دورهمی باربد ، آتوسا و شاپور ساسانی در خانه زینت الملک!

گنجینه‌ی تاریخ فارس در برگیرنده تندیس بیش از 47 نفر از بزرگان و نام آوران فارس است که به شیوه مجسمه‌های مومی و سنگ و چوب ساخته‌ شده‌اند.

توریسم آنلاین: شیراز، خاطره نام آوران بسیاری را در حافظه‌ی خویش نگاه داشته است؛ از کریم خان زند و سعدی و ملاصدرا و آبش خاتون و شاپور ساسانی و آتوسا دختر کوروش گرفته تا احمد نی‌ریزی، محمد نمازی و شهیدان «تیمسار سرلشگر دوران» و «سردار سپاسی» را می‌توان در گنجینه تاریخ فارس دید. گنجینه‌ای که در زیرزمین خانه زینت الملک شیراز جای گرفته و هم اکنون به یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر بدل شده است.

به گزارش «توریسم آنلاین »، در محله قدیمی بالاکف شیراز که امروزه خیابان لطفعلی خان زند از آن می‌گذرد و در ضلع غربی نارنجستان قوام، عمارتی زیبا قرار دارد که متعلق به خاندان قوام الملک بوده و به خانه زینت الملک معروف است. این بنا از آثار به جا مانده از دوره قاجار است که ساخت آن در سال 1290 هجری قمری به دستور علی محمد خان قوام الملک دوم (نوه حاج ابراهیم خان کلانتر اعتمادالدوله شیرازی) آغاز شد و در سال 1302 هجری قمری به پایان رسید.

پس از گذر از درب ورودی این خانه به یک هشتی پا می‌گذاریم. در سمت چپ این هشتی، درگاه ورودی به حیاط خانه قرار دارد. در حیاط این بنا علاوه بر ازاره‌های سنگی حجاری شده و مشبک کاری شده، دو باغچه زیبا، یک حوض بزرگ که از شش قطعه سنگ یکپارچه تشکیل شده و یک حوض کوچک وجود دارد. کاشی کاری هفت رنگ هلالی شکل که در پیشانی بالای ساختمان قرار گرفته، از زیبایی خاصی برخوردار است.

اما یکی از ویژگی‌های منحصربه فرد این بنای تاریخی، راه‌اندازی موزه‌ای به نام گنجینه تاریخ فارس است. این گنجینه دربرگیرنده تندیس بیش از 47 نفر از بزرگان و نام‌آوران فارس به شیوه مجسمه‌های مومی و نیز سنگ و چوب است.

این موزه که در نوع خود در کشور بی‌نظیر است با ساختن نمادهای گوناگون از بناها و شخصیت های تاریخی، گذری کوتاه بر تاریخ فارس دارد و دربرگیرنده دوران ایلامی، هخامنشی، ساسانی، اسلامی، اتابکان، آل بویه، زندیه، صفویه، قاجار، انقلاب مشروطیت و انقلاب اسلامی است. با ورود به هر دوره تاریخی و نیز در کنار تندیس‌های به نمایش درآمده در این موزه، اطلاعاتی پیرامون آن دوران و یا شخصیت‌ها به زبان فارسی و انگلیسی ارائه شده است.

ققنوس: در افسانه‌ها آمده است ققنوس مرغ خوش رنگ و آواز که منقار او 360 سوراخ دارد، بر کوهی بلند در مقابل باد نشیند و صداهای عجیب از منقار او برآید. گفته‌اند که هزار سال عمر کند و چون سال هزارم به سر آید و عمرش به آخر رسد، آنگاه هیزم فراوان گرد آورد و بر بالای آن نشیند و سرودن آغاز کند و بال برهم زند تا آتشی افروزد و در آتش بسوزد و از خاکستر تخمی و از آن ققنوسی دیگر.

