تفاوت ترکی استانبولی و ترکی آذری چیست؟

توریسم آنلاین: آیا می‌دانستید بین زبان ترکی استانبولی و ترکی آذربایجانی تفاوت‌هایی وجود دارد؟ این مقاله را بخوانید تا همه را بشناسید.

آیا می‌دانستید بین زبان ترکی استانبولی و ترکی آذربایجانی تفاوت‌هایی وجود دارد؟عده‌ای این موضوع را نمی‌دانند و فکر می‌کنند زبان ترکی تنها یک گونه است؛ اما زبان ترکی در شهرهای مختلف ایران و حتی یک استان، با یکدیگر تفاوت‌هایی دارد.

بین زبان ترکی استانبولی و ترکی آذربایجانی هم تفاوت‌هایی وجود دارد که دانستن آن می‌تواند مفید باشد. فرض کنید در آینده به دنبال کار ترجمه ترکی هستید، به عنوان مترجمی که کار ترجمه تخصصی انجام می‌دهد، باید با این تفاوت‌ها آشنا باشید.

اگر دوست دارید این تفاوت‌ها رو بدانید، تا انتها با ما همراه باشید.

تاریخچه این دو زبان

زبان ترکی استانبولی و آذری ریشه مشترک دارند! هر چه به عقب برگردیم و به جملاتی که از این دو زبان در کتاب‌های تاریخی وجود دارد نگاه کنیم، تفاوت‌های میان آن دو کمتر می‌شود.

یکی از موارد مهمی که باعث ایجاد این تفاوت شده است، لهجه مردمی است که به این زبان‌ها صحبت می‌کنند.

بعد از اینکه پادشاهی عثمانی از بین رفت، اولین تغییر در شکل نوشتاری این زبان وجود آمد و از رسم‌الخط عربی، به الفبای لاتین تغییر کرد. جالب است بدانید که بیش از از 80 درصد کلماتی که در این زبان استفاده می‌شد از دو زبان عربی و فارسی به آن وارد شده‌ بود. بعد از تغییر پادشاهی عثمانی، تغییرات گسترده‌ای در زبان آن‌ها نیز ایجاد شد. از جمله استفاده از کلمات قدیمی و اصیل ترکی به جای معادل‌های فارسی و عربی.

تفاوت دو زبان در چیست؟

اولین تفاوت در حروف الفباست.

در زبان ترکی استانبولی سه حرف وجود ندارد؛ Ə، X و Q

Ə صدای ـــَــ می‌دهد و X صدای خ و Q هم صدای ق!

تفاوت دوم در کلمات آن‌هاست.

نزدیک به 60 درصد کلمه‌ها و افعال در هر دو زبان وجود دارد اما شرایط خاصی برای استفاده از آن‌ها وجود دارد.

درست است که کلمه‌ها در هر دو زبان وجود دارد، اما معنی دقیق و نحوه استفاده از آن در یک جمله می‌تواند متفاوت باشد.

نکته دیگر درباره این کلمات، تلفظ آن‌هاست که باعث ایجاد تفاوت می‌شود. به مثال‌ها توجه کنید.

برای مثال arka و dal هر دو به معنای بازگشت هستند، اما اولی ترکی استانبولی است و دومی ترکی آذری.

برخی کلمات هم هستند که اصلا در زبان دیگر پیدا نمی‌شود. برای مثال کلمه bulaq به معنای چشمه و یا nökər به معنای دوست، ترکی آذری بوده و در گویش ترکی استانبولی پیدا نمی‌شود.

اکثر اوقات وقتی دو نفر با این گویش‌ها با هم صحبت می‌کنند، معنای کلی جملات یکدیگر را می‌فهمند اما به خاطر همین تفاوت‌ها، ترجمه دقیق را متوجه نمی‌شوند.

به همین دلیل اگر قصد ترجمه فارسی به ترکی را دارید باید بدانید که دقیقاً قرار است برای چه افرادی بنویسید؟ خواننده به ترکی استانبولی مسلط است یا ترکی آذری؟

اگر متن مهمی دارید که باید ترجمه شود، حتماً آن را به مترجم متخصص بسپارید تا خیالتان از کیفیت و صحت ترجمه راحت باشد. ترنسیس یک پلتفرم ترجمه تخصصی آنلاین است که این کار را با کمک بهترین مترجمان برای شما انجام می‌دهد.

تفاوت دیگر این دو زبان در ساختار جملات است.

برای مثال شکل جملات سوالی کاملاً متفاوت است. در زبان ترکی استانبولی چند حرف برای سوالی کردن جملات وجود دارد: mi-mı-mu-mü

در ترکی آذری اصلا چنین ساختاری وجود ندارد. در زبان آذری از تغییر لحن و تن صدا، جملات حالت سوالی به خود می‌گیرند؛ به مثال زیر دقت کنید.

جمله سوالی روبروی به معنای آیا شما می‌خواهید است و به زبان ترکی استانبولی است.

istiyor musunuz?

معادل آذری آن به این صورت است:

İstəyirsiz?

می‌بینید که خبری از کلمات mi-mı-mu-mü نیست!

تفاوت دیگر در زمان افعال است. در برخی اشخاص، بین فعل‌های این دو زبان تفاوت‌هایی وجود دارد.

برای مثال پسوند افعال حال و آینده آذری برای اول شخص مفرد، em یا am است اما در ترکی استانبولی yım استفاده می‌شود. مثال زیر را ببینید:

جمله آذری 👈 باید بیایم: gəlməliyəm

جمله استانبولی 👈 باید بیایم: gelmeliyim

جمله آذری 👈 داری میای: gəlirsən

جمله استانبولی 👈 می‌آیی: gelirsin

در زمان گذشته افعال معمولا به یک صورت استفاده می‌شوند و تفاوت در همان پسوندهاست.

سخن پایانی

مطلب بسیار گسترده‌تر از این مقاله است! بحث زبان‌شناسی و بررسی تاریخچه و تغییر زبانی همیشه جذاب و مفصل بوده است و در یک مطلب کوتاه نمی‌توان  به آن اشاره کرد.

شما چه تفاوت‌هایی می‌شناسید؟ حتما در کامنت‌ها با ما درمیان بگذارید؛ مشتاقانه منتظر نظرات شما هستیم.