میش ماهی ؛ عزیز و لذیذ و پولساز

میش ماهی از خانواده ماهیان شوریده است که هم ارزش خوراکی دارد و هم مصارف پزشکی که از کیسه هوای آن در تولید نخ جراحی جذبی استفاده می‌شود و ارزش آن میلیاردی است.

توریسم آنلاین: یکی از ماهیان کمیاب در سواحل هرمزگان و سیستان و بلوچستان، میش ماهی است  و جمله ماهیانی است که تکثیر آن در اولویت سازمان شیلات است .

آیا می دانید که کیسه شنا اندامی است که در اکثر ماهیان وجود دارد واز آن  برای حفظ حالت شناوری و تغیر عمق خود در آب استفاده می کنند. گاهی هم این اندام در عمل شنوایی، تنفس یا تولید صدا بکار می رود. این کیسه پر از گاز است. ماهی در ابتدا تولد، هوادر کیسه شنای خود ندارد اما وقتی که کیسه زرده ماهی در حال جذب شدن است، نوزاد ماهی به سطح آب آمده واز طریق لوله گوارش و مجرایی به نام پنوماتوفور که بین لوله گوارش وکیسه شنا قرار دارد، هوا وارد کیسه شنا می شود.

حدود یک هفته بعد ممکن است که مجرای پنوماتوفور بسته شود و یا تا آخر عمر باز باقی بماند. دسته ای از ماهیان که ارتباط کیسه شنای آ نها با لوله گوارش تا آخر عمر بر قرار است را فیزوستوم ( کیسه شنای باز) و گروهی را که در آ ن ها این ارتباط فقط در دوران نوزادی برقرار است وبعدا مجرای پنوماتوفور بسته می شود را فیزوکلیست ( کیسه شنای بسته) می نامند. ماهیان فیزوکلیست اکثرا دریا زی هستند.

یکی از وظایف کیسه شنا، نزدیک کردن وزن مخصوص(چگالی) بدن ماهی به وزن مخصوص آب است. به دلیل زیاد بودن چگالی آب دریا نسبت به آب شیرین، ماهی و سایر اشیای موجود در آب دریا تمایل بیشتری به شناوری به سمت بالا دارند وبه همین دلیل است که کیسه شنا در ماهیان آب شیرین بزرگ تر است . کیسه شنا به طور متوسط حدود 5% حجم بدن ماهیان دریایی وحدود 7% حجم بدن ماهیان آب شیرین را به خود اختصاص می دهد. البته وجود یا عدم وجود کیسه شنا واندازه آن به اکولوژی وعادات زندگی ماهی بستگی دارد. ماهیان کفزی کیسه شنای کوچک دارند یا به طور کلی فاقد کیسه شنا هستند و چگالی بعضی از آنها تا5% از چگالی آب دریا بیشتر است.

وجود کیسه شنا در بدن میش ماهی که در صنایع پزشکی و دارویی کاربرد دارد موجب ارزش اقتصادی زیاد این گونه از ماهیان شده است. کیسه شنای میش ماهی که در زبان محلی یه آن پوتون یا توپی می گویند یک منبع با ارزش است که دارای اهمیت صادراتی است.

خواص این لذیذ لاکچری

میش ماهی  جزو خانواده شوریده می باشد. شباهت ظاهری زیاد میش ماهی به شوریده نشان دهنده همین موضوع است با این تفاوت که میش ماهی بدن پهن تری دارد. ارزش غذایی بالای این ماهی به دلیل نوع تغذیه آن در آب های آزاد می باشد. موجودات ریزدریایی خوراک این ماهی جنوب است. در این مطلب به بررسی فواید و خواص ماهی میش برای بدن می پردازیم.

میش ماهی ماهی درشت و بزرگی است، رنگ شکم آن تقریباً کاهی سفید و سرش بزرگ است، پولکهای نسبتاً پهنی داشته و در پشت قهوه ای رنگ و در ناحیه شکم سفید متمایل به زرد می باشد.

