شیرین‌ترین شهر کشور کجاست؟
بلداجی پایتخت گز ایران و شیرین‌ترین شهر کشور است.
توریسم آنلاین: علیرضا غفاری/ وقتی صحبت از گز می‌شود، ناخودآگاه نام «گز بلداجی» در ذهن‌ها نقش می‌بندد و کام انسان شیرین می‌شود.
فعالان تولید گز در بلداجی بیش از نیم قرن است که توانسته‌اند با ورود به این عرصه و ثبت برند «گز بلداجی» بازار گز در ایران و جهان را متحول کنند و بخشی از مشکل اشتغال کشور را رفع و به رونق اقتصادی منطقه کمک کنند.
گز یکی از مهم‌ترین تنقُلات شیرین و فرآورده‌های سنتی ایران به‌شمار می‌رود که تولید آن به دوره قاجاریه بازمی‌گردد و در زمان آقامحمدخان قاجار توانست به‌عنوان یک کالای صادرات به جهان عرضه شود.
گز در دوره‌های مختلف تاریخی دارای معانی فراوانی بوده که یکی از مشهورترین و معروف‌ترین آن‌ها نام درختچه‌ای است که حدود ۳۰ گونه از آن تاکنون شناخته شده و گزانگبین معروف‌ترین گونه این درختچه است که در مناطق کویری یعنی اطراف اصفهان، خوانسار و برخی مناطق استان چهارمحال و بختیاری از جمله شهر بلداجی در شهرستان بروجن رشد می‌کند و از عصاره درخت انگبین برای تولید گز استفاده می‌شود.
گز، از روزگاران قدیم با استفاده از مواد اولیه طبیعی بوده و با استفاده وسایل و روش‌های سنتی تولید می‌شد اما امروزه صادرات این محصول به خارج از کشور، نیازمند رعایت استانداردهای بین‌المللی برای تولید این شیرینی مخصوص شده است.
شیرینی گز، برای نخستین بار در اصفهان از طریق مخلوط کردن شکر، گزانگبین، سفیده تخم‌مرغ و مغز پسته و بادام تولید شد اما یکی از مناطقی که توانست نام و شهرت ویژه‌ای در تولید گز پیدا کند و بسیاری از بازارهای داخلی و حتی خارجی را به‌دست آورد، گز «بلداجی» در چهارمحال و بختیاری است.
بلداجی یکی از شهرهای شهرستان بروجن و در ۷۰ کیلومتری شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است و بیش از ۹۰ کارگاه کوچک و بزرگ تولید گز با اشتغال یک‌هزار نفر دارد که از این تعداد ۱۵ کارگاه در شهرک صنعتی مستقر و بقیه در سطح شهر مشغول تولید است.
نخستین کارگاه گزسازی بلداجی در سال ۱۳۵۲ از سوی احمد طهماسبی و برادرانش تأسیس و راه‌اندازی شد.
با کسب این برند در سال‌های اخیر، توسعه کارگاه‌های تولیدی و شکل‌گیری خوشه کسب‌وکار در این منطقه، گز بلداجی به برند معتبری در کشور تبدیل شده است و امروز بسیاری از طرفداران این شیرینی خوشمزه، پایتخت گز ایران و بهترین نمونه‌های آن را با نام بلداجی می‌شناسند.
بخشی از تولیدات گز بلداجی به کشورهای ارمنستان، حوزه خلیج‌فارس و مالزی صادر می‌شود و دو فروشگاه دائمی عرضه گز بلداجی هم در کشورهای عمان و روسیه فعالیت دارد.
مسافران و گردشگران، هنگام سفر به چهارمحال و بختیاری می‌توانند یکی از شیرین‌ترین، دل‌پذیرترین و دلچسب‌ترین شیرینی‌های دنیا، یعنی «گز» را به‌عنوان سوغات این استان تهیه کنند تا شیرینی خاطره‌های به یادماندنی آنان در بام ایران دوچندان شود.
پیش‌تر سالانه حداقل ۱۵ هزار تُن گز تولید و روانه بازارهای داخلی و خارجی می‌شد که یک چهارم آن مختص نوروز بود.
