
اگر از جمله گردشگرانی هستید که ترجیح میدهند با یک کوله پشتی، حداقل یک شبانه روز در دل طبیعت اتراق کنند، یا از جمله کوهنوردانی که طنابشان را حمایل گردن میکنند، قلابها را بردوش میاندازند و صخرههای صاف را بالا میروند، ییلاقات اطراف شهر مشهد، گزینههای مطلوب و مناسبی است
توریسم آنلاین : برخی گمان میکنند که ییلاقات اطراف شهر مشهد، به «طرقبه» و «شاندیز» خلاصه میشود، اما حضور گردشگران در این مناطق، طی سالهای اخیر چنان پررنگ شده است که کمتر جای بکر و خلوتی در آن مییابید، اما اگر اهل سفر به مناطق دیدنی و بکر مشهد هستید، پا را روی پدال گاز فشار دهید و چند کیلومتر فراتر برانید.
هفت حوض:
«هفت حوض» نام یکی از بکرترین و زیباترین پدیدههای طبیعی ایران است. برای رسیدن به مهمترین پدیده و جاذبه طبیعی مشهد، باید به دل کوههای «خلج» در اطراف این شهر سفر کنید. این منطقه حدود 7 کیلومتر از مشهد فاصله دارد. بعد از وارد شدن به شهرک «سیدی» و جاده خلج و پس از پیمودن 3 کیلومتر، به یک دوراهی میرسید. حدود دو کیلومتر آن سوتر، «هفت حوض» قرار دارد؛ 7 حوضچه کوچک و بزرگ که هر کدام به فاصله هزار و پانصدمتر، طی چندین قرن در یک ردیف به صف ایستادهاند. اولین حوضچه، یک استخر کوچک است که سرریزِ آب آن به دومین حوضچه منتقل میشود و این روند تا 7 حوض ادامه مییابد. افزون بر این، به سبب ساختار عجیب این منطقه، حوضچههای بزرگ و کوچک متعددی هم وجود دارد که جذابیت هفت حوض را دو چندان میکند.
اتراق در کنار «چشمه سبز»:
دریاچه طبیعی «چشمه سبز» در دامنه شمالی رشته کوه بینالود و مشرف بر حوضه آبریز رودخانه «گلمکان» قرار دارد. این دریاچه کوهستانی، یکی از نقاط جذاب و دیدنی مشهد است که در فاصله 60 کیلومتری جنوب غربی این شهر و حدود 20 کیلومتری روستای بزرگ گلمکان قرار گرفته است. بسیاری از گردشگران و زائران مشهد، ضمن اتراق در کنار «چشمه سبز» که به آن «چشمه سوز» هم میگویند، به ماهیگیری با قلاب مشغول میشوند. اطراف این چشمه را برخی از گیاهان دارویی شامل بادام کوهی، خار شتر، زیره ، کاسنی و بابونه فراگرفته است.
چشمه پرآبِ «گیلاس»:
نام قدیمی این منطقه «گلسب» بوده و در فاصله48 کیلومتری شمال غربی مشهد و حدود 21 کیلومتری غرب آرامگاه فردوسی واقع شده است. چشمه «گیلاس» در جلگه سرسبز توس قرار دارد که در سالهای دور، شاه عباس صفوی اقدام به جاری کردن آب آن تا قلب شهر مشهد کرده بود. چشمه گیلاس که در متون تاریخی با نام «چشمه گلسب» از آن یاد شده است، همیشه پرآب و زلال است و عمق آن به 5 متر میرسد.

غار تماشایی دره «انجیر»:
غار دره آل، مکانی است دیدنی با دهانه بزرگ، دیوارههای مرتفع و بلند که چشمهای هم در مجاورت آن قرار دارد. این غار در 45 کیلومتری شمال شرق مشهد در مسیر کلات نادری واقع شده است و از زیباترین جاذبههای طبیعی روستای «آل» به شمار میرود.
دره «انجیر» یکی از زیباترین جاذبههای طبیعی این منطقه است که با عرض کم و موانع صخرهای و پوشیده از درختان انجیر وحشی، چشماندازی بسیار دیدنی و جذابی دارد که در انتهای آن، غار زیبای «آل» را میبینیم که دهانه آن به صورت یک شکاف شگفتانگیز در میان صخرهها، حتی از راه دور، قابل دیدن است. این غار، تفرجگاه کوهنوردان مشهدی است، اما خانوادهها بیشتر ترجیح میدهند در فضای سبز اطراف روستای زیبای «آل» اتراق کنند.