خشایارشاه اول: «خشایارشاه» پسر داریوش اول از پادشاهان سلسله هخامنشی بود. وی در هنگام جلوس 34 سال داشت. خشایارشاه کار پدرش را در عمران و ساختمان سازی در تخت جمشید دنبال کرد. وی در جنگ با یونانیان از تنگه ترموپیل گذشت و با شکست دادن یونانیان، آتن را فتح کرد.

 آتوسا: «آتوسا» دختر کوروش بزرگ، مؤسس سلسله هخامنشیان و مادرش «ماندانا» بود. چون در دوره هخامنشیان، ازدواج‌ها مصلحتی و سیاسی بود، وی ابتدا همسر کمبوجیه و بعد بردیا و سپس زن داریوش اول، دومین پادشاه هخامنشیان گردید. وی در دربار دارای قدرت و نفوذ بود و پسرش خشایارشاه پس از مرگ کوروش به سلطنت رسید و در جنگ‌های ایران و یونان نقش مهمی داشت.

شاپور ساسانی: «شاپور ساسانی» پسر اردشیر، دومین پادشاه ساسانی پس از درگذشت پدر در اواسط قرن سوم میلادی به سلطنت رسید. از جمله وقایع زمان او، آمیختگی دین و سیاست، شکل گیری جامعه روحانیت رسمی زرتشتی، ظهور مانی و گسترش مانویت بود. از کارهای شاپور، شکست رومیان و به اسارت گرفتن والریانوس پادشاه روم، نگارش کتیبه زرتشت و نقش پیروزی خود بر والرین در نقش رستم است.

باربد: «باربد»، موسیقیدان، شاعر، نغمه پرداز و نوازنده دربار خسروپرویز ساسانی است. وی از اهالی جهرم فارس و سازنده سی لحن از الحان موسیقی ایران است. «باربد» به جهت مهارت در نواختن بربط و سرودن شعر، به دربار خسروپرویز راه یافت. وی همچنین برای هر روز سال یک قطعه موسیقی تنظیم کرده بود که آن را سیصد و شصت نوا می‌نامیدند. گنج بادآور، آرایش خورشید، نیمروز و رامش جان، از جمله نغمه‌هایی است که منصوب به باربد است.

 سیبویه: «ابوبشر عمروبن عثمان» ملقب به «سیبویه» یکی از بزرگان علم نحو و لغت عربی در قرن دوم هجری است. اثر مهم وی، الکتاب، جامع‌ترین و معروف‌ترین کتاب در دستور زبان عربی است.

ابن مقفع: «ابومحمد عبدا…»، مترجم و نویسنده بزرگ قرن دوم هجری است. وی در فیروزآباد فارس متولد شد و در همان کودکی به همراه پدر به بصره رفت. «ابن مقفع» علاوه بر دانش گسترده‌ای که از زبان پهلوی در فارسی کسب کرده بود، در زبان عربی نیز بسیار تبحر داشت.

حلاج: «حسین‌بن ‌منصور» مشهور به حلاج، از مردمان بیضای فارس و از عارفان قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری است. «حلاج» از مریدان سهل بن عبدا… تستری و جنید بغدادی بود. وی به طریق تصوف درآمد و از این رو «شهید عشق» ملقب گردید. او را عارفی دلسوخته می‌دانند که اسرار را هویدا می‌کرد. بر این اساس او را به جرم کفر و الحاد و اناالحق گویی‌اش محبوس نموده و سرانجام در سال 309(ه.ق) او را تازیانه زدند و به دار آویختند.

 باباکوهی: «ابومحمدبن عبدا… بن عبیدا…» از مشایخ بزرگ صوفیه در سده چهارم هجری بوده. شهرت وی در منابع عربی به صورت «ابن باکویه» ثبت شده و چون در اواخر عمر در دامنه کوهی، نزدیک شیراز عزلت گزید، نزد تمام مردم به باباکوهی شهرت یافته است.

