
استان زنجان منطقهای کوهستانی با طبیعتی زیباست، اگر سری به روستاهای استان زنجان بزنید، بیتردید با دنیای شگفتانگیزی مواجه خواهید شد، درههای عمیق در کنار کوههای سر به فلک کشیده و درختانی که سبزی و نشاط را به این منطقه هدیه دادهاند
توریسم آنلاین: اکرم بیگلویی/ استان زنجان یا به پارسی میانه «زنگان»، با زیباییهای طبیعی و بناهای تاریخی میتواند مقصدی مناسب برای گردشگران باشد.
در این مطلب میخواهیم درباره یکی از جاذبه های گردشگری شهر زنجان که دارای شرایط اکولوژیک خاصی است صحبت کنیم. این منطقه در ۱۸ کیلومتری شمال غرب زنجان قرار دارد که به منطقه حفاظت شده «سرخ آباد» معروف است. این منطقه زیست محیطی مهم بین روستاهای طارم علیا و قره پشتلو قرار گرفته است و به دلیل برخورداری از شرایط اکولوژیکی خاصی که دارد، زیستگاه پوشش های گیاهی متنوع و همینطور انواع پستانداران، پرندگان و آبزیان شده است. منطقه حفاظت شده سرخ آباد با وسعت ۱۲۲,۶۱۸ هکتار در بین دو رشته کوه شمالی و جنوبی شهر زنجان قرار دارد. برای آشنایی بیشتر با این منطقه با ما همراه باشید.
مهم ترین دشت های منطقه حفاظت شده سرخ آباد عبارتند از: دشت سهرین، سارمساقلو، قره تپه، آلمالو، کزه بر و مهمترین جریان سطحی منطقه رود قزل اوزن و رودهای دیگر آن شامل جیزوان، کله سر، سرخ آباد، کلیم، گوهر، انذر، سارمساقلو، قره چریان، جوره کندی میباشند.
ارتفاعات مهم منطقه نیز عبارتند از: کوه سرداب، سرخ آباد، کلکش، الگناف، دینگه داغ، چله خانه، خیرالمسجد، طواش داغی، بیوک داغی، مند جال، توپ آنلان (قریه ساری)، کوه پلنگه (کسوان)، کوه قلعه (شیت)، کوه صهمام (جیزوان)، گلجین، کیتی داغ، چله خانه (رشید آباد)، زرش، چونوباشی (ولیدر ولیس)، کوه بیجار (سرخه مشه).
از رشید آباد تا دره ماری
دره های مهم منطقه حفاظت شده سرخ آباد که در اصطلاح محلی به آن دربند گفته می شود عبارتند از: دربند رشید آباد، جیزوان، سرخ آباد، کله سر، گلجین، ولیس، شیت و ولیدر، نیاب و دره ماری و زریک.
مهم ترین چشمه ها و کاریزهای منطقه نیز شامل قنات نهیل، گل تپه، کزبر، باغ امینی، کناوند، ینگجه، لگاهی، کناوند، آب بندان سارمساقلو، قره چریان و چشمه آب گرم و آب معدنی وننق، دره لیک و توپ آتلان میشوند.
یک کریدور مهاجرتی نیز از دشت سهرین به سمت منطقه شکار ممنوع «فیله خاصه» برای گدار زمستانی و بهاری آهوان منطقه وجود دارد. داخل منطقه حفاظت شده سرخ آباد پنج ایستگاه اقلیم شناسی وجود دارد که شامل ایستگاههای سینوپتیک، کلیماتولوژی و باران سنجی است. سرمحیط بانی سهرین و پاسگاه محیط بانی «ماری» حفاظت از منطقه شکار ممنوع «فیله خاصه»را به عهده دارند.

زیباترین باارزش های آهوی ایرانی
منطقه «سرخ آباد» شامل گونه های جانوری متنوعی است. در این منطقه دشتی به نام سهرین وجود دارد که زیستگاه با ارزش ترین و زیباترین آهوی ایرانی محسوب می شود. چیزی حدود ۴۰۰ راس از آنها در این دشت زندگی می کنند. این دشت که ارتفاعی حدود ۱۶۵۰ متر دارد، جزء یکی از جذاب ترین مناطقی است که برای جذب توریست در شهر زنجان محسوب می شود.
همچنین حیوانات دیگری هم در منطقه سرخ آباد وجود دارند که می توانیم به ترتیب آن ها را نام ببریم گرگ، بز وحشی، خرس قهوه ای، پلنگ، انواع پرندگان مهاجر و بومی مثل کبک، ، عقاب طلایی، قرقی، شاهین و تیهو، انواع خزندگان مثل مارها و انواع ماهی ها که در رودهایی که از این منطقه گذر میکنند، وجود دارد.
از جمله جاذبه های گردشگری منطقه حفاظت شده سرخ آباد چشمه آب گرم و آب معدنی وننق، یخچال طبیعی ولیدر، چمنزار سرد آب، آبشار «سرخه مشه» و آبشار «ایلان درهسی» روستای ماری می باشند، که در ادامه کمی با این مناطق بکر و طبیعی آشنا میشویم.

