رازهای هزارساله قلعه منیژه

توریسم آنلاین: دیار کرمانشاهان با دارا بودن بیش از چهار هزار اثر باستانی، سرشار از رمز و راز تاریخی و باستانی است، در حالی که بسیاری از این آثار هزاران ساله، حتی برای مردمان این دیار هم هنوز بکر و ناشناخته است. یکی از این آثار سرشار از شگفتی دیار سنگ و آب، بنای تاریخی «زیج منیژه» است.

بنای شگفت انگیز و تاریخی «زیج منیژه» یا «قلعه منیژه»، با بیش از یک هزار سال قدمت، در مسیر جاده اصلی کرمانشاه به سرپل ذهاب و در قسمت پایین دست طاق گرا و کوه عظیم پاطاق قرار دارد.

این بنا دارای طرح مستطیل شکلی است که در جهت شرقی- غربی و با استفاده از مصالح لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده و به گونه‌ای طراحی شده است که از طریق راهروهای شمالی می‌توان به مجموعه اتاق‌های ضلع جنوبی بنا و از طریق راهرو‌های جنوبی، به مجموعه اتاق‌های ضلع شمالی دسترسی پیدا کرد، اما در عین حال، هر یک از راهروهای شرقی و غربی پیرامون تالار نیز به راهروهای دیگری منتهی می‌شود که در نهایت، از طریق این راهروها می‌توان به مجموعه اتاق‌های ضلع شرقی و غربی بنا دسترسی پیدا کرد.

در میانه این قلعه، ساختمان مربع شکل دیگری ساخته شده که احتمالاً ارگ قلعه بوده است. در هر ضلع قلعه نیز 30 حجره وجود داشته که هم اکنون چند حجره از این حجره‌ها، نسبتاً سالم باقی مانده است.

شهرستان سرپل ذهاب یکی از شهرستان های تاریخی استان کرمانشاه است که آثار تاریخی گوناگونی در آن به جای مانده است. بیشتر آثار تاریخی به جای مانده در این منطقه به دوران ساسانی بر می گردد. سرپل ذهاب در غرب استان کرمانشاه و در مرزهای غربی با کشور عراق قرار دارد. در جغرافیای این منطقه خرابه های دو شهر معروف حلوان و زهاب به چشم می خورد.

حلوان نام یکی از شهرهای مهم دوره ساسانی و در واقع مرکز استانی به نام شاذ فیروز بوده است که بنای آن را به قباد ساسانی نسبت می دهند. روند ویرانی این شهر بعد از گذر از تاریخ درخشانش در دوره ساسانی و قرون نخستین اسلامی، در سده هفتم، هم زمان با حمله مغول تسریع شد. تا جایی که قزوینی در اواخر قرن هفتم و عبدالله مستوفی در میانه قرن هشتم آن را شهری متروک توصیف می کنند.

بعد از یک انقطاع تاریخی، دوباره در میانه دوره صفوی و فقط در فاصله چند کیلومتری ویرانه های حلوان، شهر زهاب ساخته شد. اما این شهر هیچ گاه رونق حلوان را نیافت و بعد از یک سده، رو به ویرانی نهاد تا اینکه در اوایل دوره قاجار، در فاصله نزدیک تری به ویرانه های حلوان، شهر سر پل ذهاب شکل گرفت و به یک رونق نسبی دست پیدا کرد. در این بخش از مجله مستر بلیط در مورد یکی از آثار گردشگری یعنی قلعه منیژه سرپل ذهاب اطلاعاتی را برای شما ارائه می کنیم.

این قلعه یکی از مهم ترین آثار تاریخی شهر سرپل ذهاب در استان کرمانشاه است و تاریخ ساخت آن به دوران ساسانیان بر می گردد. این قلعه در نزدیکی روستای پاتاق قرار دارد و از جمله آثار به جای مانده از دوران ساسانی در این منطقه، که آسیب کمتری به آن وارد آمده، است.

از آنجایی که اطلاعات دقیقی در مورد گذشته این بنا وجود ندارد، بر اساس معماری آن متوجه شدند که احتمالا این بنا از سازه های دوران ساسانی است. این قلعه در نزدیکی یکی دیگر از آثار تاریخی این منطقه یعنی طاق گرا قرار دارد ولی علی رغم زیبایی معماری آن به اندازه طاق گرا مشهور نشد.

یکی از افسانه هایی که در مورد این بنا وجود دارد به منیژه و بیژن بر می گردد به همین خاطر نام قلعه را منیژه گذاشتند و آن را به اسم زیچ منیژه نیز می خوانند. زیج به معنای رصدخانه یا تماشاگه است و مردم محلی معتقدند زیج منیژه مکانی بود که منیژه مدتی در آن زندگی می کرد. باستان شناسان این قلعه را قصری بین راهی می دانند که در دوران ساسانیان ساخته شد و مورد استفاده قرار می گرفت.

راه های دسترسی به قلعه منیژه سرپل ذهاب

این بنا در روستای پاتاق قرار دارد پس اگر علاقه مندید شدید که آن را ببینید باید به این منطقه سفر کنید. برای رفتن به این روستا می توانید از وسایل حمل و نقل عمومی درون استانی استفاده کنید که از سرپل ذهاب به سمت این روستا حرکت می کنند. در ضمن استفاده از خودرو شخصی نیز گزینه ای مناسب به حساب می آید.