شیخ روزبهان: «ابومحمد روزبهان بن ابونصر بقلی فسایی» معروف به شیخ «شطاح» از علمای قرن ششم هجری بوده است. وی به تصوف روی آورده و به یادگیری قرآن و تحصیل علوم مشغول بوده است. «روزبهان» به مدت 50 سال در مسجد جامع عتیق شیراز برای مردم وعظ می‌کرده است.

سعدی شیرازی: «شیخ مشرف الدین مصلح بن عبدا…» متخلص به سعدی و ملقب به «افصح المتکلمین» در بین سال‌های 605 یا 606 «ه.ق» در شیراز و در یک خانواده اهل علم دیده به جهان گشود. «سعدی» پس از سفرهای طولانی به شیراز بازگشت. وی چندی معتکف مقبره «شیخ ابوعبدا…بن خفیف» شد تا اینکه خواجه «شمس الدین» صاحب دیوان وزیر معروف به «آباقاآن» مبلغی وجه نقد برای ساختن خانقاهی پیش او فرستاد. سعدی در چهارکیلومتری شمال شرقی شیراز و در زیر قلعه «فهندژ» در کنار جویباری مصفا، آن خانقاه را ساخت و در همان جا نیز دیده از جهان فرو بست.

قطب الدین: «قطب الدین محمود» معروف به علامه شیرازی از پزشکان و دانشمندان قرن هفتم هجری است. او نخست به تحصیل طب پرداخت و در سن 14 سالگی بعد از درگذشت پدر، در بیمارستان قطب الدین شیراز به مداوای بیماران پرداخت.

آبش خاتون: «آبش خاتون» دختر «اتابک سعدبن ابوبکر زنگی»، آخرین فرمانروای اتابکان سلغری فارس است. پس از آن هلاکوخان، آبش خاتون را به همسری پسر خود «منگوقاآن» درآورد و از این زمان به بعد سرزمین فارس جزء حکومت مغول‌ها شد. آبش خاتون در سال 687(ه.ق) در تبریز درگذشت و پس از مدتی دخترش جنازه او را به شیراز آورد و در مدرسه عضدیه شیراز به خاک سپرد.

وصاف الحضره: شهاب الدین، شرف الدین عبدا…بن فضل ا… شیرازی، ادیب، مورخ و شاعر قرن هشتم بوده است. وی متخلص به شرف و ملقب به وصاف الحضره در شیراز دیده به جهان گشود. وی چندین بار به عنوان امیر و وزیر در دربار حاکمان ایلخانی به صدارت رسیده است.

فیروزآبادی: «مجدالدین محمدبن یعقوب بن محمدبن فیروزآبادی»، نحوی بزرگ قرن هشتم هجری است. وی در هفت سالگی قرآن مجید را حفظ کرد و از هشت سالگی برای کسب علوم ادیبه، علوم منقوله از فقه و حدیث و تفسیر به شیراز آمد و سپس به بغداد، روم، هند و مصر سفر کرد و دوباره به شیراز بازگشت. او در سال 806 به یمن رفت و در آنجا قاضی القضات یمن شد.

شاه شجاع: «جلال الدین ابوالفوارس» فرزند «امیرمبارزالدین» از بزرگترین و شجاع‌ترین فرمانروایان فارس و از جمله ممدوحان حافظ شیراز در قرن هشتم هجری است. «شاه شجاع» علاوه بر شجاعت و سلحشوری، به زبان فارسی و عربی نیز شعر می‌سروده و «حافظ» قسمت اعظم دوران زندگی خود را در مصاحبت این پادشاه گذرانده و در چند غزل از او ستایش کرده است. پس از درگذشت وی به سال 786(ه.ق)، او را در دامنه کوه چهل مقام در شمال شرقی شیراز به خاک سپردند.

دوانی: «جلال الدین محمدبن اسعد صدیقی کازرونی» مشهور به «علامه دوانی» از دانشمندان شیعی قرن نهم هجری بوده است. وی که متبحر در کلام، حکمت، علم، عرفان، حدیث، تفسیر و طبیعیات بوده است، در «دوان» از بخش‌های کازرون متولد شد. علوم مقدماتی را در همان جا و مراتب عالی تحصیلی را در شیراز سپری کرد.

