گردشگری عشایر ما نیازمند نگاه حمایتی ویژه، برنامه‌ریزی دقیق و عزم ملی است تا از این گنجینه بی‌نظیر حفاظت و بهره‌برداری شود.
توریسم آنلاین: اسماعیل خسروانی ، دبیر میز ملی گردشگری عشایر/ ایران سرزمینی است با تنوع فرهنگی و قومی بی‌نظیر؛ جایی که زندگی عشایری، نه‌تنها بخشی از تاریخ و هویت ملی ماست، بلکه گنجینه‌ای زنده از فرهنگ، هنر، طبیعت و سبک زندگی اصیل ایرانی به شمار می‌آید. گردشگری عشایر به‌عنوان یکی از شاخه‌های مهم گردشگری فرهنگی، می‌تواند نقشی محوری در معرفی این میراث ارزشمند به گردشگران داخلی و خارجی ایفا کند و بستری برای توسعه پایدار در مناطق عشایری فراهم آورد.
تنوع اقوام و فرهنگ زنده
زندگی عشایری ایران جلوه‌ای از تنوع قومی و فرهنگی در یکی از غنی‌ترین زیست‌بوم‌های انسانی جهان است. از شیوه کوچ‌نشینی گرفته تا پوشاک سنتی، صنایع دستی، موسیقی بومی و آداب و رسوم ویژه هر ایل و طایفه، همه و همه ظرفیت‌هایی هستند که می‌توانند گردشگران را به سفری عمیق در دل فرهنگ ایرانی ببرند. این میراث ارزشمند، نیازمند حفظ، معرفی و حمایت همه‌جانبه است. در صورت اقدامات لازم ما شاهد از بین رفتن این پتانسیل ارزشمند هستیم
آموزش و پژوهش؛ زیربنای توسعه گردشگری عشایر
یکی از اصول کلیدی در توسعه گردشگری عشایر، آموزش جوامع محلی، توانمندسازی راهنمایان بومی و انجام پژوهش‌های علمی است. بدون فراهم کردن زیرساخت‌های لازم و آموزش دقیق، توسعه این نوع گردشگری ممکن نیست. تربیت نیروهای محلی، آموزش اصول گردشگری پایدار، آشنایی با حقوق گردشگر و میزبان، و توجه به ظرفیت‌های طبیعی و فرهنگی از گام‌های اساسی در این مسیر به شمار می‌روند.این مورد بارها مطرح شده و نیازمند حمایت هست
گردشگری عشایر؛ حامی محیط زیست و اقتصاد محلی
گردشگری عشایر علاوه بر نقش فرهنگی، می‌تواند در حفظ محیط زیست، جلوگیری از مهاجرت بی‌رویه، و تقویت اقتصاد جوامع محلی نقش‌آفرینی کند. درآمد حاصل از برگزاری تورهای قانونمند، فروش محصولات محلی و صنایع دستی، و مشارکت فعال عشایر در فرآیند گردشگری، زمینه‌ساز اشتغال پایدار و ارتقای کیفیت زندگی در این جوامع خواهد بود و می‌تواند از مهاجرت و چالش های که پیش می اید. جلوگیری کند .
اقدامات انجام‌شده و نیاز به همکاری بین‌بخشی
در سال‌های اخیر، میز ملی گردشگری عشایر اقداماتی مؤثر برای تثبیت جایگاه گردشگری عشایر انجام داده است؛ از جمله:
- سازماندهی نمایشگاه‌های عشایری در سطح ملی و استانی
- شناسایی فعالان گردشگری عشایر و توانمندسازی آنها
- پیگیری رفع موانع صدور مجوز فعالیت تورهای عشایری
- تهیه و تدوین قوانین برگزاری تور عشایر بر اساس اصول گردشگری پایدار
- طراحی چند پکیج متنوع تور عشایر متناسب با ظرفیت‌های فرهنگی و طبیعی کشور
- تدوین آیین‌نامه راهنمای بومی عشایر برای ارتقای کیفیت خدمات گردشگری و حفظ اصالت فرهنگی
این اقدامات گام‌های اولیه‌ای در جهت قانونمند کردن گردشگری عشایر و هم‌سوسازی آن با گردشگری پایدار جهانی است، اما برای تحقق کامل اهداف، نیازمند همکاری گسترده سازمان‌های ذی‌ربط هستیم.
هم‌راستایی با شعار جهانی روز گردشگری
شعار جهانی روز گردشگری امسال، «گردشگری و ثروت برای تحول پایدار»، به‌خوبی با فلسفه گردشگری عشایر هم‌خوانی دارد. این نوع گردشگری نه‌تنها از تنوع فرهنگی محافظت می‌کند، بلکه زنان، خانواده‌ها و نسل جوان را در محور توسعه قرار می‌دهد.
ضرورت نگاه حمایتی ویژه
امروزه با چالش‌هایی همچون کاهش جمعیت عشایر، مهاجرت، و از بین رفتن زیستگاه‌های سنتی مواجه هستیم. این در حالی است که کشورهایی مانند مغولستان با وجود نداشتن تنوع قومی گسترده، در صدر گردشگری عشایر جهان قرار دارند. حال باید پرسید: ایران با این همه ظرفیت، در کجای این میدان ایستاده است؟
گردشگری عشایر ما نیازمند نگاه حمایتی ویژه، برنامه‌ریزی دقیق و عزم ملی است تا از این گنجینه بی‌نظیر حفاظت و بهره‌برداری شود.
دعوت به همکاری و حمایت
میز ملی گردشگری عشایر ضمن تشکر از حمایت‌های معنوی برخی مسئولان، از تمامی سازمان‌ها، نهادهای ملی و استانی، بخش خصوصی و نهادهای مردمی دعوت می‌کند تا برای توسعه گردشگری عشایر در کنار هم قرار گیرند.
حمایت از این حوزه، حمایت از میراث فرهنگی زنده ایران و آینده گردشگری پایدار کشور است.
راهکارها و آینده‌نگری
میز ملی گردشگری عشایر راهکارهای متنوع و کاربردی را در این زمینه تدوین کرده است. امروزه در جهان، گردشگری تجربه‌محور به یکی از جریان‌های اصلی صنعت گردشگری تبدیل شده است؛ جریانی که از میراث ملموس و ناملموس، سبک زندگی، آداب و رسوم، پوشاک، صنایع دستی و خوراک محلی بهره می‌برد. ایران با دارا بودن تنوعی کم‌نظیر در این زمینه، می‌تواند جایگاهی برجسته در گردشگری بین‌المللی به دست آورد.
گردشگری عشایر، نه‌تنها فرصتی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی است، بلکه ابزاری برای حفظ میراث فرهنگی و طبیعی کشور به شمار می‌رود. تحقق این هدف نیازمند آموز ش، زیرساخت، حمایت، قانون‌مندی و همکاری بین‌بخشی است تا این ظرفیت عظیم به شکلی پایدار و مؤثر شکوفا شود و این نیازمند یک نگاه حمایتی از این پتانسیل خدا دادی هست که در دنیا این گنجینه وجود ندارد .