تغذیه آنها به طورعمده در شب و آبهای کدر بوده و از ماهی مرکب، خرچنگ، میگو، کرمها و سایر ماهیان تغذیه می کنند.

صید میش ماهی به علت داشتن کیسه شنا از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است ،(( کیسه شنا دارای خاصیت دارویی و مصارف صنعتی می باشد)) ، کیسه شنای میش ماهی در پزشکی کاربرد دارد و از آن برای نخ بخیه داخلی استفاده می شود.

و همچنین میش ماهی بزرگترین ماهی خوراکی خلیج فارس می باشد ، میش یکی از پرطرفدارترین ماهیانی است که گوشت سفید آن هم برای سرخ کردن یا کباب و قلیه استفاده میگردد .میش ماهی یکی از خوشمزه ترین و مقوی ترین خاویارها بین آبزیان را دارا می باشد .

صیادان دم غروب آماده حرکت به دریا میشوند ، هر قایق ماهیگیری شامل سه یا چهار نفر خدمه ، برای صید میش ماهی به دریا رفته و برای ردیابی میش ماهی هایی که بطور گله ای شنا میکنند از روش های سنتی استفاده میکنند ، بصورتی که توسط یک شلنگ دو یا سه متری که در آب انداخته ، وسط شلنگ را با وزنه ای سنگین میکنند تا از سطح آب پایین تر برود و دو طرف سوراخ شلنگ را به گوش خود میگیرند ، میش ماهی ها در هنگام حرکت صداهایی از خود ساطع میکنند که توسط این صداها ، صیادان دام خود را جلوی مسیر آنها پهن میکنند ، تور ماهیگیری که به طول چند صد متر هم میرسد توسط وزنه های سنگی که هر چند متر از هم فاصله دارند به دریا فرستاده میشود ، و با این روش صیادی را آغاز میکنند ، در پایان صیادی ، گوشت ، خاویار و کیسه شنای میش ماهی از هم تفکیک میشود و هر کدام خریداران خاص خود را دارد .

معمولا صیادان خاویار خوشمزه آن را به پاس زحمات خود ، بین خدمه تقسیم میکنند و گوشت میش ماهی به بازار ماهی فروشان فرستاده میشود ، کیسه شنای میش ماهی که بستگی به وزن آن دارد با قیمتهای متفاوتی به صادر کنندگان این محصول فروخته می شود . صید میش ماهی در بندرعباس از اوایل اردیبهشت ماه شروع میشود ، میش ماهی صید شده به بازارهای شیراز ،تهران و اصفهان فرستاده می شود.

از ویژگی های میش ماهی می توان به موارد زیر اشاره نمود :کم تیغ بودن،بوی اندک،گوشت با بافت ماهیچه ای و ظریف.

این ماهی همچون شوریده بسیار خوش طعم است و به دلیل کالری پایین ، مصرف آن به کلیه گروه های سنی توصیه می گردد.

از جمله خواص میش ماهی می توان به میزان بالای ویتامین ها از جمله گروه ویتامین B اشاره نمود.

ویتامین B یکی از ویتامین‌های مهم محلول در آب است که شامل انواع مختلف B1، B2، B3 ، B6 ، B12 و دیگر ویتامین‌های این گروه است.

بیشتر ویتامین‌های گروه B مانند B6 ، B9 و B12 در خون‌سازی نقش دارند و بسیاری از کم‌خونی‌های موجود در افراد ناشی از کمبود ویتامین‌های گروه B است.

آبزیان دریایی منبع غنی امگا 3 محسوب می گردند. ماهی میش نیز از این قائده مستثنی نیست!

ویتامین ای به همراه سایر آنتی اکسیدان ها نظیر روی ، بتاکاروتن و ویتامین ث موجب پیشگیری از بیماری های چشمی می گردد و بینایی را تقویت می نماید.

