توریسم آنلاین : ژئوپارک طبس به عنوان سومین ژئوپارک جهانی ایران رای مثبت شورای عالی ژئوپارک های جهانی یونسکو را دریافت و ثبت جهانی شد.
ژئوپارک‌ها امروزه از جایگاه ارزشمندی در حوزه گردشگری زمین شناختی برخوردار هستند و گردشگران و علاقه‌مندان همواره به دنبال تنوع پدیده‌های طبیعی، تاریخی، فرهنگی و زمین شناسی ژئوپارک‌ها را مقصد سفرهای خود انتخاب می کنند. وقتی گستره‌ای به عنوان ژئوپارک ثبت می‌شود باید منشور اخلاقی «زمین گردشگری» رعایت شده و در چهارچوب آن گردشگر از طبیعت و زیبایی‌های آن لذت ببرد.
ژئوپارک طبس کجاست؟
ژئوپارک طبس در شمال غربی استان خراسان جنوبی و در مسیر ارتباطی جنوب و غرب به شرق و شمال شرق ایران، در منطقه‌ای با اقلیم بیابانی همراه با آب و هوای گرم و خشک قرار دارد. این ژئوپارک ۳ بخش مرکزی، دیهوک و دستگردان را در بر می‌گیرد. تنوع بالای پدیده‌های کم‌نظیر زمین‌شناسی موجب شده تا این منطقه در میان زمین‌شناسان به «بهشت زمین‌شناسی ایران» مشهور شود. در این ژئوپارک، سیر تحولات کره زمین از بیش از ۵۴۰ میلیون سال پیش (پرکامبرین) تا حدود ۱۰۰ میلیون سال پیش (اوایل کرتاسه) را بدون کمترین وقفه زمانی می‌توان مشاهده کرد، در حالی است که توالی‌های دوران اول زمین‌شناسی (پالئوزوئیک، ۵۴۰ تا ۲۵۰ میلیون سال پیش) آن در ایران و غرب آسیا بی‌نظیر است.
ژئوپارک طبس با مساحت ۲۲ هزار و ۷۷۱ کیلومتر مربع دارای ژئوسایت‌های متعدد است که جذابیت‌های زمین‌شناختی فرهنگی و طبیعی زیادی را در خود دارد و یکی از مراکز مورد توجه خاص زمین‌شناسان ایران و جهان محسوب می‌شود.
جهانگردان معروفی که از طبس گذشتند
طبس با پیشینه‌ای کهن، همچون نگینی در میان دشت کویر و بیابان لوت می‌درخشد و در گذشته از آن به عنوان دروازه خراسان یاد می‌شده است. جهانگردان معروفی چون مارکوپولو، آلفونس گابریل و سون هدین از طبس و پیرامون آن دیدن کرده و نام آن را در سفر نامه های خود ان را ذکر کرده اند.
شهرستان طبس به لحاظ برخورداری از عوارض متعدد زمین شناختی با تلفیق چندین ژئوسایت از یک ژئوپارک برخوردار است که پتانسیلی بالقوه برای توسعه صنعت ژئوتوریسم و گردشگری است.
شاخص‌ترین جاذبه های ژئوپارک طبس
ژئوسایت زمین باستان‌شناسی، ژئوسایت زمین شناسی، ژئوسایت طبیعی و ژئوسایت فرهنگی و تاریخی زیرمجموعه ژئوپارک طبس شناسایی شده که در هر کدام جاذبه‌های گردشگری وجود دارد و باید ظرفیت‌های آن به گردشگران معرفی شود.
شاخص‌ترین جاذبه ژئوسایت فرهنگی ژئوپارک طبس
شاخص‌ترین جاذبه ژئوسایت فرهنگی وتاریخی آستان مقدس امامزاده حسین بن موسی الکاظم (ع)است که به عنوان یک مرکز فرهنگی، زیبایی‌های معنوی و بصری فراوانی هم دارد لذا مورد توجه گردشگران است.باغ گلشن نیز جزو ژئوسایت‌های فرهنگی و تاریخی بوده که قدمت باغ آن به دوران افشاریه برمی‌گردد البته بنای آن در زلزله طبس نابود شده اما قسمتی از آن دوباره بازسازی شده است.
باغ گلشن همواره مورد اقبال گردشگران بود تا ضمن قدم زدن در این مکان زیبا لحظات حضور خود را در قاب عکس به ثبت رسانند.جامعه محلی بخش‌هایی از بافت تاریخی اصفهک مرمت کرده‌اند و با توجه به خدمات بوم‌گردی‌ها محلی مناسب برای گردشگری است.
ژئوسایت نایبند هم همواره مورد توجه گردشگران بوده زیرا بافت تاریخی متفاوت از معماری سایر روستاها باعث شگفتی است و همنشینی نخل‌ها و درختان پرتقال در این روستا جاذبه گردشگری محسوب می‌شود.وقتی انسان بر فراز برجک قلعه تاریخی در روستای نایبند می ایستد به یک سمت، پهنه بی انتهای لوت شمالی را می‌بیند و از سمت دیگر آن هم مزارع نخل و پرتقال جذابیت فوق العاده و بی‌نظیری دارد.
