توریسم آنلاین: در حالی که داده های مرکز آمار نشان از خانه نشینی 70 درصد خانوارهای ایرانی و محرومیت آنها از سفر در سال گذشته داردآمارهای منتشر شده توسط مرکز مدیریت راه‌های کشور نشان می‌دهد در هفته‌های اخیر سفر در ایران و خصوصا شمال کشور به عنوان یکی از مقاصد محبوب گردشگران در این فصل به شدت کاهش یافته است و همان تعداد اندک قشر اهل سفر نیزمنصرف شده اند.
روزنامه توریسم در شماره امروز خود نوشت :کاهش آمارسفر ضربه سختی به کسب‌‌وکارهای مرتبط با توریسم وارد کرده آن هم زمانی که صاحبان اقامتگاه‌های بومگردی شمال ایران انتظار داشتند در این فصل شاهد حضور انبوه گردشگران پاییزی باشند. در این شرایط تعداد گردشگران و مسافران به صفر رسیده یا فقط ۳۰ درصد از انتظارات تاسیسات گردشگری برآورده شده است.
در این خصوص صاحب اقامتگاهی در امامزاده هاشم گیلان در گفتگو به «دنیای اقتصاد» گفته است : ناآرامی‌‌های اخیر باعث شده تعداد افراد محدودی تصمیم به سفر بگیرند. البته این موضوع تنها به شمال و منطقه ما محدود نمی‌شود در شهرهای گردشگرپذیر مانند کاشان، شیراز و … هم شاهدیم به‌شدت سفرها کاهش پیدا کرده است. او با اشاره به اینکه پیش از این اتفاقات در پاییز در هوای غیربارانی شاهد استقبال گردشگران از اقامتگاهش بوده است، می‌‌افزاید: ما تا روزهای پایانی شهریور هم مسافر داشتیم، با شروع مدارس و اتفاقاتی که این روزها در ایران شاهد آن هستیم، اما تعداد کمتری میل به سفر دارند. به گفته این فعال حوزه بومگردی، این روزها توریست‌‌هایشان به آخر هفته آن‌هم به گردشگران محلی محدود شدهاند. او می‌گوید: از شهرهایی مانند رشت مسافران برای صرف غذا به اقامتگاه ما می‌‌آیند ولی کمتر کسانی هستند که تمایل به اقامت هم داشته باشند یا از مسافت دورتری به این منطقه سفر کرده باشند.
صاحب یک اقامتگاه بومگردی در این باره می‌گوید: اوج کار ما در این منطقه به دو زمان محدود می‌شود، اسفند تا خرداد و پس از آن از شهریور تا آخر آبان. برای آبان این سال من از ماه‌ها پیش رزرو داشتم و گردشگرانی بودند که می‌خواستند به واسطه زیبایی این منطقه در پاییز به گلستان سفر کنند با این حال حوادثی که در کشور رخ داد باعث شد تمام این رزروها کنسل شود.
او از این می‌گوید که تعداد مسافرانش به صفر رسیده و می‌‌افزاید: با این وضعیت ضرر و زیان قابل توجهی را تجربه می‌کنیم، در حالی که انتظار داشتیم بعد از مدت‌ها رونقی به کار خود دهیم. این فعال حوزه بومگردی درباره تاثیر تورم بر بومگردی بیان می‌کند: تورمی که این روزها به واسطه افزایش نرخ ارز تجربه می‌کنیم هنوز تاثیر خود را در گردشگری نگذاشته است، زیرا پیش از آن به واسطه اتفاق‌‌هایی که در کشور شاهد آن هستیم تعداد توریست‌‌ها کاهش پیدا کرده و در مواردی مانند ما به صفر رسیده بود. با این حال اگر اعتراضات را هم نداشتیم تورم می‌توانست تبعات ناگواری روی کار ما داشته باشد.
او با اشاره به اینکه فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام در برخی مناطق اثر منفی جدی روی کسبوکار بومگردی داشته، اضافه می‌کند: برخی صاحبان اقامتگاه‌ها با فیلترشکن تلاش می‌کنند ارتباط خود را با مشتریان‌‌شان حفظ کنند اما در روستاهای دورافتاده و مناطقی که اینترنت قوی نیست این ارتباط به سختی برقرار می‌شود و در مواردی قطع شده است. به گفته این فعال گردشگری مردم این روزها تمایلی به سفر ندارند. او می‌گوید: در شرایطی قرار داریم که انجام کارهای روزمره برای بسیاری سنگین شده و آنها حس خوبی از سفر کردن نمی‌گیرند.