ویتامین E به استحکام مویرگ‌ های پوستی و متعادل‌سازی رطوبت پوست کمک شایانی می نماید. علاوه بر این از آنجا که ویتامین ای به بازسازی سلول‌های پوستی کمک می‌کند در درمان بیماری‌های پوستی از جمله درمان آکنه ، اگزما ، التهاب‌های پوستی و… تأثیرگذار است.

خاصیت آنتی اکسیدانی این ویتامین باعث می‌شود که تأثیرات مخرب محیطی بر پوست و مو کاهش پیدا کند و  طراوت و شادابی خود را حفظ کند. همچنین این ویتامین موجب تسریع رشد مو و جلوگیری از موخوره مو نیز می‌گردد.

غذاهای دریایی ( ماهی شیر ، ماهی شوریده ، ماهی میش و … ) ، منبع اصلی ویتامین ای هستند که با مصرف صحیح آن ها می توان کمبود این ویتامین در بدن را جبران نمود.

از دیگر خواص ماهی میش می توان به میزان بالای فسفر آن اشاره نمود. فسفر به همراه کلسیم، مهم‌ترین مواد معدنی برای حفظ ساختار استخوان‌ها به شمار می‌روند.

این ماده‌ی معدنی به جلوگیری از شکستگی و پوکی استخوان کمک می‌کند که احتمال ابتلا به هر دو با افزایش سن بیشتر می‌ گردد.

بدن برای سنتز ، جذب و استفاده از ویتامین‌ها و مواد معدنی از غذا به فسفر نیاز دارد. این ماده‌ی معدنی همچنین نقش مهمی در سنتز اسید آمینه، تولید انرژی، باروری و رشد دارد. علاوه بر این، به متعادل کردن سطح مواد مغذی در بدن مانند ویتامین D ، ید ، منیزیم ، کلسیم و روی کمک می‌کند.

فسفر برای سلامت دندان‌ و لثه ضروی است. کلسیم، ویتامین D و فسفر نقش مهمی در شکل‌گیری و حفظ سلامت دندان‌ها دارند. رژیم غذایی کودکان در حال رشد باید حاوی مقدار زیادی فسفر باشد.

ماهی میش سرشار از فسفر است و یک وعده غذایی مناسب برای شما و اعضای خانواده تان به شمار می رود. از خواص ماهی میش برای بدن غافل نشوید!

سلنیوم ، کلسیم ، ویتامین D ، روی (زینک) ، آهن ، سدیم ، ید ، منگنز ، پتاسیم و منیزیم از دیگر مواد مغذی موجود در گوشت ماهی میش می باشد.

میش ماهی نیز همچون انواع ماهی جنوب از طبع سرد برخوردار است. افرادی که مزاج سرد دارند ، ماهی را در وعده ناهار مصرف نمایند و حتماً آن را با مواد غذایی گرم نظیر سیر ، گردو و … میل کنید.

طرز تهیه ماهی میش جنوب

طرز پخت میش ماهی در شهرهای جنوبی، بخصوص بندر عباس به روش‌های مختلف انجام می‌شود. این ماهی از ماهیان گران قیمت جنوب است و طعم لذت بخشی دارد، این ماهی به دلیل جثه بزرگش، برای خرید بهتر و به ‌صرفه است. چون ضایعات خیلی کمتری خواهد داشت. علاوه بر طعم خوشمزه و لذیذ، زیبایی خاص آن نیز به چشم می‌خورد. ماهی میش دارای فلس‌های نقره‌ای رنگی است که درشت و بیضی شکل هستند. گوشت این ماهی سفید و بسیار نرم است و با حرارت پایین پخته می‌شود. از این جهت طرز تهیه ماهی میش به روش ماهی سوخاری، کبابی و قیله ماهی از دستورهای معمول پخت این ماهی هستند.

میش تیغ خیلی کمی دارد که به راحتی هنگام خوردن از آن جدا می‌شود. نمونه کوچک این ماهی‌ها برای سرخ کردن، و نمونه بزرگتر آن هم برای قلیه ماهی استفاده میشود. علاوه بر همه این‌ها می‌توانیم به خواص ماهی میش نیز اشاره کنیم.

