
قلعه ضحاک، قلعه آژدهاک هم گفته میشود. محلیهای این منطقه، آن را به اسم نارین قالا هم میشناسند. محققها تحقیقات زیادی روی این قلعه انجام دادهاند و اطلاعاتی را شرح دادهاند
توریسم آنلاین: داستان ضحاک ماردوش یکی از ترسناک ترین داستان های شاهنامه است. دلش را دارید بروید قلعه ضحاک اگر جوابتان بله است بزن بریم.
در گذشتگان در ایران پادشاهیهای مختلفی وجود داشته است که هر کدام برای خودشان قصر و قلعههای متفاوتی ساختهاند. اغلب این قلعهها برای نگهبانی و امنیت بوده است و افراد زیادی هم در آنها زندگی میکردهاند. با این وجود بیشترشان بعد از مدتی بدون استفاده ماندهاند و حتی به فراموشی سپرده شدهاند. تا این که بعد از سالها دوباره کشف شدهاند و اسمهای جالبی به خودشان گرفتهاند.
یکی از این قلعههای قدیمی در منطقهی هشترودِ آذربایجان شرقی ساخته شده است و هنوز هم یادگاری از تاریخ برای ماست. قلعه ضحاک در میان کوهستان و صخرهها ساخته شده است و از دورههای دور، از زمان اشکانیان و ساسانیان آمده است و یادبود آدمهای باهوشی است که این قدر قلعه را با جزئیات و دقیق ساختهاند.
همانطور که از اسمش پیداست این قلعه یاد آور داستان پادشاهی افسانهای است که به خاطر ظلم و ستمش در قلعهای دورافتاده در ارتفاعات زندانی میشود. ولی در واقعیت این قلعه مربوط به چه دورانی است و چه کسی آن را ساخته؟ برای شناختن راز و رمز این قلعه اسرارآمیز با ما همراه شوید.
به قلعه ضحاک، قلعه آژدهاک هم گفته میشود. محلیهای این منطقه، آن را به اسم نارین قالا هم میشناسند. محققها تحقیقات زیادی روی این قلعه انجام دادهاند و اطلاعاتی را شرح دادهاند که نشان میدهد این قلعه تا دورهی تیموریان هم وجود داشته است و آن زمان آن را به اسم قلعهی آژدهاک ماد میشناختند.
قلعه ضحاک از دل همان افسانهی معروف در شاهنامه میآید که ما بارها داستانش را با کاوه آهنگر شنیدهایم و بارها فیلم و انیمیشنهایش را دیدهایم و از خاطرهانگیزترین داستانها برای ایرانیها است که معمولاً از زبان مادربزرگ و پدربزرگها یا کتابهای درسی به ما گفته میشود.
قصهی ضحاک ظالم در شاهنامه؛ همان پادشاهی که فرمانروای دشت نیزهوران بود و بعد از اینکه پدرش را میکُشد، برای کشتن جمشید و نشستن بر تخت پادشاهی نقشهها میکِشد. ضحاکی که دو مار بر شانهاش داشت و همهی ما را از کودکی متعجب میکرد که چطور با بوسهی ابلیس روی شانههای او، این دو موجود خطرناک رشد کردند.
قسمت وحشتناکتر برای ما این بود که برای زنده ماندن ضحاک، باید مغز جوانان را به خورد مارها داده میشد. ولی دوستداشتنیترین شخصیت، قهرمان داستان، کاوه آهنگر بود که شجاعتش برای نجات مردم ستودنی است. اما جالب است بدانید این داستان احتمالا ریشه در اتفاقات واقعی دارد.
بعضیها قلعه ضحاک را مربوط به آژدهاک، پادشاه مادها میدانند که به وسیلهی کوروش، پادشاه هخامنشی، شکست سختی خورد. این نظریه بر اساس نقش و نگارهها و اسناد موجود در قلعه منطقیتر است. ولی به احتمال قوی نام واقعی قلعه فراموش شده و بعدهها نامی جالب و افسانهای روی آن گذاشتهاند. مثل تخت جمشید که به آن تخت سلیمان هم میگفتند.
