راه اندازی اقامتگاه بوم گردی به عوامل متعددی مانند برآورده کردن ضوابط تاسیس اقامتگاه بوم گردی، تعیین مکان مناسب، نیازسنجی منطقه، تهیه پیش طرح اولیه، برآورد هزینه‌های ساخت اقامتگاه بوم گردی و دریافت موافقت اصولی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری بستگی دارد.
توریسم آنلاین: گردآورنده: سمیرا تاتار/ اقامتگاه بوم گردی جایی است که شما به دل طبیعت و فرهنگ و هنر و تاریخ می‌روید. جایی که بر خلاف دیگر مراکز اسکان مسافر، چه معمولی چه لاکچری، تهی از فرهنگ و هنر و آداب و رسوم و سنت مردمان خطه‌ای که به آن دیار سفر کرده‌اید نیست!
اقامتگاه بوم گردی، جایی است که شما در زمان استراحت در آنجا، با بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی آن دیار هم آشنا می‌شوید.
اقامتگاه بومگردی، سعی می‌کند شما را از دنیای مدرنیته امروزی به دنیای گذشته ببرد. پلی است که سنت را به مدرنیته وصل می‌کند. می‌توانید به گذشته بروید و طرز سبک زندگی مردمان گذشته خیلی دور یا معاصر را در خانه‌هایی که به همین منظور بازسازی و تعبیه شده، تجربه کنید.
اقامتگاه بوم گردی در واقع محلی است که گردشگران از آن برای اسکان موقت استفاده می‌کنند و با هتل و هاستل و سوئیت و آپارتمان نیز متفاوت است. هم تفاوت فرمی دارد و هم تفاوت محتوایی. یعنی اقامتگاه بومگردی، جایی لوکس و مدرن نیست اما از ابزارهای عصر مدرن در ارائه خدمات به مسافران استفاده می‌شود مثل اینترنت. مهم‌ترین تفاوت اقامتگاه بومگردی با اقامتگاه‌های متعارف امروزی، انتقال حس فرهنگ و هنر و آداب و رسوم و سنت مردمان خطه‌ای است که اقامتگاه بوم گردی در آن واقع شده است. در اقامتگاه بومگردی، از شما با غذاها و نوشیدنی‌های سنتی و اکسسوری‌های الهام گرفته از فرهنگ فاخر اقوام و صنایع دستی مردمان آن دیار، استقبال و پذیرایی می‌شود.
چطور اقامتگاه بوم گردی راه اندازی کنیم؟
راه اندازی اقامتگاه بوم گردی به عوامل متعددی مانند برآورده کردن ضوابط تاسیس اقامتگاه بوم گردی، تعیین مکان مناسب، نیازسنجی منطقه، تهیه پیش طرح اولیه، برآورد هزینه‌های ساخت اقامتگاه بوم گردی و دریافت موافقت اصولی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری بستگی دارد.
بر اساس تعریف دستورالعمل ضوابط ساخت و بهره‌برداری اقامتگاه‌های بومگردی، بوم گردی اقامتگاهی است که در محیط‌های طبیعی و بومی با رعایت بالاترین سطح ممکن ضوابط زیست محیطی و به شکلی سازگار با معماری بومی، بافت تاریخی و سیمای طبیعی منطقه تاسیس شده‌اند و ضمن حداکثر تعامل با جامعه محلی و توجه به تنوع اقلیم، زمینه حضور گردشگران را با کیفیتی قابل قبول فراهم می‌کند.
اقامتگاه‌های بوم گردی یکی از ۱۶ مورد از انواع تاسیسات گردشگری هستند که توسط وزارت میراث فرهنگی و گردشگری کشور در آیین‌نامه ایجاد و اصلاح از آن نام برده شده است. برای راه اندازی اقامتگاه بوم گردی باید مراحل مختلفی را شامل تهیه پیش طرح اولیه، دریافت موافقت اولیه از اداره کل استان، ارائه طرح توجیهی و برآورد هزینه ساخت اقامتگاه و دریافت موافقت اصولی طی کرد.