طرز پخت میش ماهی به صورت خوراک فیله هندی

این خوراک خوشمزه غذایی ایده‌آل برای بچه‌ها است و با خوردن آن علاقه خاصی به ماهی پیدا می‌کنند چون خوردن آن راحت است و طعمی بی‌نظیر دارد. در ادامه در مورد درست کردن ماهی میش به سبک هندی را کامل توضیح خواهیم داد.

مواد لازم:

فیله ماهی میش یک کیلو گرام

ماست ۲۰۰ گرم

سیر درشت  سه حبه

زنجبیل تازه  نصف قاشق چایخوری

جعفری و گشنیز ۳ قاشق چایخوری

ادویه مخصوص ماهی ۱ قاشق چایخوری

دارچین نصف قاشق چای خوری

تمر هندی ۱۰۰ گرم

رنگ قرمز خوراکی یک قاشق چایخوری

فلفل قرمز به میزان لازم

روغن و نمک به مقدار لازم

سبزیجات، پیاز حلقه، لیموترش و گوجه فرنگی برای تزیین

فلفل دلمه قرمز و سبز از هر کدام یک عدد متوسط

مراحل پخت میش ماهی به سبک هندی:

در طرز پخت میش ماهی به این روش، ابتدا فیله‌های ماهی را به تکه‌های متوسط برش بزنید تا درون ظرف قرار گرفته و مزه‌دار شوند.

بعد ماست را در یک کاسه گود ریخته و جعفری، گشنیز زنجبیل له شده، دارچین، رنگ خوراکی قرمز، ادویه مخصوص ماهی، فلفل و نمک را به ماست اضافه کنید و خوب هم بزنید تا مخلوط شوند.

حالا ماهی‌های برش زده را به کاسه اضافه کنید و خوب به مواد ماست آغشته کنید و به مدت ۴ ساعت درون یخچال بگذارید تا مواد به خورد تکه‌های ماهی برود.

بعد از 4 ساعت، آب تمر هندی که از قبل آماده کرده‌اید را به مخلوط ماست و تکه‌های ماهی اضافه کنید و اجازه دهید یک ساعت دیگر هم در یخچال برود تا مزه تمر هندی هم به خورد ماهی‌ها برود.

حالا ته یک ظرف پیرکس را چرب کرده و تکه‌های ماهی را از مواد خارج کنید. و ماهی‌ها را با برس آشپزخانه چرب کنید و توی ظرف پیرکس بچینید و درون فر با دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد بگذارید تا پخته و برشته شوند.

زمانی که یک طرف ماهی پخته شد ماهی‌ها را برگردانید تا طرف دیگر آن‌ها نیز پخته و برشته شود.

بعد از این که ماهی‌ها کامل پخته شد از فر خارج کنید و با سبزیجات دلخواه خود ظرف پذیراییتان را تزیین کرده و نوش جان کنید.

نکته: می‌‌توانید به جای پخت در فر از سرخ کردن در ماهیتابه هم استفاده کنید. در هر صورت نتیجه عالی خواهد بود.

طرز تهیه میش ماهی یا دمپختک (ماهی بوشهری)

این غذا در جنوب بلاخص در استان بوشهر طرفداران بسیاری دارد و به اسم‌های دمی لخلاخ و دمپخت ماهی بوشهری هم معروف است. این غذا همان طور که از نامش پیدا عطر و بوی بسیارخوب و خوشایندی دارد و به همین دلیل به این اسم مشهور است. در ادامه بیشتر با این غذای عطراگین آشنا شوید.

مواد لازم:

برنج ۵۰۰ گرم

شبت ( همان شوید به زبان بوشهری ) ۱ کیلوگرم

تره ۵۰۰ گرم

ماهی میش ۱ کیلو گرم

گرد لیموعمانی ۱ قاشق سوپخوری

پیاز ۳ عدد متوسط

زردچوبه یک قاشق مرباخوری

روغن ۲۰۰ گرم

نمک به مقدار لازم

مراحل پخت میش ماهی (ماهی میدم یا دمپختک بوشهری):

ابتدا سبزی‌ها را پاک کرده و بشوید و در آبکش بریزید تا آب آن کامل گرفته شود. پس از این که آب سبزی‌ها گرفته شد به شکل ساتوری خرد کنید.

