اگرچه این تالاب آرامش خاصی دارد، اما صدای پرندگان مهاجرش غلغله‌ای به راه می‌اندازد که صدایش تا آن سوی مرز ترکمنستان هم می‌رسد!
توریسم آنلاین: آغاز راه آبی جاده ابریشم در قسمت آسیایی، همراه با تمام خاطره‌ها و فراز نشیب‌های تاریخی، در دامن دشتی کاملاً هموار آرمیده است. مرز دریایی ایران با همسایگان شمالی‌اش، در شرقی‌ترین نقطه دریای خزر، اقلیمی کم و بیش متفاوت دارد؛ یک شورهزار وسیع و یک تالاب تماشایی. در غرب ترکمن‌صحرای افسانه‌ای و جنوب شرقی خزر تماشایی، در همسایگی شورهزار گمیشان، تالاب «گُمیشان» را می‌بینید که تا دلتان بخواهد ساکت است و بکر.
اگرچه این تالاب آرامش مثال‌زدنی دارد، اما صدای پرندگان ساکن و مهاجرش در پاییز و زمستان غلغله‌ای به راه می‌اندازد که صدایش تا آن سوی مرزها و کشور ترکمنستان هم می‌رسد! تالاب گمیشان و مناطق اطرافش که روی هم وسعتی تقریبا 20 هزار هکتاری دارند، قرار است به زودی با عنوان «منطقه حفاظت شده کاسپین» به ثبت هم برسد.
این تالاب که از شمال به سمت جنوب کشیده شده است، در شمال با رود اترک و در جنوب با گرگان رود محدود می‌شود و نواری از تپه‌های شنی هم در غربش، آن را از دریای خزر جدا می‌کند. اگر در این ماه سرد راهی این تالاب تماشایی و بکر شوید، این فرصت را دارید که غیر از تماشای هزاران پرنده، در شورهزار و چشمه‌های گلِ‌فشان گمیشان هم گشتی بزنید.
وسعت تالاب گمیشان ۲۰هزار هکتار است که ۱۴هزار هکتار آن منطقه شکارممنوع و ۶هزار هکتار آن منطقه آزاد است که در این محدوده آزاد، مجوز شکار هم صادر می‌شود، اما پرندگان زیبای این سرزمین برای فرار از گلوله شکارچیان، کیلومترها از انسان‌ها فاصله گرفته‌اند تا کمی آرامش را جستجو کنند و چه شکوهمند بر فراز آسمان به پرواز در می‌آیند تا اطمینان یابند تو هم برای جان یافتن آمده‌ای، نه جان ستاندن.
در نوار مرزی دریای خزر
به سمت شمال تپه گمیشان که بالا می‌رویم، می‌رسیم به نوار مرزی دریای خزر؛ جایی که دریا، ایران را از ترکمنستان جدا می‌کند. کم کم آب حال و هوای مطبوع و دور افتاده از ما، روح را جلا می‌دهد و آبی دریا و آسمان به هم نزدیک‌تر می‌شوند.
شنیده‌ها می‌گوید، تالاب گمیشان نوار نسبتاً باریکی است که در جهت شمال به جنوب و در امتداد سواحل شرقی دریای خزر قرار دارد. یعنی شروعی از تپه‌های ماسه‌ای گمیشان تا فراسوی مرزهای کشور ترکمنستان، بنابراین تالاب گمیشان از دو رود اترک و گرگان رود سیراب می‌شود.
شنیده‌ها می‌گوید، گمیشان تالاب بین المللی ایران، روزگاری محل گردآمدن هزاران هزار پرنده زیبا و خوش آواز بوده است، اما نمی‌دانیم از آن همه پرنده‌های مهاجر و خوش ترکیب، چرا بیشتر شترهای گردن دراز را در گوشه و کنار تالاب می‌بینیم که سرگرم خوردن خارهای درآمده از لابه‌لای گل و لای‌اند!
دلمان می‌گیرد وقتی صدها صدف به جای مانده از دریا را روی سطح ترک خورده گمیشان می‌بینیم که از دریا جا مانده‌اند و سرنوشت، آنها را تبعید کرده است به زمینی بی آب و علف. به راستی، کم‌آبی هم بد دردی است!
راه دسترسی
برای رسیدن به گمیشان باید از بندر ترکمن به سمت شمال حرکت کنید و پس از طی حدود ۲۰ کیلومتر، به شهرستان گمیش تپه برسید. از آن جا نیز در جهت شمال ادامه مسیر دهید تا با طی ۱۰ کیلومتر دیگر، به سر محیط بانی گمیشان برسید.