مراحل اخذ مجوز ایجاد بومگردی
برای اخذ مجوز ایجاد بومگردی از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، متقاضی باید مراحل زیر را طی کند: ارائه درخواست به همراه مدارک به اداره کل میراث فرهنگی استان، بازدید کارشناس و بررسی در کمیته‌های تخصصی، صدور موافقت اصولی و در نهایت دریافت مجوز بهره‌برداری.
مراحل دقیق اخذ مجوز:
- 1. ثبت درخواست: متقاضی باید درخواست کتبی خود را به همراه مدارک لازم به اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان محل فعالیت ارائه دهد.
- بررسی اولیه و بازدید: کارشناسان مربوطه از محل بازدید کرده و طرح را در کمیته‌های تخصصی استان بررسی می‌کنند.
- صدور موافقت اصولی: در صورت تایید طرح و شرایط، موافقت اصولی صادر می‌شود.
- دریافت مجوز ساخت: پس از موافقت اصولی، متقاضی باید برای ساخت و ساز اقامتگاه مجوزهای لازم را از مراجع مربوطه دریافت کند.
- دریافت مجوز بهره‌برداری: پس از اتمام ساخت و ساز، با ارائه مدارک و مستندات، مجوز بهره‌برداری از اقامتگاه صادر می‌شود.
مراحل گرفتن پروانه بهره‌برداری
پس از اینکه اداره میراث فرهنگی نامه اتمام عملیات ساختمانی از طرف متقاضی را دریافت کرد موضوع از سوی معاونت گردشگری استان باید بررسی و به تائید نهایی برسد. تنها پس از این مرحله است که پروانه بهره برداری موقت شش ماهه متناسب با درجه درخواستی برای واحد‌های اقامتگاه بوم گردی صادر می‌شود. صدور پروانه بهره‌برداری سه ساله نیز طبق شیوه نامه وابسته به انجام فرایند استاندارسازی و تشکیل کمیسیون درجه‌بندی است.
فرم درخواست پروانه بهره برداری از اقامتگاه بومگردی را از اینجا دانلود کنید.
انواع مجوز احداث اقامتگاه بومگردی
مجوز اقامتگاه بوم گردی به دو شکل احداثی و تبدیلی صادر می‌شود که اکثر اقامتگاه‌های بوم گردی از نوع تبدیلی هستند.
– منظور از تبدیلی چیست؟
تبدیلی یعنی یک عمارت، خانه قدیمی و یا مواردی از این دست به یک اقامتگاه بوم گردی تبدیل شود که این خانه‌ها، غالباً در مناطق روستایی و عشایری قرار دارند.
مراحل دریافت مجوز اقامتگاه بوم گردی تبدیلی از احداثی ساده‌تر است و نیازی به اخذ موافقت‌نامه اصولی و یا مجوز ایجاد ندارید.
برای راه اندازی اقامتگاه بوم گردی تبدیلی، باید مراحل زیر را پشت سر بگذارید:
- درخواست پروانه بهره‌برداری از طریق درگاه ملی مجوز
- استعلام از نهادهای مرتبط مخصوصاً مرکز صدور پروانه ساخت
- بررسی نقشه بنا با توجه به ضوابط موجود توسط کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری
- صدور پروانه بهره برداری اقامتگاه بوم گردی
– منظور از احداثی چیست؟
اگر اقامتگاه بوم گردی از صفر احداث شود، به آن اقامتگاه احداثی می‌گویند.
بهتر است برای ساخت اقامتگاه بوم گردی از صفر و به‌صورت احداثی، روی خانه‌های پیش ساخته مخصوصاً سوئیسی حساب باز کنید. چرا؟
زیرا این خانه‌ها:
– نیاز به مجوز ساخت ندارند
– در کمترین زمان ممکن ساخته می‌شوند
– قیمت نهایی آن‌ها کمتر از ساخت بنا به‌صورت سنتی است
– انواع خانه از نوع سوئیسی، طرفداران بسیاری بین مردم دارند
مراحل اخذ مجوز راه اندازی اقامتگاه بوم گردی از نوع احداثی
1.دریافت موافقت نامه اصولی
برای کسب مجوز اقامتگاه احداثی، ابتدا باید از اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان نسبت به دریافت “موافقت اصولی” اقدام کنید.