بابافغانی: از شاعران غزلسرای شیعی ایران بود که در قرن دهم در شیراز متولد شد. در سی سالگی به خراسان رفت و در هرات به خدمت «جامی» رسید. پس از آن به تبریز رفت و در سلک شعرای دربار سلطان «یعقوب آق قویونلو» درآمد و از سلطان لقب «بابا» را کسب کرد. در اواخر عمر پس از آمدن به شیراز به خراسان بازگشت. وی قصایدی در مدح ائمه اطهار«ع» و به خصوص حضرت علی«ع» و امام رضا«ع» سروده است.

ملاصدرا: «محمدبن ابراهیم» معروف به صدرالدین و صدرالمتألهین مشهور به ملاصدرا، از فیلسوفان برجسته ایرانی در قرن یازدهم هجری است. وی از شاگردان شیخ بهاءالدین عاملی معروف به شیخ بهائی، میرداماد و ابوالقاسم میرفندرسکی بود. پس از ترک اصفهان به مدت 7 سال در قریه «کهک» واقع در دامنه کوه در چهارفرسنگی قم به تهذیب نفس و ریاضت مشغول شد. امام قلی خان حاکم فارس با موافقت شاه عباس، از ملاصدرا دعوت کرد که به شیراز آمده و در مدرسه خان به تدریس بپردازد.

ا… وردی خان: «ا… وردی خان قوللر آقاسی» از اهالی گرجستان و از ملازمان درباره شاه طهماسب صفوی بوده است. شاه عباس اول او را بسیار دوست می‌داشت و در جنگ‌ها به نیروی سپاه و در ایام صلح به راهنمایی و مشورت‌های وی اهمیت می‌داد. به دستور شاه عباس، فتوحاتی در مناطقی چون لرستان، خراسان و گنجه انجام داد. همچنین به یاری سپاهیان فارس، پرتغالی‌ها را از بحرین بیرون نمود. مدرسه خان از بناهای شکوهمند دوران وی در شهر شیراز است.

عیسی خان: «عیسی خان» از هنرمندان و معماران نامدار شیرازی قرن یازدهم هجری قمری است. عمده شهرت وی، طراحی و اجرای بنای تاج محل، آرامگاه «ارجمندبانو» ملقب به «ممتازمحل» ملکه ایرانی شاه جهان و پنجمین پادشاه مغولی «بابری هند» در شهر آگره هندوستان است. برای ساخت این بنا، بیست هزار کارگر، استادکار معمار، سنگتراش، نقاش، فلزکار و جواهرتراش به مدت بیست و دوسال کار کرده‌اند.

احمد نی ریزی: «میرزا احمد نی ریزی شمس الدین محمد»، نامدارترین خوشنویس نسخ در ایران است. نی‌ریزی خط نسخ را ابتدا نزد «آقاابراهیم قمی» تعلیم گرفت، ولی از روی خطوط علاءالدین تبریزی مشق بسیار کرد. او که واضع شیوه مخصوصی در خط نسخ بود، سرمشق نسخه نویسان ایران گردید. از مهمترین آثار وی، پنج نسخه قرآن مجید است که در شیوه خوشنویسی نسخ، بسیار باشکوه است. وی در اواخر عمر به عتبات عالیات رفت و در آنجا اقدام به کتابت دعای کمیل نمود.

کریم خان زند: «کریم خان زند» پس از درگذشت نادرشاه و درگیری با مخالفان در سال 1178(ه.ق) به عنوان وکیل الرعایا زمان امور را به دست گرفت و تا پایان عمر همین سمت را برعهده داشت. وی شیراز را پایتخت خود قرار داد و در آن بناهایی همچون بازار، مسجد، ارگ و حمام بنا کرد. او به سادگی می‌زیست و با مردم به عدالت و انصاف رفتار می‌کرد. کریم خان در 13 صفر سال 1193(ه.ق) درگذشت. جنازه وی را در عمارت کلاه فرنگی در باغ نظر به خاک سپردند.

