سفر به اقامتگاه انسان های اولیه در بهشهر!

غار هوتو و همچنین غار کمربند که در همان نزدیکی‌ است اولین بار در سال 1949 یعنی بیش از هفتاد سال پیش توسط گروه باستان‌شناسی دانشگاه پنسیلوانیا مورد بررسی و کاوش قرار گرفتند.

توریسم آنلاین: چندین سال پیش یک غار مرموز در یکی از روستاهای مازندران کشف شد. غار هوتو یک غار باستانی با قدمت چند هزار ساله و شهرت جهانی است. دلیل این شهرت هم این است که آثار مهمی از درون آن کشف شده که آن را تبدیل به «معدن طلای انسان‌شناسان» کرده است. می‌خواهید بدانید این آثار چیست؟  غار هوتو در بهشهر مازندران بعد از گذشتِ

۷۰ سال از حضور باستان‌شناسِ آمریکایی، توسط تیم کاوشِ دانشگاه تهران بار دیگر احیا شده است تا با بررسی و مطالعه‌ی باستان‌شناسانِ ایرانی، اطلاعات جدیدی از انسان دوره گذار از غارنشینی به یکجا نشینی ارائه کند. تا کنون باستان‌شناسان به جز یافته‌های به دست آمده ، دو اسکلت کودک را نیز به دست آورده‌اند و تلاش دارند تا در روزهای پایانی کاوش خود به اطلاعات و آثار جدیدتری از انسان‌های ۱۲ هزار سال قبل و شاید متاخرتر از آن نیز برسند.

در جنوب بهشهر در استان مازندران بر دامنه‌ صخره‌ای در روستای تروجن دو غار معروف هوتو و کمربند قرار گرفته‌اند. غار هوتو و همچنین غار کمربند که در همان نزدیکی‌ است اولین بار در سال 1949 یعنی بیش از هفتاد سال پیش توسط گروه باستان‌شناسی دانشگاه پنسیلوانیا مورد بررسی و کاوش قرار گرفتند. در این بررسی‌ها مشخص شد که این غارها سکونتگاه آخرین انسان‌های غارنشین ایران در اوایل دوران روستانشینی هستند.

در ابتدا دهانه‌ غار هوتو بسته بوده. به‌همین دلیل تحقیقات از غار کمربند آغاز شد. اما کمی بعد محققان متوجه شکاف کوچکی در سقف غار شده و به کمک انفجار دینامیت دهانه‌ آن را باز کرده و قدم به دنیایی از آثار تاریخی می‌گذارند که قدمت بعضی از آنها به 70 هزار سال پیش می‌رسید.

بعد از هفته‌ها خاک‌برداری باستان‌شناسان توانستند تکه‌ استخوان‌های پیدا شده از غار هوتو را در کنار هم بگذراند و مدل جمجه‌ انسان‌های ساکن در این غار را شبیه‌سازی کنند. به نظر می‌رسد که ساکنان این غارها با نئاندرتال‌ها تفاوت زیادی داشته و جمجمه و اسکلت آنها بیشتر شبیه انسان‌های امروزی‌ است. به همین دلیل «انسان هوتو» یکی از یافته‌های مهم باستان‌شناسان و دانشمندان به حساب می‌آید که نقش مهمی هم در نظریه‌های نحوه‌ تکامل انسان امروزی داشته است.

از طرف دیگر با بررسی سنگ‌ها و آثار به دست آمده در این غار نشانه‌هایی از دوران نوسنگی، پارینه سنگی، عصر آهن و عصر یخبندان به دست آمد. آثاری مثل سنگ چخماق، تکه‌های سفال، دانه‌ گیاهان، سنگ دریایی و حتی اسکلت بدن نوعی خاص از آهو که نشان می‌دهد این‌طور حیوانات خوراک ساکنان غار در دوران پارینه سنگی بوده‌اند.

سفر به این منطقه سفری‌ لست جادویی به دنیای انسان‌هایی که ده‌ها هزار سال پیش سبک‌های مختلف زندگی را در این منطقه تجربه کرده‌اند.

اما برویم سراغ اسم عجیب غار. اهالی روستا برای این نام جالب دو روایت دارند. عده‌ای هوتو را به معنی «آهن تخت» می‌دانند که سنگی شبیه به آن در غار وجود دارد. دسته‌ای دیگر معتقدند اسم این غار برای این هوتو است که اگر یک نفر در غار «هو» بگویید، انعکاس صدایش به صورت «تو» برمی‌گردد. هرچند که به نظر می‌رسد نظریه‌ی اول درست‌تر باشد اما داستان دوم هم روایت جالبی از اسم این غار باستانی است.

وجه تسمیه غار

ساکنان منطقه این غار را با نام اتو یا هوتو می خوانند و برای مفهوم این نام نیز دو نظریه دارند، دسته ای آن را به معنی آهن تخت می دانستند زیرا که سنگی شبیه به آن در غار وجود داشت و برخی دیگر نیز این نام را به جهن انعکاس صدا در داخل غار می دانند، به طوری که هر گاه در غار «هو» بگویید، پژواک آن «تو» شنیده می شود. البته محققان نظریه دوم را چندان درست نمی دانند.

کاوش هایی که در این غار انجام گرفت دارای 4 ترانشه (ترانشه‌ها اساساً جوی های عمیقی هستند که توسط محققان ایجاد می شوند) بود که با نام A، B، C و D نام گذاری شده اند. ترانشه A در عقب غار و در امتداد دیواره شرقی آن قرار دارد و دارای ابعادی برابر با 5 در 3 متر است. در این ترانشه آثاری مربوط به عصر آهن و نوسنگی پیدا شده است. ترانشه B در جلوی ترانشه A  و به شمت دهانه غار قرار دارد و آثار این دوره نیز مربوط به دوره نوسنگی می شود. ترانشه C دقیقا در جلوی در غار قرار دارد و به خاطر ریزش دیواره غربی کار آن به طور کامل انجام نشد. ترانشهD  نیز ترانشه ای کوچک بود که بر روی کف ترانشه های A و B حفر گردید. در این ترانشه آثاری قدیمی تر از دوران نو سنگی پیدا شد. در این بخش بقایای سه اسکلت انسانی پیدا شد. یافته هیا غار هوتو عمدتا شامل قطعات شکسته سفالی، ابزار و قطعات سنگی و استخوانی بوده است.

مسیرهای دسترسی

غار در 5 کیلومتری جنوب غربی بهشهر قرار دارد بنابراین ابتدا باید خودمان را به غرب بهشهر و روستای تروجن برسانیم.

اگر از تهران حرکت می‌کنید وارد جاده‌ فیروزکوه شوید. قائم‌شهر و ساری و نکا را رد کنید تا به بلوار هاشم‌نژاد برسید. وارد خروجی روستای شهیدآباد یا تروجن شوید و به مسیر خود ادامه دهید تا به روستا برسید. بعد از رسیدن به روستا می‌توانید از بومی‌های منطقه مسیر منتهی به غار را بپرسید.