اما موافقت اصولی چیست؟
موافقت اصولی یعنی درخواست می‌دهید تا از زمین مدنظر شما بازدید شود.
اگر زمین شرایط اولیه را داشته باشد پس از یک بررسی اجمالی، تأیید و موافقت‌نامه اصولی صادر می‌شود.
به طور مثال محل زمین اقامتگاه نباید کنار بیمارستان، کارخانه‌ها و یا سایر مشاغل پرسروصدا باشد.
هرچند که موافقت‌نامه اصولی توسط وزارت میراث فرهنگی و گردشگری صادر می‌شود اما برای صدور آن به اخذ استعلام از سازمان‌های زیر نیاز است:
- وزارت راه و شهرسازی
- وزارت نیرو یا بنیاد مسکن
- شهرداری‌ها در شهرستان‌ها و دهیاری‌ها و بخش‌داری‌ها در روستاها
- مجوز ساخت و ساز
اگر موفق به کسب موافقت‌نامه اصولی شدید و زمین شما مشکلی نداشت، باید روند ساخت و ساز را بر اساس ضوابط قانونی آن اجرا کنید.
بنابراین باید برای دریافت مجوز ساخت به نهاد مربوطه مراجعه کنید و مجوز “ایجاد” را نیز از وزارت گردشگری بگیرید
حداقل شرایط لازم برای استاندارد اقامتگاه‌های بوم گردی چیست؟
برای درجه‌بندی اقامتگاه بومگردی در یکی از سطوح درجات، محل و محیط اقامتگاه باید سطحی از خدمات و تسهیلات را ارائه دهد.
اقامتگاه بوم گردی باید علاوه بر سازگاری با معماری بومی و رعایت اصول محیط‌زیستی، امکان اقامتی ایمن را برای مسافران و گردشگران فراهم آورد.
در حالت کلی اقامتگاه‌های بومگردی را در سه درجه‌ی 1و 2 و 3، درجه‌بندی می‌کنند.
این درجات بر مبنای امتیازاتی داده می‌شود که در فرآیند ارزیابی اقامتگاه به دست آماده است.
فرآیند ارزیابی در سه بخش کلی زیر انجام می‌شود:
- امور ساختمانی، تجهیزات و خدمات = 30 %
- نیروی انسانی، ایمنی و بهداشت = 30 %
- پایداری، اصول زیستمحیطی و ابعاد فرهنگی = 40 %
اما حداقل امتیاز لازم برای هر درجه چیست؟
- درجه 3: حداقل امتیاز 1 برای هر بخش و میانگین حداقل 2
- درجه 2: حداقل امتیاز 4 برای هر بخش و میانگین حداقل 5
- درجه 1: حداقل امتیاز 7 برای هر بخش و میانگین حداقل 8
نکته: اگر اقامتگاهی، تجهیزات و خدماتی بیش از حد ضوابط لازم برای درجات 1 و 2 و 3 را اراده دهد و یا در راستای توسعه پایدار گردشگری، دست به اقداماتی چشمگیر بزند؛ می‌توان به آن اقامتگاه، طبقه ممتاز را اعطا کرد.
حداقل شرایط لازم برای استاندارد بهداشتی اقامتگاه‌های بوم گردی چیست؟
حداقل شرایط بهداشتی برای اقامتگاه‌های بومگردی شامل وجود سرویس‌های بهداشتی و حمام مناسب، رعایت اصول بهداشتی در تمام فضاها (از جمله آشپزخانه و محل اسکان)، سیستم جمع‌آوری و دفع بهداشتی فاضلاب و پسماند، و همچنین بهداشت فردی کارکنان است. این شرایط بسته به درجه‌بندی اقامتگاه (درجه ۳، ۲ یا ۱) ممکن است متفاوت باشد.
سرویس‌های بهداشتی و حمام:
- در اقامتگاه‌های درجه ۳، حداقل ۳ چشمه سرویس بهداشتی و حمام برای هر واحد اقامتی وجود داشته باشد.
