می دانید پنگان چیست؟/ تقسیم عادلانه آب بین ایرانیان قدیم

توریسم آنلاین : همه به میرآب ها و عدالت آنها اعتماد داشتند.چون میرآب ها از یک ساعت آبی قدیمی به نام پنگان (همان فنجان) استفاده می کردند.این کاسه فلزی پنگان نام دارد.

به گزارش توریسم آنلاین ،  از روزگاران قدیم، کشاورزی شغل بسیاری از مردم ایران بوده است. ایرانی ها آب لازم برای زمین های کشاورزی را از طریق رودخانه ها یا قنات ها تامین می کردند.

برای این که آب بین زمین های کشاورزی مساوی تقسیم شود.مردم روستا یک نفر را مسئول این کار می کردند و به او میرآب می گفتند. همه به میرآب ها و عدالت آنها اعتماد داشتند.چون میرآب ها از یک ساعت آبی قدیمی استفاده می کردند.این کاسه فلزی پنگان نام دارد. میراب، پنگان را روی تشت آب میگذارد و صبر میکند تا  آرام آرام پر از آب شود و در تشت غرق شود.

هر بار غرق شدن پنگان نشان دهنده گذر زمان مشخصی است.با هر بار غرق شدن  ، میرآب یک سنگ کنار خود قرار می دهد. او ظرف را از آب خالی می کند و دوباره روی تشت می گذارد. میزان سهم هر زمین کشاورزی را تعداد سنگ ها مشخص می کند.

در دفتر میرآب سهم آب همه افراد ثبت شده است. مثلا ممکن است هر نفر پنج سنگ سهم داشت.پنگان چطور غرق می شود.سوراخ کوچک در پنگان باعث می شود آب آهسته وارد آن شود. ممکن است غرق شدن آن، ۱۵ یا ۲۰ دقیقه طول بکشد.

پنگان یا ساعت آبی به یک کاسه واحد سنجش زمان گفته می‌شده‌است

پنگان یا ساعت آبی به یک کاسه واحد سنجش زمان گفته می‌شده‌است.فنجان کاسه‌ای مدرج و نشانه‌گذاری شده‌ است که در وسط آن یک روزنه تعبیه شده‌است و این فنجان بر روی یک دیگ پرآب قرار می‌گیرد.

دربیشترمناطق ایران ازجمله خراسان تقسیم عادلانه آب درمیان کشاورزان اهمیت فراوانی دارد. از این رو برای اینکه بتوانند سهم آب هرکشاورز را به دقت تعیین کنندازواحد زمانی به نام «فنجان» استفاده می‌کنند. این واحد را با ابزاری به همین نام می‌سنجند که در هرمکان شکلی و نامی دارد.

نام پنگان در علوم دوره اسلامی، گاهی به‌طور عام به همه انواع ساعت‌های آبی اطلاق می‌شده‌است. در طبقه‌بندی علوم اسلامی، ساخت و کاربرد  انواع ساعت‌های آبی جزو علم ” البنکامات ” که از فروع علم هندسه به‌شمار می‌آمده بوده‌است.

علم البنکامات را چنین تعریف کرده‌اند: علمی که با شناختن و به کار بردن ابزار آن، زمان اندازه‌گیری می‌شود و هدف ازآن آگاهی ازاوقات نمازونیایشهای شبانه و نظروتأمل در امور مملکت و رعیت که با وقت و زمان ارتباط پیدا می‌کرده بوده‌است. کسانی که به علم البنکامات می‌پرداخته‌اند، «فنجامییّن» لقب داشته‌اند.