انواع خوراکی‌های مرسوم در شب چله را در آن می‌چینند و به خانه عروس می‌برند که این سینی‌ها حاوی انار، هندوانه و سایر میوه‌های یلدایی، شیرینی و آجیل‌های شب یلدا و هدایایی شامل لباس‌های زمستانه برای عروس است.کارشناس میراث ناملموس اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی در باره این آیین می گوید: یکی از آیین های ویژه منطقه در قومیت کرمانج ها«چله برون، خنچه برون و شب چلگی» است، این آیین زیبا، یه یاد ماندنی و فراموش نشدنی از قدیم الایام بین مردم منطقه مرسوم بوده است.
علی حسین پناه می افزاید: در این آداب و رسوم، خانواده داماد نامزد از چند روز قبل از شب یلدا برای عروسی که در دوران نامزدی است تحفه هایی(هدایا) را می برند که با آداب خاصی همراه است و اجرا می شود.
انار
وی می گوید: عدد هفت در بین کرمانج زبان های منطقه مقدس است و بر این اساس هفت نفر از خانواده داماد سینی یا به اصطلاح مجمع هایی بزرگ که طَبَق مانند است با پارچه قرمز خریداری و پهن شده در کف سینی، ۲ کله قند، لباس، طلا، انواع میوه های متنوع فصل و شیرینی ها به صورت غنچه ای تزیین می شد و به سر گذاشته و به سمت خانه عروس حرکت می کردند.
حسین پناه می افزاید: بین راه خنچه برون همراه با قشمه و دایره، موسیقی محلی، دهل و سرنا همراه بود، زنان با لباس و شال و روسری هایی مخصوص کرمانجی شادی کنان سینی ها را حمل می کنند و مادر عروس ایستاده کنار درب ضمن عرض تبریک و خوش آمدگویی فضا را معطر به عطر و بوی خوش اسپند می کند و دور سر افرادی که هدایا را حمل کردند، می گرداند.
کارشناس میراث ناملموس اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی می گوید: پس از آن مادر عروس به افرادی که طبق ها را حمل کردند دستمال ابریشمی یا جوراب هدیه می داد، این مراسم فضای شاد و مفرحی بود که گاها در این دید و بازدیدها اتفاق میمون و خوشایندی از جمله خواستگاری برای فرد جدید انجام می شد.
به گفته وی آیین چله برون در روستاها با تحویل یک راس گوسفند، روغن، پارچه، نقل و شیرینی همراه بود که در راس آن اهدای گوسفند به عنوان گوشت حلال انجام می شد.این دورهمی بزرگ که کم نظیر است با پیام مسن‌ترین فرد خانواده آغاز شده و بعد از آن حافظ خوانی، بیان خاطرات بزرگان، بیان اهمیت شب یلدا و اجرای موسیقی(سنتور، دوتار، قشمه) نیز انجام می‌شود.