لطفعلی خان زند: «لطفعلی خان زند»، آخرین پادشاه سلسله زندیه، پسر ارشد جعفرخان، نوه برادری کریم خان زند است. لطفعلی خان در نیمه شعبان 1203(ه.ق) در سن بیست و سه سالگی بر تخت نشست. وی در تمام مدت سلطنت گرفتار کشمکش با آغامحمدخان قاجار بود. شیراز بر اثر خیانت ابراهیم خان کلانتر شیراز به سال 1206(ه.ق) به تصرف خان قاجار درآمد و سرانجام این آخرین پادشاه زند، در کرمان اسیر شد و پس از کورشدن به تهران انتقال یافت و به دستور خان قاجار به قتل رسید.

صورتگر: «لطفعلی شیرازی» معروف به صورتگر، نقاش و نگارگر چیره دست و مشهور اوایل عهد قاجاریه است. وی در نقش گل و مرغ، طبیعت‌گرایی و چهره پردازی استادی بی مانند بوده است. از آثار بسیار باارزش وی، نگارگری شاهنامه داوری است که بسیاری از نقاشی‌هایش کار اوست. لطفعلی همان گونه که در نقاشی گل و مرغ استادی یگانه است، در چهره پردازی نیز استادی بی‌مانند به حساب می‌آید.

آغامحمدخان:‌ «آغامحمدخان» بنیانگذار سلسله قاجاریه پس از درگذشت کریم خان زند به تهران رفت و ادعای سلطنت نمود. سرانجام در سال 1206«ه.ق» شیراز را تسخیر و لطفعلی خان زند را در سال 1208«ه.ق» پس از تسخیر کرمان، اسیر ساخت و با کشتن وی، سلسله زندیه را برانداخت. آغامحمدخان قاجار پایتخت را از شیراز به تهران منتقل نمود و در سال 1210«ه.ق» تاج گذاری کرد. آغامحمدخان در لشکرکشی به قفقاز، به دست نوکرانش کشته شد.

میرزای شیرازی: «حاج میرزامحمدحسن» از علمای عالیقدر شیعه معروف به میرزای شیرازی است که در شیراز دیده به جهان گشود. میرزای شیرازی در اصفهان نزد عالمان آن شهر، به خصوص میرزاحسن مدرس اصفهانی و در نجف نزد شیخ مرتضی انصاری به تحصیل علوم پرداخت. میرزای شیرازی فتوای تحریم تنباکو را در سال 1309«ه.ق» صادر کرد و موجب لغو امتیاز رژی شد. با فوت آیت ا… مرتضی انصاری در سال 1281«ه.ق»، میرزای شیرازی به مرجعیت برگزیده شد و زعامت مذهب شیعه در تمام دنیای اسلام به وی تفویض گردید.

 عبدالحسین لاری: «آیت ا… سیدعبدالحسین لاری»، فقیه، عالم دینی و مرجع مردم لار بود. وی به سال 1264 هجری در نجف اشرف به دنیا آمد و از محضر عالمانی چون شیخ محمدحسین کاظمی، ملالطف ا… مازندرانی، ملاحسین همدانی و آیت ا… میرزای شیرازی بهره برد تا در فقه و اصول متبحر شد. سپس توسط میرزای شیرازی به لار فرستاده شد و از آن زمان به لاری مشهور شد. آیت ا… لاری ضمن تأسیس حوزه علمیه و تدریس علوم دینی، در جنگ جهانی اول آنگاه که انگلیسی ها قصد حمله به لار را داشتند، حکم جهاد صادر کرد و به جنگ مشغول شد.