قلعه ضحاک در 20 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان هشترود قرار گرفته است. در شرق ایستگاه راهآهن خراسانک، در نزدیکی روستای عربلو، این قلعه قدیمی را میتوانید پیدا کنید که در کوهستان و در مسیر رودخانه قرانقلو قرار دارد.
یادتان نرود که برای رفتن و دیدن این قلعه حتماً دوربین عکاسی و موبایل دوربیندار به همراه داشته باشید. نداشتن عکس از نگارهای گوشهگوشهی قلعه و موزه آن و نمای کلیاش ممکن است بعداً باعث حسرتتان شود.
همچنین چون در محیطی در دشت و کوه است کفش راحتی، آب و غذا و وسایل ضروری را فراموش نکنید که با خود به همراه داشته باشید یا قبل از رسیدن به آنجا تهیه کنید.
غیر از نمای زیبا و خاص قلعه، دشتهای پر از شقایق و سبزهها و گیاهان درمانیِ کوهستان در اطراف قلعه ضحاک شما را به وجد میآورد و مکان مناسبی برای استراحت و توقف است.
همانطور که گفتیم قلعه ضحاک از دورهی اشکانیان و ساسانیان به جا مانده است. دربارهی اینکه چرا قلعه ضحاک ساخته شده است و دقیقاً برای چه چیزی از آن استفاده میشده است، اطلاعات دقیقی به دست نیامده است.
این قلعه هم شبیه به قلعه آناهیتا ساخته شده که به قلعه دختر هم معروف است. شبیه معماری آن در فیروزآباد و ارگ بم هم قابل مشاهده است. قلعه در ارتفاعات ساخته شده و این یعنی کاربرد اصلی آن دوام آوردن در برابر حمله نیروهای دشمن بوده است. حمله کردن و تسخیر قلعهای که در ارتفاعات ساخته شده تقریباً غیر ممکن است. مگر این که راه مخفی ورود به قلعه را بلد باشید.
به خاطر اشیایی که در قلعه پیدا شده حدس میزنند این قلعه یا معبدی برای زرتشتیها بوده و یا پادگان نظامی. برجهای نیم استوانهای و دروازههای باقی مانده از قلعه و پوشش دیوارهای آن از سنگهای مکعب مستطیلی، نشاندهندهی این است که در دوره اشکانیان و ساسانیان متولد شده است اما سفالهایی که درونش است یعنی بعدهها اسماعیلیان هم در آن مدتی ساکن بودهاند.
فاصله تبریز تا قلعه ضحاک ۱۳۷ کیلومتر است که با ماشین تقریبا دو ساعت طول میکشد. برای رفتن به قلعه آژدهاک که از جاهای دیدنی آذربایجان شرقی است، باید از تبریز به هشترود بروید. وقتی به هشترود رسیدید، بعد از ۱۴ کیلومتر رانندگی به ایستگاه راهآهن خراسانک میرسید.
بعد از روستای عربلو، وقتی جاده ضحاک تمام شد، باید ماشین را همانجا پارک کنید و پیاده به سمت دژ ضحاک بروید. بعد از حدود نیم ساعت پیادهروی، به اولین تونل قطار میرسید.
وارد شدن به داخل تونل اصلا توصیه نمیشود، چون هم هوای داخل آن آلوده است و هم به خاطر احتمال عبور قطار امنیت ندارد. در نتیجه بهتر است مسیر بیرون تونل را در پیش بگیرید. وقتی به تونل دوم برسید، دو راه برای رفتن به قلعه دارید:
اولی از کنار رودخانه است. با دنبال کردن مسیر رودخانه به ورودی قلعه میرسید.
مسیر دوم کمی سختتر است و بیشتر مناسب افرادی است که به کوهنوردی علاقه دارند. برای انتخاب این مسیر حتما از افراد محلی کمک بگیرید.
سفر از تهران به قلعه ضحاک با خودرو، قطار و هواپیما امکانپذیر است. مدت زمان سفر از تهران تا قلعه ضحاک اولین چیزی است که همه مسافران میپرسند. به همین دلیل در این بخش به شما میگویم که با استفاده از هر وسیله نقلیه از تهران تا قلعه ضحاک چقدر طول میکشد.











