
«سمنان» سرزمینی کهن است با گذشتهای به درازای تاریخ. اما برای یافتن آنچه براین خطه گذشته است باید که به دنبال نام «قومس» یا «کومش» در متون تاریخی باشیم.
توریسم آنلاین: اگر از مقاصد تکراری خسته شده اید و به دنبال مقصدی جدید برای سفر بهاری تان در تعطیلات عید سعید فطر هستید این بار سمنان را انتخاب کنید .
«سمنان» سرزمینی کهن است با گذشتهای به درازای تاریخ. اما برای یافتن آنچه براین خطه گذشته است باید که به دنبال نام «قومس» یا «کومش» در متون تاریخی باشیم.
قومس یکی از ایالتهای هجدهگانه اشکانیان بود و در عمل پل ارتباطی ایالات خراسان، ری و استرآباد محسوب میشود. اما از اهمیت آن در گذر زمان هیچگاه کاسته نشد به نحوی که در سدهها بعد، اسماعیلیه با 150 قلعه، این منطقه را یکی از نقاط کلیدی خود قرار دادند. اما خاصه بنای شهر سمنان را به تهمورث، پادشاه پیشدادی نسبت میدهند. بااین حال سمنان، یکی از شهرهای چهاردهمین ایالت تاریخی «ورن» از تقسیمات شانزدهگانه اوستایی در دوران باستان بوده است.
وجه تسمیه سمنان
برای سمنان، وجه تسمیههای گوناگونی را ذکر کردهاند. از جمله آنکه بعضی از اهالی سمنان عقیده دارند که نام قدیم سمنان، سیم لام بوده و آن را دو نفر از فرزندان نوح پیغمبر به نامهای سیمالنبی (سام النبی) و لام النبی ساختهاند و در گذر زمان و برحسب کثرت استعمال به سمنان تغییر یافته است.
مقبره سام و لام در کوههای شمال شرقی شهر سمنان در محلی به نام «پیغمبران» است. بعضی هم میگویند نام قدیم سمنان در زبان محلی «سه مه نان» بوده و منظور محلیها این بوده که محصولات کشاورزی این منطقه، نان و آذوقه اهالی را بیشتر از سه ماه تامین نمیکند. برخی دیگر نیز براین باورند که سمنان در اصل «سکنان» منسوب به طوایف سَکَههاست و الف و نون آن نشانه نسبت و مکان است که در واژههای گیلان و… مشاهده میشود.
قول آخر هم این است که بعضیها این نام را برگرفته از شمن میدانند که به مرور زمان به سمن تغییر یافته است. به هر روی سمنان با جمعیتی بالغ بر 182 هزار نفر مرکزیت استان را به خود اختصاص داده و در 216 کیلومتری پایتخت قرار گرفته است.
بازار و حمام پهنه
بهتر است در همان حین که داخل «بازارِ» یک کیلومتر و 600 متری سمنان راه میروید و احیانا از مغازهها خرید میکنید، به بازدید تکیه، گرمابه و موزه پِهنه هم بروید.این گرمابه در ماه شوال 856 قمری در عهد سلطنت میرزا ابوالقاسم بابرخان، پادشاه تیموری و به دستور وزیرش خواجه غیاثالدین سمنانی با مساحت هزار متر مربع در شمال غربی تکیه پهنه احداث شده است. اما از سال 1377 بهاین سو، به موزهای محلی تبدیل شد.
آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی
«آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی» (659-736 قمری) در روستای صوفی آباد و بیابانک واقع در 11 کیلومتری شرق سرخه و 15 کیلومتری جنوب غربی سمنان قرار دارد. شیخ علاءالدوله از شخصیتهای بزرگ صوفی محسوب میشد که شاگردان و پیروان زیادی داشت و مقبرهاش همه ساله با استقبال زیادی از سوی گردشگران روبهرو میشود.
آنچه از این بنا باقی مانده دو اتاق و چهار ایوان که احتمالا مورد استفاده نگهبانان آن دوره و دروازه بانان قرار میگرفته است.
بهار بین بهشت و ریگزار
سمنان از شمال به خطالراس سلسله جبال البرز و از طرف جنوب به دشت کویر مرکزی و از شرق به شهرستان دامغان و از غرب به آرادان و فیروزکوه محدود میشود. سمنان خطهای است با ویژگیهای طبیعی و زیست محیطی منحصر به فرد. در نواحی منتهی به شمال، به جنگلهای شهمیرزاد میرسیم و از سوی دیگر، هر چه به جنوب میرویم، با ریگزارهای بیشتری چون ریگ جن روبهرو میشویم.
این روز ها بهار در تمام مناطق کشور خودنمایی می کند. با شنیدن نام سمنان پیش خود فکر کنید که قصد داریم شما را به دیدن منطقه ای کویری ببریم، اما بد نیست بدانید که این روز ها بهار با همه اعوان و انصارش به این منطقه آمده است.

به هر طرف که چشم بگردانید شکوفه بهاری پیش روی شما قرار می گیرد. بعد از گشت و گذار در شهر به سمت کمربندی سمنان بروید. دو سه کیلومتر بعد تابلو های راهنما شما را به سمت مهدیشهر و شهمیرزاد هدایت می کنند. فاصله مهدیشهر تا سمنان حدود 16 کیلومتر و فاصله مهدیشهر تا شهمیرزاد هم 7 کیلومتر است.