- در اقامتگاه‌های درجه ۲، علاوه بر وجود حداقل ۳ چشمه سرویس بهداشتی و حمام، حداقل یک سوم واحدها باید دارای سرویس بهداشتی و حمام مستقل باشند.
- در اقامتگاه‌های درجه ۱، تمام واحدها باید دارای سرویس بهداشتی و حمام مستقل باشند.
- رعایت اصول بهداشتی و پاکیزگی:
- کلیه فضاهای اقامتگاه، از جمله آشپزخانه، محل اسکان مهمانان و سرویس‌های بهداشتی باید همواره تمیز و پاکیزه باشند.
- استفاده از مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده مناسب برای نظافت سرویس‌های بهداشتی الزامی است.
- کلیه کارکنان باید دارای کارت سلامت باشند.
- دفع بهداشتی فاضلاب و پسماند:
- اقامتگاه‌ها باید دارای سیستم جمع‌آوری و دفع بهداشتی فاضلاب و پسماند باشند تا از آلودگی محیط زیست جلوگیری شود.
- •
- بهداشت فردی کارکنان:
- رعایت بهداشت فردی توسط کارکنان، از جمله شستن دست‌ها، استفاده از پوشاک مناسب و رعایت بهداشت در حین کار، ضروری است.
- تهویه مناسب:
- سیستم‌های تهویه مطبوع مناسب باید با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه و تعداد مهمانان در نظر گرفته شوند.
- ایمنی:
- رعایت نکات ایمنی و آتش‌نشانی در طراحی و اجرا ضروری است.
- مسیرهای ورودی و خروجی باید دارای روشنایی مناسب باشند.
- • امکانات اولیه برای کمک‌های اولیه و آتش‌نشانی باید فراهم باشد.
- • پایداری
- مصرف منابع باید با پایداری همراه باشد.
- • استفاده از مصالح بومی و محلی توصیه می‌شود.
- • کمترین اثر منفی زیستمحیطی باید در نظر گرفته شود.
آیا امتیازات و حمایت‌های خاصی از صاحبان و بهره‌برداران اقامتگاه های بومگردی صورت می‌گیرد؟
بله، صاحبان و بهره‌برداران اقامتگاه‌های بومگردی از امتیازات و حمایت‌های خاصی برخوردار می‌شوند. این حمایت‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- حمایت‌های مالی:
وام‌های کم‌بهره یا بلاعوض، تسهیلات بانکی و معافیت‌های مالیاتی از جمله حمایت‌های مالی هستند که به اقامتگاه‌های بومگردی ارائه می‌شوند.
- • حمایت‌های آموزشی:
برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های تخصصی در زمینه‌های مدیریت اقامتگاه، بازاریابی، خدمات مشتری و حفظ محیط زیست از دیگر حمایت‌ها است.
- • حمایت‌های بازاریابی:
معرفی و تبلیغ اقامتگاه‌های بومگردی از طریق رسانه‌ها، وب‌سایت‌ها و برگزاری تورهای معرفی از جمله اقدامات حمایتی در این زمینه است.
- • حمایت‌های قانونی و اداری:
تسهیل در فرآیند اخذ مجوزها، ارائه مشاوره‌های حقوقی و کمک به برقراری ارتباط با سازمان‌های دولتی از جمله حمایت‌های قانونی است.
- • اعطای امتیازات در رتبه‌بندی:
اقامتگاه‌های بومگردی با توجه به کیفیت خدمات، تجهیزات، ایمنی و شرایط فنی، امتیازاتی کسب می‌کنند که در رتبه‌بندی آن‌ها تاثیرگذار است.
- • حمایت از توسعه پایدار:
اقامتگاه‌هایی که در راستای توسعه پایدار گردشگری اقدامات شاخصی انجام دهند، ممکن است از طبقه ممتاز بهره‌مند شوند.
این حمایت‌ها به منظور توسعه و رونق اقامتگاه‌های بومگردی و حفظ فرهنگ و طبیعت مناطق مختلف ارائه می‌شوند.
