حاجیه جعفرزاده/روزنامه توریسمبا اینکه تهیه اطلس باستان‌شناسی کشور در دستور کار است و عزممان را برای تکمیل آن به‌کار بسته‌ایم اما به دلیل پراکندگی آثار تاریخی و پرهزینه‌بودن فعالیت‌ها شاید این اطلس چند سال دیگر تکمیل و رونمایی شود.
این گفته دکتر مصیب امیری، رئیس پژوهشگاه وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است که در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار «توریسم آنلاین» عنوان کرد. وی با بیان اینکه تهیه اطلس (نقشه) باستان‌شناسی کشور یک ضرورت است، گفت: در حال حاضر بیش از 33هزار اثر تاریخی در سراسر کشور در فهرست ملی به ثبت رسیده است و طبق تخمین‌های موجود در ایران بیش از یک‌میلیون اثر تاریخی وجود دارد که هنوز شناسایی نشده و یا در فهرست آثار ملی جای نگرفته‌اند.
رئیس پژوهشگاه وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی افزود: حتی شاید 33هزار اثر ملی‌شده کشور هم مختصات جغرافیایی دقیقی ندارند، از این‌رو فاز اول تهیه اطلس باستان‌شناسی، تکمیل اطلاعات موجود این آثار است.
امیری با اشاره به اینکه تهیه اطلس باستان‌شناسی یکی از کارهای مهم پژوهشگاه میراث‌فرهنگی است که در گذشته شروع شده و باید تداوم پیدا کند، تأکید کرد: در سنوات گذشته تهیه این اطلس در استان‌ها آغاز شده اما چون کار بسیار وقت‌گیری بوده و به بودجه کلانی هم نیاز داشته، روند فعالیت‌ها به کندی انجام شده است. هم‌اکنون برنامه‌ریزی‌ها به نسبت فعالیت‌های گذشته انجام خواهد شد، از این‌رو با استان‌ها تفاهم‌نامه‌هایی منعقد می‌شود و امیدواریم ظرف چند سال آینده این اطلس تکمیل شود.
وی گفت: مقدمات کار انجام شده و به‌زودی هم اجرایی می‌شود و در اولین گام نیز اطلاعات باستان‌شناسی از ساحل مکران تا خلیج‌فارس که از اهمیت بسزایی هم برخوردار است، تکمیل می‌شود. امیری همچنین با اشاره به اینکه از تمامی ظرفیت‌های موجود وزارت میراث‌فرهنگی و نیز متخصصان دانشگاهی و نیروهای بومی مناطق برای تهیه این اطلس استفاده خواهیم کرد، افزود: خوشبختانه مقدمات کار در حال فراهم‌شدن است، هر چند که در سال‌های گذشته با برخی از دانشگاه‌ها تفاهم‌نامه‌هایی منعقد شده ولی گاه از سرگیری کار و تمدید آنها صورت می‌گیرد و محتوا و مفاد تفاهم‌نامه‌ها هم بازنگری می‌شود که هم منافع پژوهشگاه و میراث‌فرهنگی در نظر گرفته شود و هم برای دانشگاه‌ها و مراکز علمی که قصد همکاری و مشارکت دارند، منفعت داشته باشد.
رئیس پژوهشگاه وزارت میراث‌فرهنگی اضافه کرد: به دلیل پراکندگی آثار تاریخی همچنین امکانات و منابع مالی زیادی که این طرح نیاز دارد، با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده شاید ظرف مدت چند سال دیگر این اطلس تهیه شود. البته مهم این است که ادارات کل استان‌ها هم نقش خود را به‌خوبی ایفا کنند و این کار به‌سرعت انجام شود.
وی در ادامه این گفت‌وگو از تهیه و تکمیل اطلس‌های مردم‌شناسی، زبان و گویش، هنرهای سنتی و گردشگری نیز خبر داد و گفت: در گذشته فعالیت‌هایی برای تهیه چنین اطلس‌هایی صورت گرفته اما به نتیجه نهایی نرسیده است، هر چند وجود این اطلس‌ها برای کشور یک ضرورت محسوب می‌شود.امیری در ادامه اضافه کرد: در سال‌های اخیر تمامی مطالعات و کاوش‌های باستان‌شناسی و پژوهش‌ها در زمینه‌های مختلف به کتاب و مجلات تبدیل می‌شد اما حالا سعی داریم تمامی اطلاعات حالت کاربردی‌تر داشته باشند و در اختیار عموم مردم قرار گیرند، به‌طوری که آن‌دسته از اطلاعاتی که جنبه تخصصی دارند، مثل کاوش‌های باستان‌شناسی و پژوهش‌های مردم‌شناسی و مرمت آثار که مخاطب خاص خود را دارند، به‌صورت کاملاً تخصصی انتشار یابند و یک بخش هم که به موضوعات میراث‌فرهنگی می‌پردازد، به‌صورت ملموس در ابعاد کوچک‌تر و زبان ساده‌تر برای عموم مردم منتشر شود.
وی بر اهمیت فعالیت پژوهشگاه وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اشاره کرد و گفت: این وزارتخانه با مقوله فرهنگ، آداب و رسوم، گردشگری، هنرهای سنتی و هنرمندان در این حوزه‌ها سروکار داشته و سعی در حفظ و توسعه این آیین‌ها و موضوعات دارد.
به گفته امیری، پژوهشکده‌های متعددی در این پژوهشگاه وجود دارد که می‌توان به پژوهشکده حفاظت و ابنیه، مرمت، زبان و گویش، مردم‌شناسی، باستان‌شناسی، گردشگری و هنرهای سنتی اشاره کرد. وی ادامه داد: این پژوهشکده‌ها با انجام دوره‌های آموزشی و طرح‌های پژوهشی به‌عنوان یک بازوی کمکی در کنار وزارتخانه قرار می‌گیرند. امیری با اشاره به اینکه پژوهشگاه در سال‌های گذشته به دلایلی نتوانسته ارتباط خوبی با وزارتخانه و البته با ادارات کل استان‌ها برقرار کند، افزود: هم‌اکنون سعی داریم این ارتباط را بیشتر برقرار کنیم و پژوهش‌ها کاربردی و متناسب با نیاز ادارات کل در استان‌ها باشد.
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو، به برنامه‌ریزی برای برگزاری همایش‌ها و نشست‌های علمی و تخصصی به‌صورت تقویم زمانی اشاره کرد و گفت: این نشست‌های علمی با همکاری و مشارکت وزارتخانه و پژوهشگاه‌هایی که موازی ما هستند و تمامی مراکز علمی و دانشگاهی به‌صورت مشترک برگزار خواهد شد؛ چراکه با این اقدام از نظر کمی و کیفی سطح کار بالاتر می‌رود.
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اضافه کرد: سعی داریم این فعالیت‌ها با همکاری و مشارکت استان‌ها باشد؛ مشروط بر اینکه مدیران استان‌ها نیز همکاری و نقش خود را ایفا کنند و در آینده هر یک‌ماه نشست علمی تخصصی در استان‌ها برگزار شود.