وصال شیرازی: «میرزاشفیع» معروف به میرزاکوچک و متخلص به وصال، فرزند یکی از بزرگترین شاعران، ادیبان و خوشنویسان دوران قاجاریه است.

 نصیرالملک: «حاج میرزاحسن علی خان نصیرالملک» نوه حاج میرزا ابراهیم خان کلانتر و فرزند سوم حاج قوام الملک از حاکمان فارس در دوره قاجاریه است که به سال 1237«ه.ق» دیده به جهان گشود. میرزا نصیرالملک از سال 1285«ه.ق» به وزارت و حکومت شهرهای مختلفی رسید. وی پس از 63 سال کار و تلاش در اواخر محرم سال 1300«ه.ق» در شیراز دارفانی را وداع گفت. بنای مسجد و خانه نصیرالملک از آثار باارزشی است که از وی به یادگار مانده است.

 قاآنی شیرازی: میرزا حبیب ا… متخلص به قاآنی از شاعران معروف دوران فتحلی شاه قاجار در 29 شعبان 1223«ه.ق» در شیراز به دنیا آمد. پدرش میرزا محمدعلی، شاعر بود و به گلشن تخلص می کرد. میرزاحبیب تخلص خود را از نام «اوکتای قاآن» پسر حسن علی میرزا شجاع السلطنه گرفته است. قاآنی یک کتاب به نثر و نظم به سبک گلستان نگاشته که به نام «پریشان قاآنی» معروف است. قاآنی از فتحعلی شاه قاجار، به لقب مجتهدالشعرایی و از سوی محمدشاه قاجار به لقب حسان العجم مفتخر شده است.

صور اسرافیل: «میرزا جهانگیرخان» متخلص به جهانگیر مدیر روزنامه صوراسرافیل از شاعران و نویسندگان آزادیخواه قرن 14«ه.ق» است. جهانگیرخان با شروع جنبش مشروطیت به عضویت انجمن سری آزادیخواهان درآمد و از اعضای فعال حزب سوسیال دموکرات ایران و از پیروان و بنیانگذاران جنبش مشروطیت به شمار می‌رفت. وی به یاری میرزا قاسم خان تبریزی و علی اکبر دهخدا 32 شماره روزنامه صوراسرافیل را منتشر نمود.

 فرصت الدوله: سیدمیرزامحمد، نصیرالدین فرزند میرزامحمدجعفر متخلص به «بهجت» به سال 1271«ه.ق» در شیراز به دنیا آمد. در زمان حکومت حسین قلی خان نظام السلطنه، مأمور دیدن آثار تاریخی و نقشه برداری از مناطق مختلف فارس و بنادر شد که گزارش آن سفرها را به همراه 50 تابلو از آثار تاریخی به قلم خود در کتاب «آثار عجم» منتشر نموده است. میرزامحمد از مظفرالدین شاه لقب «فرصت الدوله» را گرفت و برای نخستین بار اداره معارف و اداره عدلیه را در شیراز دایر کرد.

محمد نمازی:‌ «حاج محمد نمازی»، فرزند حاج محمدحسن از تاجران معروف شیرازی بوده است. محمد نمازی پس از طی دوران کودکی در هند و چین به ایران بازگشت و ایام جوانی را در شیراز و تهران سپری نمود. در سال 1303«ه.ق» به قصد سیاحت به آمریکا عزیمت کرد. عشق به ایران برای او همیشه زنده بود و پس از موفقیت در فعالیت های اقتصادی به ایران بازگشت. محمد نمازی برای اولین بار اقدام به لوله کشی آب شیراز و تأسیس مرکز درمانی در شیراز نمود.