بین مهدیشهر و سمنان نیز منطقه درجزین قرار گرفته است. از همان ابتدا که از سمنان وارد جاده مهدیشهر می شوید تفاوت اقلیم و آب و هوا را احساس می کنید.

جاده صاف و هموار تهران به سمنان تبدیل به یک مسیر نسبتاً کوهستانی می شود و درختان سرسبز و شکوفه های رنگارنگ نوید هوای خوب بهاری را می دهند. مهدیشهر در گذشته سنگسر نام داشته است.
جاده سمنان به مهدیشهر و شهمیرزاد در ادامه مسیر خود از فولادمحله عبور کرده و در نهایت به کیاسر و ساری ختم می شود. جاده ای که از دیدن زیبایی های آن هیچ وقت سیر نمی شوید. از مهدیشهر تا ساری 170 کیلومتر راه پیش روی شما است.
مهدیشهر از جنوب به سمنان، از شمال به ساری و سوادکوه، از مغرب به فیروزکوه و از سمت مشرق به شهرستان دامغان ختم می شود.
در همان ابتدای مهدیشهر پارکی بسیار زیبا که دارای آبشار مصنوعی بسیار زیبایی است به شما خوش آمد می گوید. اگر اشتباه نکنم بر فراز پارک مجسمه بسیار زیبایی از آرش کمانگیر نصب شده است.
مهدیشهر و شهمیرزاد از طبیعت کاملاً کوهستانی برخوردارند. در حقیقت هر دو شهر در دامنه جنوبی البرز قرار دارند. بیشتر مناطق مسکونی مهدیشهر و شهمیرزاد تازه ساز هستند و کمتر دارای بافت فرسوده هستند.
به دلیل کوهستانی بودن منطقه بیشتر مناطق مسکونی هر دو شهر روی پستی و بلندی ساخته شده اند. این امر نمای زیبایی به شهر داده است. در تمام کوچه پس کوچه های شهر باغ های بزرگ زیبایی وجود دارد.
در مهدیشهر و شهمیرزاد تعداد زیادی نانوایی سنتی وجود دارد که فطیر محلی می پزند. اگر بخواهید تمام دیدنی های منطقه را ببینید یک روز فرصت کمی است. در مهدیشهر هتل تازه ساخت بسیار شیک و تمیزی وجود دارد.
از خانه های محلی هم می توانید استفاده کنید. شاید شناخته شده ترین جاذبه گردشگری منطقه غار دربند مهدیشهر باشد. تابلو های راهنما نیز همین مطلب را به گردشگران گوشزد می کنند،
اما باید گفت این منطقه دارای جاذبه های گردشگری فراوانی است که متاسفانه بیشتر مردم از آن بی خبرند. البته این امر یک حسن دارد و آن اینکه طبیعت آن بکر و دست نخورده باقی مانده است.
از ابتدای جاده سمنان به مهدیشهر تا انتهای جاده که به ساری ختم می شود چیزی جز پستی و بلندی و پوشش نیمه جنگلی و دشت های سرسبز مشاهده نخواهید کرد. البته هر چقدر که به کیاسر و ساری نزدیک بشوید تراکم جنگلی بیشتر می شود.
بعد از گذشتن از شهمیرزاد و در طول مسیر کیاسر پوشش مه در ارتفاعات منطقه نیز به زیبایی های جاده اضافه می شود. از سه راهی تلمادره تا نزدیکی های کیاسر جاده از میان مه عبور می کند.
در بیشتر مناطق جاده دو طرفه است. بنابراین باید با احتیاط از آن عبور کنید. ضمن اینکه در کنار جاده گله های گوسفند دامداران در حال چرا هستند. در سه راهی تلمادره مسجد و پمپ بنزین هم وجود دارد.
در همین سه راهی تلمادره و در روبه روی مسجد راه فرعی وجود دارد که گردشگران را به یکی از استثنایی ترین جاذبه های گردشگری ایران و جهان هدایت می کند؛ چشمه های باداب سورت.
اما اگر خواسته باشیم اندکی هم درباره جاذبه های گردشگری منطقه بگوییم باید به جنگل فینسک، آب انبار تاریخی مهدیشهر، آب گرم مهدیشهر، موزه عشایری ایل سنگسر، دیواره صخره نوردی سنگسر سل، بقعه شیخ شهمیرزاد معروف به سوسن عطا، شکارگاه ملاده، عمارت کیپور، کافر قلعه، منطقه گردشگری رودبارک و روستای نمونه گردشگری چاشم اشاره کنیم.
بد نیست بدانید که بزرگ ترین باغ گردوی جهان هم در شهرستان مهدیشهر و در شرق شهر شهمیرزاد واقع شده است. مساحت این باغ 750 هکتار است. می گویند شهمیرزاد قدیمی ترین زیستگاه گردوی جهان است.
تعداد زیادی درختان دارای عمر بالای 1000 سال در شهمیرزاد به چشم می خورد. در قسمت شمالی شهر، پیست اسکی وجود دارد که البته از جاذبه های زمستانی شهمیرزاد به شمار رفته و گردشگران زیادی را برای ورزش های مفرح زمستانی به سوی خود می کشد.
در شهمیرزاد نوعی نان محلی به نام «تنبلک» وجود دارد که با گردو آن را درست می کنند.