آبگرم آرامبخش وننق
«وننق» جزء چشمه هایی آب گرم شهر زنجان در منطقه سرخ آباد است که به علت ساختار معدنی خود میتواند فواید زیادی بر روی بدن انسان داشته باشد. این چشمه جزء یکی از مهمترین مناطق توریستی و گردشگری شهر زنجان به حساب می آید. آبهای این چشمه که از سوفات کلسیک هستند سبب ایجاد آرامش غیر قابل وصفی در انسان می شوند.
جالب است که بدانید استحمام در این آبها قابلیت درمانی برای دردهایی که در مفاصل و یا دردهای روماتیسمی می شود. همچنین این آب ها باعث دفع مواد زائد در بدن شده و اثرات مثبتی بر روی کبد و مجاری صفرایی ایجاد میکند. باید حتما توجه داشته باشید که آب این چشمه اصلا مناسب برای نوشیدن نیست و با توجه به فواید مفیدی که دارد اما نوشیدن آن باعث ایجاد بیماری در انسان می شود. برای دسترسی به این منطقه گردشگری باید از حومه روستای «وننق» در دهستان «قره پشتلو» گذر کنید. این چشمه بین دو روستای وننق و لگاهی قرار دارد.

بانک محصولات ولیدر
یکی دیگر از جاذبه های دیدنی منطقه حفاظت شده «سرخ آباد» یخچالهای طبیعی آن است. که در روستای دیدنی «شیت» قرار گرفته، این روستا که از توابع چورزق هست دارای طبیعتی بکر و پاییزی بسیار دلچسب می باشد. این یخچال های طبیعی در چهار فصل سال کاربری خاص خود را حفظ می کنند.
شکل ظاهری آنها شبیه به گودالهایی است که به صورت اتاق در دامنه کوهها قرار گرفته اند. یکی از جالب ترین نکاتی که باید بدانیم این است که مردم محلی این منطقه این یخچال های طبیعی را به عنوان بانک محصولات خود میدانند و محصولاتی نظیر گوشت، پنیر و یا حتی برنج های خودشان را در این یخچال ها نگهداری می کنند. این یخچالهای طبیعی که در دامنه کوهها واقع شده اند از کنار هم قرار گرفتن تعدادی زیادی سنگ تشکیل شده اند که پس از دست زدن به سطح این سنگها حس خنکی خاصی را در انسان ایجاد میکند.
برای رسیدن به این منطقه گردشگری باید فاصله ۶۰ کیلومتر را از طریق جاده «سد تهم» بگذرانید تا به روستای سر سبز «درام» برسید که این منطقه هم دارای پوشش های گیاهی متنوع و انواع درختان میوه میباشد. در پس پیچ و خم هایی که باعث دلچسب تر شدن سفر میشود به روستای «ولیدر» که محل یخچال های طبیعی ولیدر است خواهید رسید.

آبشار «ایلان دره سی» ماری
استان زنجان منطقهای کوهستانی با طبیعتی زیباست، اگر سری به روستاهای استان زنجان به خصوص روستاهایی که به شهرستان طارم نزدیکترند بزنید، بیتردید با دنیای شگفتانگیزی مواجه خواهید شد، درههای عمیق در کنار کوههای سر به فلک کشیده و درختانی که سبزی و نشاط را به این منطقه هدیه دادهاند. میگویند در زمانهای دور زنی که نشان مار داشته برای گریز از دست دشمنان به همراه همسر خود در این منطقه سکنی میگزیند که بعد از آن این روستا شکل میگیرد و به این نام معروف میشود.
روستای ماری یکی از این روستاهاست. این روستا در 12 کیلومتری ارمغانخانه در منطقه «دربند سرخ آباد» که به تازگی شهر شده است، قرار دارد. آبشار «ایلان دره سی» نیز در 2 کیلومتری شرق روستای «ماری» واقع شده است. ارتفاع این آبشار در حدود 12 متر و آبشاری فصلی است که از ذوب برفهای ارتفاعات بالادست و ریزش های جوی پدید می آید.