 علی اصغر حکمت: «علی اصغر حکمت»، فرزند میرزا احمدعلی حشمت الممالک، از شاعران، نویسندگان و مترجمان نام آور ایرانی است. علی اصغر حکمت در سال 1312 شمسی وزیر «فرهنگ و معارف» شد و مصدر خدمات بسیار ارزنده‌ای گشت. احیای آرامگاه‌های نام آوران ایران چون سعدی و حافظ از جمله خدمات فرهنگی علی اصغر حکمت در این دوران است. پارس نغز، پنج حکایت از شکسپیر، از سعدی تا جامی و… از جمله تألیفات و ترجمه‌های اوست.

زینت الملک: «زینت الملک قوامی»، دختر حبیب ا… خان، قوام الملک چهارم و خواهر ابراهیم خان قوام، قوام الملک پنجم و شوهرش فروغ الملک بوده است. خاندان قوام الملک از نسل حاج ابراهیم خان کلانتر، اعتمادالدوله شیرازی هستند که در دوره‌های مختلف به عنوان والی در شیراز و فارس حکومت می‌کرده‌اند. زینت الملک زنی مؤمن و خیر بوده و در دهه‌های محرم مراسم عزاداری و سفره‌های خیریه در منزلش برپا بود. آورده‌اند که وی کوپن‌هایی جهت مستمندین آماده نموده بود که برای تهیه اقلامی نظیر برنج، گوشت، قند و شکر و… بوده است.

 آیت ا… نورالدین: «آیت ا… حاج سیدنورالدین»، فرزند میرزا ابوطالب از مجتهدین برجسته شیرازی به شمار می‌رفته است. پس از تحصیلات در شیراز برای تکمیل معلومات خویش به نجف رفت و چندتن از علمای طراز اول نجف، اجتهاد او را تصدیق کردند. پس از اینکه پدرش در سال 1342«ه.ش» در شیراز درگذشت، از نجف به شیراز آمد و علاوه بر تدریس، به جای پدرش به امور شرعی رسیدگی می‌نمود. وی در شیراز حزب برادران را پایه گذاری کرد.

  آیت ا… محلاتی: «آیت ا… حاج شیخ بهاءالدین شیرازی» فرزند مرحوم شیخ جعفر محلاتی شیرازی از علما و مجتهدین بنام بوده است. وی پس از تحصیلات ابتدایی در مدرسه شریعت به مدت 8 سال در محضر پدر و مرحوم میرزامحمدصادق مجتهد به تحصیل فقه و اصول پرداخته و مدتی نیز حکمت الهی را در خدمت سیدعلی حکیم کازرونی فرا گرفته است. پس از آن به نجف اشرف رفته و به مدت ده سال در مجلس شیخ ضیاءالدین عراقی و شیخ محمدکاظم شیرازی و آیت ا… نائینی حضور یافت و به مقام اجتهاد رسید.

 انجوی شیرازی: «سیدابوالقاسم انجوی شیرازی»، ادیب، شاعر، خطیب، نویسنده و روزنامه نگار معروف شیرازی است. از جمله آثار وی، تصحیح دیوان حافظ، سفینه غزل با مقدمه ای از دکتر هشترودی، مکتب شمس، تمثیل و مثل، جشن‌ها، بازی‌های نمایشی،‌ مردم و قهرمانان شاهنامه و گذری و نظری در فرهنگ مردم است.

علی سامی: «علی سامی»، نویسنده، محقق، باستان شناس و استاد دانشگاه در سال 1285 در شیراز متولد شد. پس از تحصیلات مقدماتی، در رشته‌های ادبیات، باستان شناسی و تاریخ، به خصوص تاریخ قبل از اسلام به تحقیق پرداخت و در این رشته از دانشگاه آزاد آسیایی درجه دکترای افتخاری دریافت کرد. از سال 1318 در سمت ریاست هیأت علمی و حفاری در تخت جمشید و ادامه کاوش در خرابه های شهر استخر، تپه های اطراف مرودشت و حفاری در پاسارگاد اشتغال داشت. وی همچنین رئیس اداره باستان شناسی فارس بود. از جمله تألیفات سامی، آثار باستانی جلگه مرودشت، پارس در عهد باستان، تمدن ساسانی، شیراز و پاسارگاد یا قدیمی ترین پایتخت ایران بود.