اما در شرایط کنونی به‌علت نوسانات اقتصادی و بالا رفتن نرخ خرید مواد اولیه، قیمت تمام شده گز افزایش یافته، بازار آن با رکود مواجه شده و فروش تولیدات تا ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
یکی از تولیدکنندگان گز بلداجی گفت: مواد اولیه تولید گز را شامل گُلوکُز، شکر، سفیده تخم‌مُرغ، گُلاب، انگبین‌های گیاهی، عسل، شیرخشت و مغز پسته یا بادام است.
احسان‌الله رحمانی تأکید کرد: برای تولید گز ابتدا گُلوکُز و شکر مخلوط و درون پاتیل‌های بزرگ ذوب و سپس چرخ داده و پس از آن سفیده تخم‌مُرغ اضافه و مواد موجود به‌وسیله آتش، گرما داده می‌شود و در مرحله بعد مغزهای پسته یا بادام به آن افزوده خواهد شد.
او افزود: در مرحله بعد مواد تولید شده از دردون پاتیل‌ها خارج و در سینی‌ها و ظرف‌های مخصوص پَهن و پس از سرد شدن، بُرش داده می‌شود و پس از آن، گزهای تولیدی با دستگاه مخصوص بسته‌بندی و سپس درون جعبه‌های مختلف قرار داده و به بازارهای مصرف داخلی و خارجی عرضه می‌شود.
یکی از گردشگران ورودی به چهارمحال و بختیاری که به بلداجی سفر کرده گفت: گز بلداجی با بقیه گزها متفاوت و از طعم دلنشین‌تری برخوردار است.
پگاه رحیمی تأکید کرد: نام بلداجی را از قبل بسیار شنیده بودم، به‌همین علت به این شهر سفر کردم و در یکی از کارگاه‌های تولید گز حضر یافتم.
او افزود: گز یکی از شیرینی‌های مورد علاقه من هست اما تاکنون طعم آن را در هیچ گز دیگری نچشیده‌ام.
رحیمی تصریح کرد: گز بلداجی به‌محض ورود به دهان آب می‌شود و هر چه‌در مصرف شود باز هم شیرینی آن گلو را نمی‌سوزاند و اذیت نمی‌کند.
او یادآور شد: بسیاری دوستانم وقتی متوجه سفرم به بلداجی شدند، با تأکید فراوان سفارش خرید گز دادند و من هم برای دوستان و آشنایان، گز بلداجی را به‌عنوان سوغات به سمنان خواهم بُرد.
رحیمی اضافه کرد: البته گز تولیدی در سایر استان‌های ایران هم از کیفیت و طعم مطلوبی برخوردار است، اما شاید آنچه کیفیت، شیرینی و طعم گز بلداجی را از سایر گزها متفاوت کرده، فنون و یا مواد اولیه تولید آن باشد که براساس فرمول مناسب تهیه می‌شود.
یکی از اهالی شهر بلداجی شهرستان بروجن نیز گفت: گز بلداجی بهترین هدیه مردم این شهر به مردم ایران و جهان است.
محمد تُرکیان افزود: شیرین کردن کام انسان‌ها از مهم‌ترین رسم‌ها و سنت‌های نیاکان ما هست که سال‌ها در مجلس‌های شادی مورد استفاده بوده است و امروز مردم بلداجی افتخار دارند که می‌توانند با تولید و عرضه گز، این سنت به‌جامانده از گذشتگان را حفظ کنند.
تُرکیان تصریح کرد: عرضه گز با هدف شیرین کردن زندگی مردم، یکی از بهترین موهبت‌های الهی بوده که خداوند آن را به مردم بلداجی هدیه داده است.
او یادآور شد: امروزه کمتر کسی در کشور است که گز بلداجی را نشناسد، اما برای حفظ این شُهرت، باید مسئولان فکری برای تأمین مواد اولیه با قیمت ارزان‌تر کنند تا فعالان این حوزه مجبور به تعطیلی کارگاه‌های خود نشوند.
تُرکیان اضافه کرد: بلداجی را شاید بتوان به جرأت تنها شهر ایران و حتی دنیا دانست که وقتی در خیابان‌ها، کوچه‌ها و معابر آن قدم می‌گذاریم، از ورود تا خروج، سراسر شیرینی و حلاوت است.