چشمه آب گرم هم در بالادست روستای نایبند وجود دارد و جاذبه گردشگری زیبایی است.ژئوسایت فرهنگی و تاریخی کاروانسرای کلمرد به جامانده از عهد عباسی نیز در ۸۵ کیلومتری طبس در جاده قدیم طبس یزد واقع شده که خشت و گلی بوده و وقتی از درب آن وارد شویم انگار با ورود به آن از دروازه تاریخ عبور کرده‌ایم.ایوان، اسطبل، سکو و هشتی از جمله معماری زیبای این کاروانسرا وده که ثبت ملی نیز شده است.
روستای اصفهک در طبس یکی از مناطق تاریخی در استان خراسان جنوبی است که دارای بافتی از خشت و گل بوده و به عنوان یک مقصد گردشگری جذاب و تاریخی میزبان مسافران زیادی است. این روستا چشم اندازهای زیبایی را دارا می باشد و این تنها بخشی از جاذبه های به جا مانده از زلزله طبس در سال ۱۳۵۷ است.
طاق شاه عباسی از جاذبه زمین باستان شناسی
طاق باستانی شاه عباسی در انتهای چشمه مرتضی علی شهرستان طبس واقع شده و گردشگران بعد از پیمایش مسیر شگفت انگیز این چشمه به طاق شاه عباسی می‌رسند.ژئوسایت سد کریت به عنوان تاریخی‌ترین سد قوسی جهان نیز برای گردشگران جذاب است.
خانه‌های گبر در کال جنی از دیگر ژئوسایت‌های زمین باستان‌شناسی در طبس است .کال جنی دره‌ای بسیار زیبایی است که گردشگران را به عمق ۴۰ تا ۱۰۰ متری زمین هدایت می‌کند این دره ۹ کیلومتر طول دارد.
قدیمی‌ترین سنگ‌های این دره با قدمت ۶۳ تا ۱۴۵ میلیون سال قبل در مسیر کال جنی و روستای ازمیغان اقامتگاه‌های بومگردی ایجاد شده که می‌توان برای اقامت گردشگر از آن استفاده کرد.پناهگاه حیات وحش نایبندان بزرگترین زیستگاه یوز آسیایی است و کل بز قوچ و میش هم در این پناهگاه دیده می‌شود که برای گردشگری با هدف عکاسی جذاب است.
نمایش مرجان های ۲۰۰ میلیون ساله در موزه زمین شناسی طبس
موزه میراث زمین هم در عمارت سردر باغ گلشن طبس ایجاد شده و در آن انواع کانی‌ها، سنگ‌ها، فسیل‌ها و مواد معدنی به نمایش گذاشته شده است که جاذبه‌ای مهم در گردشگری طبس محسوب می‌شود.
با شناسایی سایت فسیلی جدید در ژئوپارک طبس و کشف مرجان‌ها و دوکفه‌ای‌هایی متعلق به ۲۰۵ تا ۲۲۰ میلیون سال قبل، تعدادی از آنها به موزه زمین‌شناسی طبس منتقل شده است.این فسیل‌ها در بازدید کارشناسان از سایت مناطق جنوبی ژئوپارک طبس اواخر بهمن ماه کشف شد که کم‌نظیر و ارزشمند است.
سایت فسیلی شامل انواع مرجان‌ها و دوکفه‌ای‌ها، متعلق به حدود ۲۰۵ تا ۲۲۰ میلیون سال قبل بوده و تنوع و گسترش لایه‌های فسیل‌دار در این سایت منحصر به‌فرد است.تعدادی از این فسیل‌ها برای مطالعه و بازدید عموم به موزه میراث زمین طبس منتقل شده است.
موزه میراث زمین طبس با داشتن ۶۰۰ نمونه انواع سنگ‌ها، کانی‌ها و مواد معدنی، نظر بسیاری از علاقه‌مندان این حوزه را به خود جلب کرده و در این موزه می‌توان فسیلی به نام “استروماتولیت” را دید که ۵۲۰ میلیون سال سن دارد و این فسیل در واقع جلبک‌هایی بوده که روی هم انباشته شده‌اند.
فسیل‌های گیاهی موزه هم قدمتی بیش از ۲۱۰ میلیون سال دارند و این فسیل‌ها نشان می‌دهد که طبس در میلیون‌ها سال پیش جنگل‌های انبوه داشته و شرایط برای تشکیل زغال‌سنگ خوب بوده است.قدیمی‌ترین فسیل که در ژئوپارک طبس نگهداری می‌شود مربوط به ۵۳۰ میلیون سال پیش بوده و از جاذبه‌های دیدنی برای گردشگری در این منطقه است.