آمارهای منتشر شده از سوی مرکز مدیریت راه‌های کشور نشان می‌دهد «بیشترین ورود وسایل نقلیه در مازندران در بازه ۲۶ مهر تا ۵ آبان ماه، ۲۰ هزار و ۹۹۷ وسیله نقلیه مربوط به روز چهارشنبه ۴ آبان بوده. این در حالی است که هفته پیش از آن در بازه ۱۹ تا ۲۸ مهر ماه، بیشترین ورود وسایل نقلیه در مازندران ۲۸ هزار و ۹۵۰ وسیله نقلیه بود. در استان گیلان نیز، بیشترین ورود وسایل نقلیه در روز چهارشنبه ۴ آبان ماه با ۱۳ هزار و ۴۶۶ وسیله بوده در حالی که در هفته پیش از آن در بازه ۱۹ تا ۲۸ مهر ماه، بیشترین ورود وسایل نقلیه در گیلان، ۲۲ هزار و ۶۳۴ وسیله نقلیه بود.» این کاهش تمایل سفر به شمال در حالی است که دو استان مازندران و گیلان از توریست‌‌پذیرترین استان‌های ایران هستند.
صاحبان کسبوکار گردشگری در مازندران و گیلان در انتظار گردشگران برای پاییز بودند، اما خزان گردشگری در این دو استان حتی زودتر از فصل پاییز رسید. متولیان گردشگری در این زمینه باید راهی بیندیشند تا صاحبان این کسب و کار در برابر این وضعیت تاب‌‌آوری خود را افزایش دهند و از سوی دیگر مسوولان در حوزه‌های دیگر نیز به دنبال راهی برای گفت‌وگو با مردمی باشند که این روزها در شرایط سختی به سر می‌‌برند.
70 درصد خانوارهای ایرانی در سال گذشته سفر نرفتند
در روزهای رکود گردشگری در سایه اعتراضات خیابانی آمار اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران در طرح آمارگیری از گردشگران ملی که مختص به سفرهای سال ۱۴۰۰ بوده نیز قابل تامل است.
در این گزارش آمده که از کل ۲۶ میلیون و ۳۰۱ هزار و ۶۷۰ هزار خانوار در کل کشور در سال ۱۴۰۰ حدود ۳۰ درصد از خانوارهای کشور که معادل هفت میلیون و ۷۸۷ هزار و ۲۲۱ خانوار است، حداقل یک فرد از اعضای خانوارش سفر کرده‌اند. در مقابل حدود ۷۰ درصد خانوارها یعنی ۱۸ میلیون و ۵۱۳ هزار و ۴۴۹ خانوار در این سال هیچ سفری از سوی اعضایشان انجام نشده است. این آمار نشان می‌دهد که درصد خانوارهای سفر رفته در سال ۱۴۰۰ از بهار سال ۱۳۹۸ کمتر است.
همچنین بیشترین سفرهای بومی با اقامت شبانه در سال ۱۴۰۰ با هدف دیدار دوستان و بستگان شامل ۶۵ درصد سفرها، سپس با هدف گردش و تفریح (۱۶ درصد) درمان (۱۰ درصد) و زیارت (۴ درصد) انجام گرفته است. سفرهای با اهداف فوق در مجموع ۹۵ درصد از سفرها را تشکیل داده است. حدود ۵ درصد از سفرها در این سال با اهدافی مانند آموزش، خرید، کسب و کار و سایر اهداف انجام گرفته است.
در سال ۱۴۰۰ بیشترین هدف اصلی از سفرهای بودن اقامت شبانه دیدار دوستان و بستگان عنوان شده است. در این سال ۳۱ درصد از سفرها بدون اقامت شبانه با هدف دیدار دوستان و بستگان، ۲۴ درصد با هدف درمان، ۲۰ درصد با هدف گردش و تفریح و ۱۶ درصد با هدف خرید انجام شده است. ۹ درصد سفرهای بدون اقامت شبانه با اهدافی نظیر آموزش و زیارت و کسب و کار صورت گرفته است.
این بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیشترین اقامتگاه اصلی مورد استفاده در سفرهای بومی با اقامت شبانه خانوارها در سال ۱۴۰۰، خانه آشنایان و بستگان با ۷۶ درصد ویلا و آپارتمان شخصی با ۱۲ درصد و آپارتمان اجاره‌ای با ۶ درصد بوده است.
بررسی تعداد بیست شهرستان مهم کشور به لحاظ تعداد سفر انجام شده درسال ۱۴۰۰، نشان می‌دهد که شهرستانهای تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و رشت دارای بیشترین تعداد سفر بوده‌اند. اما توجه به این نکته ضروریست که الگوی گردشگری از لحاظ نوع سفر، در این شهرستانها با هم متفاوت است.
بیشترین سفرهای بدون اقامت شبانه به ترتیب در شهرستانهای تهران، اصفهان، رشت، تبریز و کرمان و بیشترین سفرهای با اقامت شبانه به ترتیب در شهرستانهای تهران، مشهد، شیراز، اصفهان و قزوین بوده است.
در بخش دیگری از این آمارها آمده که از ۲۴ میلیون سفر انجام شده در سال ۱۴۰۰ تنها ۱۸۱ هزار سفر با تور انجام شده است و ۲۴ میلیون سفر بدون تور بوده است. همچنین بیشترین سفرها با وسیله نقلیه شخصی انجام گرفته که حدود ۱۶ میلیون سفر بوده است و پس از آن با وسیله نقلیه شخصی متعلق به دیگران انجام شده که آمار آن حدود ۲ میلیون و ۲۱۷ هزار سفر بوده است.