غار پیرسالِ «مغان»:
غار زیبای «مغان» را در 36 کیلومتری شهر مشهد و در جنوب روستای مغان، در دامنه کوههای بینالود میبینیم. این غار برای نخستین بار در مرداد ماه سال 1324شمسی توسط یک تیم 70 نفری از کوهنوردان باشگاه ورزشی «نیرو و راستی» شناسایی و معرفی شد و برای دومین بار نیز در سال 1326شمسی، یک تیم کوهنورد به داخل آن صعود کردند. بنابر شواهد موجود و کشف فسیلهای حلزونی در مسیر منتهی به این غار، میتوان قدمت آن را یکصد میلیون سال پیش یا دوره دوم زمینشناسی تخمین زد. بنابراین، قدمت غار مغان حتی از قله دماوند هم بیشتر است. مدخلهای ورودی غار در دو سوی آن ایجاد شده و هر چه بیشتر به عمق غار نزدیک شویم، پهنای آن بیشتر میشود و به پایین امتداد مییابد. در داخل غار چاههایی به صورت عمودی پدید آمده که فضای آن را به سه قسمت مساوی تقسیم کرده است.
چشمه زمزم «دهسرخ»:
یکی دیگر از ییلاقات زیبا و خوش آب و هوای مشهد، روستای «دهسرخ» است که در 45 کیلومتری جاده مشهد- نیشابور و در 17 کیلومتری شهر «ملک آباد» قرار دارد. این روستا با دو هزار سال قدمت، روایت جالبی دارد که گفتهاند وقتی حضرت امام رضا«ع» در راه توس، به «دهسرخ» رسیدند، گفتند: یابن رسول الله، ظهر شده است، نماز به جا نمیآورید؟ پس فرو آمد و آب طلبید. گفتند آب همراه نداریم؛ پس به دست مبارک خود، زمین را آنقدر کاویدند که آب جوشید و حضرت و هر که با آن حضرت بود، وضو ساختند و اثرش تا امروز باقی است.
در اطراف این چشمه، که به نام زمزم رضوی معروف است، محلی به نام مصلای امام وجود دارد که محل نماز گذاردن امام رضا«ع» و یارانش بوده است. در فاصله 300 متری چشمه و مصلای امام رضا«ع»، مرقد مطهر امامزاده سید عبدالعزیز واقع شده که اخیرا باز سازی شده است. این بقعه مطهر نیز که در بلندای روستا قرار دارد، چشم انداز بسیار زیبایی پدید آورده است.
سنگ نوردی در «اندروخ»:
روستای زیبای «اندروخ» را در 33 کیلومتری شمال مشهد و سمت چپ جادهای که به کلات نادری میرود، میبینیم. جاده را که زیر پا بگذارید، حدود 20 کیلومتری همین مسیر و در سمت چپ، یک تابلوی بزرگ، راه «سد کارده» را نشان میدهد. نرسیده به سد و بعد از پاسگاه روستای اندروخ، از کنار یک پل کوچک وارد جاده خاکی سمت چپ میشویم که بهطول کمتر از دوکیلومتر، از میان باغها و رودخانه زیبای «اندروخ» عبور میکند. این روستا، علاوه بر چشمههای پرآب و باغات سرسبز، با داشتن درهای با دیوارههای بلند 200متری، یکی از نقاط معروف مشهد برای سنگنوردی است. مسیرهای متعددی در این دره، رولکوبی شده است که از جمله آنها میتوان به مسیرهای دولفر، عروج، تنوره، گربهرو و خانواده اشاره کرد. اندروخ، یکی از تفریحگاهها و پایگاههای ورزشی کوهنوردان و صخره نوردان مشهدی است.