شرایط دریافت وام برای اقامتگاه بومگردی
برای دریافت وام بومگردی در سال 1404، متقاضیان باید دارای طرح توجیهی گردشگری تایید شده، پروانه یا موافقت اصولی از میراث فرهنگی، مدارک هویتی و مدارک مربوط به زمین یا اجاره‌نامه باشند. همچنین، ارائه پیش‌فاکتور هزینه‌های ساخت و تجهیزات و استعلام‌های لازم از جهاد کشاورزی و منابع طبیعی نیز ضروری است. میزان تسهیلات، شرایط بازپرداخت و وثیقه مورد نیاز بر اساس دستورالعمل‌های صندوق امید تعیین می‌شود.
شرایط و مراحل اخذ وام بومگردی:
- 1. تهیه طرح توجیهی: اولین گام، تهیه یک طرح توجیهی جامع و تایید شده توسط مراجع ذیصلاح است. این طرح باید شامل اطلاعاتی در مورد محل اجرای پروژه، نوع فعالیت، میزان سرمایه‌گذاری، هزینه‌ها، درآمدزایی و اشتغالزایی باشد.
- • 2. اخذ مجوزهای لازم: برای دریافت وام، ارائه پروانه یا موافقت اصولی از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان الزامی است. همچنین، در صورت نیاز، مجوزهای ساخت و ساز نیز باید اخذ شود.
- • 3. تهیه مدارک هویتی و ملکی: متقاضی باید مدارک هویتی خود و همچنین مدارک مربوط به زمین یا محل اجرای پروژه (سند رسمی یا قرارداد اجاره) را ارائه دهد.
- • 4. ارائه پیش‌فاکتور: تهیه پیش‌فاکتور هزینه‌های ساخت و تجهیزات اقامتگاه بومگردی و ارائه آن به بانک یا موسسه مالی الزامی است.
- • 5. استعلام از مراجع ذیصلاح: استعلام از جهاد کشاورزی، منابع طبیعی و دهیاری (در صورت نیاز) نیز باید انجام شود.
- • 6. ارائه درخواست وام: پس از تهیه مدارک و مجوزهای لازم، متقاضی می‌تواند درخواست خود را برای دریافت وام به بانک یا موسسه مالی ارائه دهد.
- • 7. تامین وثیقه: معمولاً برای دریافت وام، وثیقه‌ای از سوی متقاضی درخواست می‌شود که بر اساس دستورالعمل‌های صندوق امید تعیین می‌گردد.
- • 8. موافقت با شرایط بازپرداخت: شرایط بازپرداخت وام، از جمله میزان اقساط، نرخ سود و دوره بازپرداخت، با توافق متقاضی و موسسه مالی تعیین می‌شود.
نکات مهم:
- میزان تسهیلات اعطایی به هر طرح اقامتگاه بومگردی، حداکثر ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال (یک میلیارد ریال) است
- نرخ سود این تسهیلات معمولاً ۴ درصد و دوره بازپرداخت اقساط حداکثر ۶۰ ماه (۵ سال) است طبق اعلام استارت وی.
- سهم آورده متقاضی برای دریافت وام، حداقل ۲۰ درصد از کل سرمایه‌گذاری است طبق اعلام استارت وی.
جمع‌بندی
احداث اقامتگاه بومگردی، می‌تواند فرصتی منحصربه‌فرد برای ایجاد درآمد و توسعه پایدار گردشگری باشد اما نیازمند رعایت مراحل قانونی و توجه به استانداردهای زیستمحیطی و فرهنگی است.
چه به دنبال تبدیل خانه‌ای قدیمی به اقامتگاه بومگردی باشید و چه بخواهید از صفر شروع کنید، شناخت مراحل اخذ مجوز اقامتگاه بوم گردی و توجه به جزئیات، می‌تواند مسیر شما را هموارتر کند.
در این بین اگر می‌خواهید مراحل دریافت مجوز اقامتگاه بوم گردی ساده‌تر و سریع‌تر انجام شود، برای راه‌اندازی اقامتگاه بومگردی روی خانه نوع پیش ساخته حساب کنید.
این خانه‌ها، نه‌تنها سریع آماده می‌شوند بلکه نیازی به دریافت مجوز ساخت و ساز ندارند.
