این سنگ ها حرف می زنند!

توریسم آنلاین: دو پارک سنگ نگاره باستانی ایران به نام “کمرمقبولا” و “دیزدر” در خراسان رضوی که هر دو در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند .

دو پارک سنگ نگاره باستانی ایران به نام “کمرمقبولا” و “دیزدر” در خراسان رضوی که هر دو در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند ،همسایه رو به روی یکدیگرند و با نقوش هزاران ساله خود با شما از تاریخ حرف می زنند.

سنگ نگاره‌های دیزدر نمونه‌ای از آثار ماندگار تاریخی هستند که در فاصله حدود هشت کیلومتری از مشهد و در حاشیه مسیر تردد به سمت شهر شاندیز قرار دارند. این سنگ نگاره‌ها بیش از ۴ هزار سال قدمت دارند.

منطقه تاریخی “کمرمقبولا” یا “شتر سنگ” و نیز منطقه “دیزدر” در سه کیلومتری شمال شهر طرقبه و یک کیلومتری دره داغستان واقع در شمال غرب مشهد با قدمتی بیش از سه هزار سال در دل خود سنگ نگاره‌هایی باستانی دارند که از منظر باستان شناسی بسیار ارزشمندند.

کمرمقبولا منطقه‌ای طبیعی و تاریخی است که براساس برخی گزارش‌ها حدود ۱۵ هزار سنگ نگاره باستانی را در خود جای داده است و محوطه ای حدود ۱۲ هکتار را شامل می شود و منطقه دیزدر نیز که حدود ۲۰ هکتار را شامل می شود نیز همین تعداد سنگ نگاره ارزشمند را در دل خود به امانت دارد.

قدمت ۳۵۰۰ ساله برخی سنگ نگاره‌های این منطقه نکته ظریفی است که اولویت حفاظت از آن را افزایش می‌دهد.

تخته سنگ‌های آتش فشانی بکر، آثار سنگی، سنگ نوشته‌ها و نگاره‌های باستانی در کمرمقبولا در وسعت حدود پنج کیلومتر مربع مضامین و نقش‌های متنوعی از اشکال انسان‌ها و حیوانات دوران پیش از تاریخ را در طرح‌ها و اندازه‌های مختلف به نمایش گذاشته که در کمتر منطقه‌ای از ایران چنین نقاشی‌ها و طرح‌هایی قابل مشاهده است.

این سنگ نگاره‌ها اسرار کشف نشده فراوانی در دل خود دارند. نگاره‌ها یا هنرهای صخره‌ای، سندهای دست اولی هستند که نمادی از هویت تاریخی هر دیار و منطقه  و کهن‌ترین آثار هنری و تاریخی به جای مانده از گذشتگان محسوب می‌شوند.

انسان‌های گذشته به رغم سختی و فشار با نقش زدن بر دل سیاه سنگ و آفریدن چنین نقوشی با آیندگان خود سخن گفته و ارتباط برقرار کرده‌اند. نقوشی از قبیل شیر، بز کوهی، گاومیش و انسان‌های شکارچی بر روی این سنگ نگاره‌ها وجود دارد که کارشناسان آنها را متعلق به دوران نوسنگی می‌دانند.

وجود نقش‌های متعدد شیرهای نر و ماده شاید نشان از این باشد که در ادوار کهن این دیار زیستگاه این حیوان بوده و شرایط زیستی و آب و هوایی در گذشته‌های دور بسیار متفاوت از امروز بوده است و این خود از اسرار کشف نشده این سنگ نگاره‌های چندین هزار ساله است.

نقش بزکوهی هم در باستان شناسی به معنای درخواست آب، زایندگی، فراوانی نعمت و محافظت است که نشان می‌دهد شاید در ادوار کهن این محل جایگاهی مقدس برای اجرای آئین هایی خاص بوده است.

بیشترین نقوش این سنگ نگاره‌ها مربوط به نقش حیواناتی از جمله بز کوهی، شتر دو کوهانه، گاو کوهان دار و یوزپلنگ است که در میان آنها نقش درخت یا گیاه به صورتی خاص مشاهده می‌شود اما آنچه اهمیت دارد وجود نقوش گاو کوهان دار و شتر دوکوهانه است که به اعتقاد باستان شناسان مملو از رمز و رازهای فراوان است.

از شگفتی های این آثار به ظاهر ساده، داشتن شباهت‌های نمادین با مضامین یکنواخت در سرزمین‌های بسیار دور از هم و ادوار متفاوت است.

نقوش ساده‌ای که در جای جای ایران با مضمونی یکنواخت می‌بینیم در قاره‌های اروپا، آفریقا، استرالیا و آمریکا هم با همین شباهت ظاهری و مضامین کشف شده است.