اسرار کرفتو / هرکه به این غار وارد شود ، در امان است!

توریسم آنلاین : در دوران قدیم غارها پناهگاههای امن بشر بوده اند. غار کرفتو نیز غاری آمخته با اسرار فراوان است که در شهر دیواندره کردستان واقع شده ویکی ازطولانی ترین غارهای تاریخی ایران مـربـوط به قـرن سـوم مـیـلادی است.

به گزارش توریسم آنلاین ، نام دیگر غار کرفتو، غار هرکول است و دلیل آن وجود کتیبه ای بر سر غار است که بر آن نگاشته اند؛ “این خانه هراکلس است، هرکس که در آن وارد شود در امان است”!

براساس تحقیقات علمی انجام شده در مورد این غار باستانی در دوران “مزوزوئیک” کرفتو در زیر آب بوده و در اواخر این دوره ارتفاعات آن از آب خارج شده است.غار کرفتو از غار‌های آهکی و طبیعی است که در ادوار مختلف جهت استفاده و سکونت انسان تغییر حالت داده و با معماری صخره‌ای در چهار طبقه در دل کوه حفر شده است.

برخی قسمت های غار نیز توسط انسان ها تغییر شکل داده شده اند و به همین دلیل بزرگترین غار دستکند ایران شناخته می شود. برای رسیدن به این غار باید از ۱۸۰ پله عبور کنید و این غار سرشار از پیچ و خم هایی است که هنوز هم همه مسیرها کشف نشده اند. در غار کرفتو دو بخش طبیعی و دست ‌کند وجود دارد. بخش دست کند مربوط به حضور انسان ها در دوره های مختلف تاریخ است و به عنوان یکی از بی نظیرترین مدل های معماری محسوب می شود. این غار در سال ۱۳۱۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در دوره ‌های پیش از اسلام به عنوان مرکزی برای نیایش استفاده می شده است ولی در دوره های اسلامی به عنوان سکونتگاه یا محلی برای دفاع مورد استفاده قرار گرفته است.در قسمت جلویی غار چهار طبقه معماری صخره ای و دست کند وجود دارند که در هر طبقه اتاق های تو در تو با پنجره ها و نورگیرهایی ساخته شده اند. دالان ها و راهروهایی برای دسترسی به طبقات دیگر وجود دارند، همچنین پله های این غار از جنس سنگ ساخته شده اند.

تعداد اتاق ها و راهروهای موجود در طبقات این غار به طور کامل مشخص نیست و مجموعه معماری بسیار گسترده ای دارد که در طی سال ها تخریب شده است. زیباترین بخش معماری غار نیز طبقه سوم آن است که در تراش و کنده کاری های اتاق ها و خالت خاص سقف ها با پنجره ها و نورگیرهای اتاق ها اهمیت خاصی دارند. در داخل غار هنوز هم آب وجود دارد و برای دیدن بعضی از جاها باید سوار قایق ‌های کوچک شوید. بر روی دیوارهای غار نیز تصاویر و اشکالی نقاشی شده اند که همه را جذب خود می کنند.

دلیل نامگذاری غار کرفتو

در مورد دلایل نامگذاری این غار بحث های مختلفی وجود دارد. این غار در میان اهالی با عنوان قلعه کرفتو یا قه ‌لای‌ که‌ رفتو شهرت دارد. برخی نیز بیان می کنند کرفتو در اصل گرفتو بوده و در زبان کردی به معنی گرفته شده و فتح شده است؛ از طرفی دیگر نیز برخی تحقیقات نشان می دهد کرفتو از ترکیب دو بخش کرف یا کرفت به معنی ستایش و تو به معنای خورشید و گرماست، که ستایشگاه خورشید معنی می دهد.

بخش های مختلف غار کرفتو

همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، غار کرفتو دارای دو بخش طبیعی و دست کند است .

بخش طبیعی: حدود ۶۵ تا ۲۵۰ میلیون سال قبل همزمان با دوره مزوزوئیک، غار کرفتو که در زیر آب پنهان شده بود، از درون آب بیرون می آید. غار کرفتو غاری آهکی است و ارتفاع دهانه ورودی از دامنه کوه به ۲۰ تا ۲۵ متر می‌رسد و با استفاده از پلکان فلزی قابل دسترسی است. داخل غار نیز انشعاب‌ و راه ‌های فرعی زیادی وجود دارد. برای ورود به برخی از بخش‌های طبیعی غار باید از دالان‌های کم عرض و کم ارتفاع عبور کنید و به دلیل وجود سقف و دیوارهای رنگی دارای منحنی ها و قوس‌های زیبایی است.

بخش دست کند: این قسمت از غار به صورت آپارتمانی 4 طبقه است که با تراشیدن قسمت های مختلف غار چندین اتاق‌، راهرو و دالان ایجاد شده اند. به طور دقیق نمی توان تعداد دقیق راهروها و اتاق ‌ها را دانست، اما می‌ توان گفت حدودا ۱۸ اتاق در بخش ورودی این غار وجود دارد.

بخش دست کند غار کرفتو به خاطر معماری منحصر به فرد خود شهرت جهانی دارد و به عنوان یکی از بهترین مدل های معماری صخره ای در ایران شناخته می شود. از جمله ویژگی‌های خارق‌العاده معماری این بخش، ظرافت و دقت به کار رفته در تراشیدن و کندن اتاق ها از دل غار است با شکل سقف ها که به صورت کمانی حجاری شده اند، ایجاد پنجره ها و نورگیر برای اتاق ها همگی نشان نشان دهنده دقت و حوصله به کار رفته در ساخت این مجموعه است.

نکته جالب توجه دیگر در مورد معماری بخش دست کند غار راه داشتن اتاق ها و راهروها به همدیگر است؛ یعنی به راحتی از طبقه اول غار به طبقات بالاتر توسط اتاق ها و راهرو ها دسترسی خواهید داشت. در مورد نقاشی ‌های حیوانات، انسان ها و گیاهان نیز می توان گفت که به صورت انتزاعی حجاری شده اند. مشهورترین نقاشی ها تصاویری از گوزن‌، مرال و سوارکار با اسب است که تصویر ۴ گوزن در طبقه دوم قدمت بیشتری دارد.

نحوه دسترسی

در هنگام سفر به منطقه کردستان با خرید بلیط هواپیما برای ادامه مسیر و دسترسی به این غار دو راه دارید: اگر از سمت شهر دیوان دره می ‌خواهید به غار کرفتو بروید؛ باید خود را به جاده دیواندره-سقز و سپس جاده تکاب-ایرانخواه برسانید. راه این جاده را ادامه دهید تا به منطقه ای به نام گوربابا علی برسید، سپس تا به جاده کرفتو برسید. راه این جاده را نیز ادامه داده تا از روستای یوزباش کندی عبور کنید و سه کیلومتر بعد از این روستا، غار کرفتو راه خواهید دید.

اگر می خواهید از سمت تکاب برای بازدید غار کرفتو بروید باید خود را به جاده تکاب-ایرانخواه برسانید. این جاده را تا منطقه چپدره ادامه دهید و وارد استان کردستان شوید و در نهایت به جاده کرفتو که در سمت راست جاده اصلی قرار گرفته برسید. این جاده را نیز ادامه دهید تا از روستای یوزباش کندی عبور کنید. سه کیلومتر بعد از این روستا به غار کرفتو برسید.