تفرجگاه آبی «بند طرق»:
بند زیبای «طرق» در 25 کیلومتری جنوبشرقی مشهد قرار دارد و روی رودخانه «طرق» در صد متری بالا دست بند قدیمیطرق احداث شده است. ساختار این سازه از نوع بتونی دو قوسی متقارن و متشکل از 22 بلوک به عرض 14 متر است. بنای اولیه این سازه بسیار زیبا و تاریخی، در زمان تیموریان و به امر «امیر علیشیر نوایی» ساخته شده است. امروزه بند «طرق» با مناظر زیبای پیرامون آن، یکی از گردشگاههای مردم مشهد و زائران بارگاه رضوی است و به عنوان یکی از تفرجگاههای آبی شهر مشهد با وجود مناظر زیبای طبیعی اطراف آن، بازدیدکنندگان بیشماری دارد.
روستای پلکانی «کنگ»:
روستای زیبا و کوهپایهای «کنگ» با معماری شبیه «ماسوله» شمال، که در 22 کیلومتری جنوب غربی طرقبه و در دامنه کوه زیبای بینالود قرار دارد، یکی از مناطق ییلاقی و سرسبز دره شاندیز در 48 کیلومتری شهر مشهد است که در ارتفاع 1800 متری از سطح دریا دیده میشود. بلندیهای چشمنواز روستای «کنگ» که بام هر خانهاش به عنوان حیاط خانه بالاتر استفاده میشود، از جمله ییلاقات بکر و کمتر شناخته شدهای است که میتواند مقصد بسیار مناسبی برای فراغت و شبمانی زائران و مسافران شهر مشهد باشد.
پوشش گیاهی دره مجاور، به این روستا زیبایی خاصی بخشیده و بیشتر باغهای آن در زمینهای شیبدار «کنگ» ایجاد شده است که با رودخانهها و چشمهسارهای پرآب سیراب میشوند. خانههای پلکانی، از ویژگیهای این روستای کوهپایهای است.
روستایی به قدمت ایران:
پیشینه روستای «کنگ» به دوران پیش از اسلام برمیگردد. اگر به کنگ رفتید، ابتدا به دیدار مهمترین جاذبه تاریخی آن یعنی «رباط شاه عباسی» بروید که در انتهای دره شاندیز و مشرف بر رودخانه کنگ قرار دارد. اگر اهل پیادهروی هستید، بدنیست بدانید که از روستا تا رباط شاه عباسی، حدود یک ساعت و نیم راه در پیش خواهید داشت. این رباط که در زیر زمین کنده شده و سقف آن با شیب دامنه کوه تراز است. این روستا، یک گورستان تاریخی هم دارد که دیدنش خالی از لطف نیست. این گورستان که در تپه مجاور روستا قرار دارد، به لحاظ تاریخی بسیار مهم است و حتی به ثبت ملی هم رسیده است.
یکی دیگر از آثار تاریخی کنگ، دژی کهن سال به نام «قلعه حصار» است که گفته میشود آن را زرتشتیانی که ساکنان اولیه کنگ بودهاند، بنا کردهاند. تنها راه رسیدن به این دژ که در 7 کیلومتری غرب روستا قرار دارد، یک جاده مالرو است. این روستا البته تکیهای هزار ساله هم داشته است که چند سال پیش به دلیل سهل انگاری دچار آتش سوزی شده و از بین رفته است.
چی بخوریم؟
اگر میهمان اهالی روستاهای مشهد شدید، بدانید که آنها با آش شله قلمکار، شله ماش و آش مخصوص با سبزی کوهی و پخت نوعی نان مخصوص با سیب زمینی از شما پذیرایی خواهند کرد. البته خوراک بلغور هم غذای مخصوص و محبوب طایفه «شفیعون» در روستای کنگ است که به آن «بلغور خور» میگویند. اشکنه هم از دیگر غذاهای معروف خراسانیهاست.
کجا بمانیم؟
بیشتر گردشگرانی که به روستاهای مشهد میروند، برای شبمانی، دوباره به شهر مشهد باز میگردند؛ هرچند اگر خواستید شب را در یکی از این روستاها بمانید، خانه روستاییان میتواند سقف مناسبی برایتان باشد. جز این البته میتوانید چادر هم برپا کنید.
سوغات چی بیاوریم؟
اگر خواستید سوغات بیاورید، میتوانید انواع محصولات باغی و زراعی همچون میوههای فصل و بادمجان، نخود، لوبیا، باقلا، گندم و عدس به خانه ببرید. هرچند بانوان کنگی و ساکنان برخی دیگر از روستاها، اهل فرشبافی هم هستند و این هم میتواند یادگاری خوبی از این روستاها باشد.











