داستان قصر رؤیایی ماکو و صاحبش

یکی از رؤیایی‌ترین کاخ‌های ایران که عمری بیش از ۱۲۰ سال دارد کاخ موزه زیبای «باغچه جوق» در ماکو است.

توریسم آنلاین: یکی از رؤیایی‌ترین کاخ‌های ایران با عمری بیش از ۱۲۰ سال کاخ موزه زیبای «باغچه جوق» در ماکو است که خانواده سردار ماکویی تا سال ۱۳۵۳ در این کاخ زندگی می‌کردند .این قصر به علت ویژگی‌های ممتاز معماری و هنری در سال ۱۳۵۳ توسط دولت خریداری شد و و پس از مرمت و بازسازی محوطه و ساختمان آن از سال ۱۳۵۸ به منظور بازدید عموم افتتاح شد.

این کاخ موزه در سال ۱۳۶۶ در اختیار میراث فرهنگی کشور قرار گرفت. بعد از آن به علت علاقه مردم منطقه و جاذبه‌های قوی فرهنگی با موافقت سازمان میراث فرهنگی و تهیه مقدمات لازم، برای بازدید عموم آماده شد و عنوان کاخ موزه باغچه جوق ماکو موردبهره برداری قرار گرفت.

قصر تاریخی باغچه جوق که از یک ساختمان دو طبقه تشکیل شده در داخل محوطه باغی به مساحت ۱۱ هکتار قراردارد، معماری کاخ تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و غربی، به ویژه معماری روسیه اواخر سده نوزدهم است.

درباره صاحب کاخ

مرتضی قلی خان اقبال السلطنه، فرزند پاشاخان از مالکان و مرزداران ایران بوده است. طایفه ی مرتضی قلی خان به دستور شاه عباس صفوی به این ناحیه کوچ کرده و نگهبانی و مراقبت از مرز های ایران در همسایگی روس و عثمانی را بر عهده داشتند.

مرتضی قلی خان که پس از مرگ پدر زمام امور را بدست می گیرد به شیوه پدرش روابط مستحکمی با روس و عثمانی برقرار می کند و پایه های قدرتش را در ماکو مستحکم می کند.

او که از سرداران مظفرالدین شاه بود در جریان مشروطه جانب مخالفان را گرفته و نهایتا با قیام مردم و البته دخالت تعدادی از خوانین ماکو را به سمت قفقاز ترک می کند. بعد از مرگ مظفرالدین شاه و جانشینی پسرش و تقویت جبهه مخالفین مشروطه باز هم سردار به ماکو باز گشته و این بار به سرکوب مخالفینش می پردازد.

سردار ماکو فردی قدرتمند و ثروتمند بود که به واسطه روابطش با روس و عثمانی هدایای بسیار نفیسی هم از آن ها دریافت می کند. این قدرتمندی تا اواخر دوران قاجار ادامه داشت اما با به قدرت رسیدن رضاخان اوضاع تغییر کرد.

از آن جا که رضاخان سعی در از بین بردن خوانین و قدرت های بخش های مختلف کشور و به دست آوردن ثروت آنان برای پرکردن خزانه خالی قاجارها داشت، طبق نقشه ای سردار ماکو را زندانی و تمام ثروتش را قبضه کرد. از تمام ثروت سردار ماکو تنها یک خانه باقی مانده است. خانه ای که ساختش در زمان تیمور پدر آغاز شده و پس از سی سال در زمان مرتضی قلی خان اقبال السلطنه پسر به پایان رسیده است.

باغچه جوق کجاست؟

روستای باغچه جوق (در زبان ارمنی یعنی ده) در فاصله ۶ کیلومتری شهر ماکو و حدود ۲ کیلومتری از سمت غرب جاده اصلی بازرگان قرار دارد، این روستا از غرب و جنوب به دامنه کوه چرکین و چشمه‌ای به نام کلیسه منتهی می‌شود. در بخش جنوب شرقی روستای باغچه جوق، ساختمان مجلل و تاریخی قصر باغچه جوق قرار دارد که مربوط به اواخر دوره قاجاریه است.