 صولت الدوله: اسماعیل خان معروف به «صولت الدوله» فرزند داراب خان از سرداران معروف عشایر فارس است که از هفده سالگی فعالیت های اجتماعی و سیاسی خود را آغاز کرد. صولت الدوله پیوسته طرفدار مشروطه خواهان، آزاداندیشان مخالف رضاخان و قوام الملک شیرازی بود. وی زمانی ریاست ایل قشقایی و زمانی حکومت بهبهان را برعهده داشت. اسماعیل خان از جانب مردم فارس به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد.

مهدی حمیدی:‌ دکتر «مهدی حمیدی» از استادان بنام و از نویسندگان و شاعران برجسته ایران به شمار می‌آید. بت شکن بابل، موسی، مرگ شبدیز، مرغ سقا و در امواج سند از جمله آثار مشهور اوست.

آیت ا… دستغیب: آیت ا… سیدعبدالحسین دستغیب شیرازی، عالم و مجتهد بزرگ دینی شیراز است که پس از فراگیری ادبیات و سطوح به نجف اشرف رفت و در محضر حاج شیخ کاظم شیرازی و آقاسیدابوالحسن اصطهباناتی به درجه اجتهاد رسید. سپس به شیراز بازگشت و مسجد جامع عتیق را که مربوط به زمان «عمرولیث صفاری» است مرمت نمود و در آنجا به اقامه نماز جماعت و تبلیغ دین پرداخت. آیت ا… دستغیب در سال 1360(ه.ش) به شهادت رسید.

نصرا… مردانی: متخلص به ناصر در سال 1326 در کازرون متولد شد. وی از شاعران معاصر فارس بوده و از مهمترین کتاب‌هایش، قیام نور، شعر و شاعر، خون نامه خاک، قانون عشق و گل باغ آشنا را می‌توان نام برد. مردانی در سال 71 تذکره منظوم ستیغ سخن را انتشار داد و در آن با دست زدن به کاری تازه، حدود صدوپنجاه تذکره را به نظم درآورد.

رضوی سروستانی: «سیدنورالدین رضوی سروستانی» به سال 1314 در سروستان فارس دیده به جهان گشود. از سال 1330 در سن 16 سالگی با حضور در محضر استاد مشیر معظم افشار، آواز را به صورت جدی شروع کرد. در سال 1336 به تهران رجعت کرد و از محضر استادان مرتضی محجوبی، احمد عبادی و علی اکبر شهنازی بهره گرفت.

شهید دوران: تیمسار سرلشکر خلبان «شهید عباس دوران» در شیراز و به سال 1329 دیده به جهان گشود. وی به دلیل رشادت‌های بسیار در عملیات هوایی مختلف، در طول جنگ به عنوان سردار ملی شناخته شده است. وی به سال 61 در هنگام برگزاری اجلاس مهم سران کشورها در بغداد، با دلاوری تمام با هواپیمای جنگنده خویش به قلب بغداد هجوم برد و با هواپیما به ساختمان سران کوبید و به درجه رفیع شهادت نائل گردید.

شهید سپاسی: سردار شهید حاج «مجید سپاسی» متولد سال 1340 در شیراز بود. وی در خانواده ای مذهبی به دنیا آمد. با شروع جنگ تحمیلی به جبهه نبرد شتافت. وی مدت‌ها در پست‌های مختلف، در جنگ حضور داشته است. از جمله پست‌های سازمانی شهید، فرمانده گروهان، رابط توپخانه، فرمانده گردان پیاده تیپ امام سجاد(ع)، مسئول محور لشکر پیاده 19 فجر و معاون عملیاتی لشکر پیاده 19 فجر بوده است. وی پس از حضور در عملیات‌های مختلف، سرانجام در سال 67 در عملیات بیت المقدس 7 در محور شلمچه به درجه والای شهادت نائل گردید.