پیازها را هم خلالی خرد کنید و با مقداری روغن سرخ کنید تا به رنگ طلایی دربیاید.

سپس سبزی‌های خرد شده را به پیاز‌های خلالی اضافه کنید و آنقدر تفت دهید تا آب سبزی‌ها تمام شود و سرخ شوند. بعد گرد لیموعمانی، نمک و زردچوبه را هم به سبزی‌ها اضافه کرده و تفت دهید.

حالا ماهی‌ را به چند قطعه تقسیم کنید و بشویید. بعد با نصف استکان آب و مقدار کمی نمک درون یک قابلمه بریزید و روی شعله ملایم بگذارید تا به آرامی بپزد.

در این طرز تهیه ماهی میش، بعد از این که تکه‌های ماهی پخته شد، پوست آن‌ها را گرفته و به قطعه‌های کوچک تقسیم کنید و توی سبزی‌ها بریزید‌ و کمی تفت دهید تا با سایر مواد ترکیب شود.

برنج را از قبل خیس کرده و مراحل پخت برنج پلویی را انجام دهید و برنج را آبکش کنید.

نصف روغن را با یه استکان آب را در ته قابلمه بریزید و بگذارید تا داغ شود.

نصف برنج را در قابلمه بریزید و مواد مخلوط سبزی و ماهی را لای برنج بریزید و مابقی برنج را روی مواد بریزید تا مواد پوشانده شوند.

قابلمه برنج را روی شعله گاز با حرارت ملایم بگذارید و درب قابلمه را ببندید.

مابقی روغن که ۱۰۰ گرم می‌شود را با یک استکان آب جوشانده، را دورتا دور و روی برنج بریزید و روی شعله ملایم بگذارید و درب آن را به خوبی ببندید و ۴۵ تا ۶۰ دقیقه اجازه دهید تا برنج به خوبی دم بکشد.

بعد از اتمام پخت مواد را ترکیب کنید و در ظرف مورد نظر خود بکشید و تزیین کنید.

نکته:

در این طرز پخت ماهی میش، موقع دم گذاشتن برنج ابتدا شعله گاز را حدود ۳ یا ۴ دقیقه بالا بکشید تا بخار برنج روی سطح برنج‌ها بیاید و به خوبی دم بکشد و ته دیگ خوبی هم داشته باشید. اگر مایل بودید می‌توانید قبل از ریختن برنج در قابلمه اول تکه‌ای نان برای داشتن ته دیگ، به کف قابلمه انتقال دهید و بعد برنج را داخل قابلمه بریزید. این کار قطعا طعم خیلی بهتری به این غذا می‌دهد. چون تمام ایرانی‌ها ته دیگ را می‌پسندند.

طرز تهیه میش ماهی خوشمزه جنوب را یاد بگیریدطرز تهیه ماهی میش به صورت کبابی

ماهی  کبابی از خوش طعم‌ترین غذاهای دریایی که اشتها را دو چندان و میل به خوردن غذاهای دریایی را بیشتر می‌کند. در این جا به شما فوت و فن یک ماهی کبابی ناب را آموزش خواهیم داد.

مواد لازم:

فیله ماهی میش ۵۰۰ گرم

پیاز ۱ عدد کوچک

سیر ۲ حبه

زعفران دم کرده یک سوم فنجان

پرتقال ۲ عدد

لیموترش یک عدد برای تزیین

جعفری : ۱ فنجان

فلفل سیاه نیم کوب: ۱ قاشق چای خوری

نمک به مقدار لازم

کره یا روغن مایع به مقدار لازم

مراحل پخت ماهی میش کبابی:

ابتدا توی یک ماهیتابه مقداری روغن مایع یا کره بریزید و سیر و پیاز را به تابه اضافه کنید و چند دقیقه تفت دهید تا عطر سیر بلند شود. ( ابتدا پیاز را کمی سرخ کنید سبک شود و بعد سیر را اضافه کنید )

بعد از تفت پیاز و سیر، آن‌ها را درون یک کاسه گود بریزید. آب پرتقال‌ها، لیمو را گرفته و به کاسه اضافه کنید.

سپس زعفران دم شده، فلفل سیاه تازه و کوبیده شده و نمک را هم به مخلوط کاسه اضافه کنید.

حالا با یک قلموی آشپزخانه مواد مخلوط آماده شده را روی ماهی میش بکشید تا به مواد آغشته و مزه‌دار شود.  حدود یک ساعت درون یخچال بگذارید تا استراحت کند.

بعد از طعم‌دار شدن فیله ماهی، آن را روی توری مخصوص کباب کردن بگذارید و روی منقل ذغال یا کباب پز، کباب کنید.

در انتها بعد از کباب شدن ماهی آن را به آرامی در یک دیس بگذارید تا تکه و خرد نشود و با سبزیجات معطر و برش آبلیمو تزیین کنید.

نکته:

قبل از گذاشتن فیله ماهی توی تور کباب، ابتدا توری را با قلموی آشپزخانه چرب کنید تا پوست گوشت ماهی به توری نچسبد.

گوشت ماهی به سرعت پخته می‌شود، پس گوشت ماهی را زمان زیادی روی منقل نگه ندارید تا خشک شود یا بسوزد.

طرز تهیه میش ماهی سوخاری

از راحت‌ترین غذاهای دریایی که به سرعت حاضر می‌شود و مختص افراد پر مشغله می‌باشد پخت ماهی میش سوخاری است. این غذا با ظاهری شیک و طعمی عالی، برای جشن‌ها و مهمانی‌های خودمانی نیز غذایی مناسبی است.

مواد لازم:

فیله میش ماهی ۴۰۰ گرم

سس تمرهندی ۲ الی ۳ قاشق غذاخوری

روغن زیتون ۲ الی ۳ قاشق غذاخوری

سیر یک قاشق مرباخوری

سس پوره فلفل یک قاشق چایخوری

فلفل دلمه ۱ عدد

نمک به مقدار لازم

مراحل پخت ماهی میش:

ابتدا فیله ماهی را بشویید و خشک کنید. بعد قطعه‌های مربع شکل یک اندازه برش بزنید تا راحت‌تر بتوانید آن‌ها را به سیخ چوبی بزنید.

بعد فلفل دلمه را هم به تکه‌های تقریبا کوچک برش بزنید. آن ها را لای تکه‌های ماهی به سیخ چوبی بکشید.

در یک ظرف، مقداری روغن زیتون، سس تمبر هندی، سس پوره فلفل، سیر و نمک بریزید. و مخلوط کنید.

با استفاده از قلموی آشپزی، مواد را روی فیله‌ها بزنید تا همه جای فیله‌ها به مواد آغشته شوند.

بعد از این کار فیله‌ها را به مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه درون یخچال بگذارید تا استراحت کند و مزه‌دار شوند.

حالا یک تابه گریل را مقداری چرب کنید و روی حرارت بگذارید تا گرم شود. سپس فیله‌های به سیخ کشیده شده را توی تابه گریل بگذارید و شعله را ملایم کنید تا دو طرف ماهی به خوبی پخته شود. این هم از طرز پخت ماهی میش سرخ شده!

نکته:

در این غذا از هر نوع ماهی بی استخوان و گوشتی دیگری هم می‌توانید استفاده کنید و سلیقه‌ای است.

اگر سس پوره فلفل نداشتید می‌توانید این ماده را حذف کنید و اصلا استفاده نکنید. ولی چون فلفل، طعم فوق‌العاده‌ای به این غذا می‌دهد به شما پیشنهاد می‌دهیم حداقل مقدار کمی هم که شده از فلفل پرک استفاده کنید.